Damarları Tıkayan Yiyecekler
Damarlarınız tıkandığında kanınız olması gerektiği gibi taşınamaz. Bu durum kalp hastalıklarına yakalanma riskini artırır. Bu yüzden damar sağlığınızı korumanız ve damar tıkanmasını engellemek için vücudunuzda yağ birikmesine izin vermemeniz çok önemli.
Kardiyovasküler sorunlara neden olabilecek bazı yiyecekler var. Onlar neler olduğunu bilmek ister misiniz? Öyleyse okumaya devam edin!
Damarlar neden tıkanır?
Damar tıkanması sonucu kalp hastalıklarının ortaya çıkma olasılığını artıran farklı risk faktörleri vardır. Hipertansiyon, yüksek kolesterol ve obezite bu faktörler arasında yer alırlar.
Ancak alışkanlıklarımızla ilgili başka sebepler de vardır:
- Sigara içmek
- Alkol kullanmak
- Egzersiz yapmamak
- Yağlı yiyecekler yemek
Yavaş yavaş yağ (veya tabaka) damarlarımızın duvarlarında birikir, onları daraltıp sertleşmesine neden olur. Böyle bir durum oluştuğunda kan akışımız olması gerektiği gibi gerçekleşemez.
Çoğu durumda damar tıkanıklığı herhangi bir belirti vermez (kolesterole benzer şekilde). Maalesef kalp krizine sebep olana kadar genellikle sorunun farkına varılmaz.
Bu nedenle çiğ meyve ve sebze açısından zengin bir beslenme programına uymak, işlenmiş gıdalardan kaçınmak ve fiziksel aktiviteler yapmak çok önemlidir.
Sağlıklı damarlara sahip olabilmek için hangi yiyeceklerden kaçınmalısınız?
Yemeyi bırakmanız gereken ilk yiyecekler doymuş yağ açısından zengin olanlardır. Sorun şu bu tür gıdalar aynı zamanda en lezzetli olanlar ve en fazla bağımlılık yapanlardır.
Barındırdıkları tehlikelerin farkında olmanız önemlidir, böylece tüketiminizi azaltabilirsiniz.
Damar duvarlarında yağ birikimine neden olan yiyecekler şunlardır:
1. Et
Et, doymuş yağ ve kolesterol oranı yüksek bir yiyecektir.Yağsız olduğu farz edilen etler bile kandaki LDL (kötü kolesterol) oranını artırabilir.
Sosis ve salam gibi işlenmiş etler yalnızca yüksek oranda doymuş yağ içermekle kalmaz aynı zamanda yoğun oranda tuz da içerirler.
- Bu yiyecekleri haftada iki kez tüketmek kalp hastalıklarının gelişmesine katkı sağlar.
2. Yumurta
Yumurtanın sarısı damarları tıkayan lipoproteinlerden bol miktarda içerir.
Bir yumurtada 5 gram yağ, 186 mg kolesterol (tavsiye edilen miktarın yarısından fazlası demektir). bulunur.
Ancak şunu not etmekte fayda var, haşlanmış veya fırında pişirilmiş yumurtanın yağ miktarı kızarmış yumurtaya oranla düşük.
3. Tavuk Derisi
Tavuğun veya hindinin derisi olabilir. İkisi de damarların duvarlarındaki yağ birikimine katkı sağlarlar.
Örneğin, tavuğun kanadı genellikle derisi soyulmadan kızartılır. Zararsız görünse de derideki kalori ve lipoprotein miktarı yüksektir.
Yalnızca bir adet kızarmış tavuk kanadında 10 gram yağ ve 160 kalori bulunur. Kanadı pişirmeden önce derisini soymanız tavsiye edilir. Eğer kızartmak istiyorsanız tereyağı değil zeytinyağı veya sprey pişirme yağı kullanın.
4. Süt ürünleri
Genelde günlük olarak tüketiriz. Özellikle de “tam yağlı” seçeneğinin sağlığımız için tehlikeli olabileceğini fark etmeyiz.
Süt, peynir, yoğurt, tereyağı, dondurma ve krema… Hepsi plak birikimine ve damarların tıkanmasına katkı sağlarlar.
Örneğin tereyağı doymuş yağ oranı yüksek bir kremayla yapılır. Az yağlı veya yağ oranı düşük sütle yapılan ürünleri tercih etmeniz ve günlük süt ürünü tüketiminizi azaltmanız önerilir.
5. Trans yağlar
Her gün yediğimiz yiyeceklerin çoğunda trans yağlar veya kısmen hidrojenlenmiş esas yağ asitleri bulunur. Damar tıkanıklığının ana nedenlerinin başında gelirler.
- Genellikle işlemden geçirilmiş yiyeceklerde, margarinde, fırından çıkmış ürünlerde ve donmuş gıdalarda bulunurlar.
Markete alışverişe gittiğinizde, alacağınız üründe hangi hidrojenlenmiş yağların kullanıldığını öğrenmek için etiketlere bir göz atın.
6. Hamur işi ve tatlılar
Patlamış mısırda tereyağı bulunur, hamurişi ve donut’ta yağ ve şeker vardır, bazı kurabiyeler süt ürünleri kullanılarak yapılır…
Sabah kahvaltıda (churros veya donut gibi tatlılar) veya öğleden önce tükettiğimiz şekerli yiyecekler sağlığımız için tehlikeli malzemeler içerirler.
Antioksidan ve lif oranları düşüktür, yağ, rafine un ve şeker oranları yüksektir. Bu malzemelerin tümü damarlarımızı tıkarlar.
Aynı şey hamur işi yiyecekler için de geçerlidir. Bu nedenle onların yerine taze meyve ve sağlıklı atıştırmalıkları (granola veya şekersiz tahıl ürünlerini) tercih etmenizi öneriyoruz.
7. Yağlar ve tuzlu atıştırmalıklar
Mutfakta kullanılan yağların (mısır, ayçiçek v.b.) çoğu doymuş yağ açısından zengindirler. Bu yağların kardiyovasküler sağlığımıza faydası yoktur.
Ayrıca “severek yediğimiz” (kızarmış patates, fıstık ezmesi) atıştırmalıklarda bu tür yağlar kullanılır.
Yemek pişirirken, zeytinyağı veya kolza tohumu yağı gibi doymamış yağ barındıran ürünleri kullanmanızı tavsiye ediyoruz.
8. Sağlıksız yiyecekler
Pizza ve hamburger bu bölümde yer alabilir. Ancak onların dışında da verebileceğimiz pek çok örnek var.
Bu yiyeceklerin tümü yüksek oranda yağ ve kolesterol içerirler. Ayrıca çoğu zaman tatlarının daha iyi olmasını sağlayarak ticari performanslarını artıran kimyasal ve yapay malzemeler içerirler.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Cynthia A Daley et al. “A review of fatty acid profiles and antioxidant content in grass-fed and grain-fed beef”, Nutr J. 2010; 9: 10.
- Ronan Lordan et al., “Dairy Fats and Cardiovascular Disease: Do We Really Need to Be Concerned?”, Foods. 2018 Mar; 7(3): 29.
- Taraka V. Gadiraju et al. “Fried Food Consumption and Cardiovascular Health: A Review of Current Evidence”, Nutrients. 2015 Oct; 7(10): 8424–8430.
- Leah E Cahill et al. “Fried-food consumption and risk of type 2 diabetes and coronary artery disease: a prospective study in 2 cohorts of US women and men“, Am J Clin Nutr. 2014 Aug; 100(2): 667–675.
- Gebauer SK et al. “Vaccenic acid and trans fatty acid isomers from partially hydrogenated oil both adversely affect LDL cholesterol: a double-blind, randomized controlled trial”, Am J Clin Nutr. 2015 Dec;102(6):1339-46.