Cinsel Yolla Bulaşan 11 Hastalık Hakkında Bilmeniz Gerekenler

6 dakika

Vücudunuzu kontrol edin ve herhangi bir belirti halinde dikkatli olun.Cinsel yolla bulaşan bir hastalıkların erken teşhisi hayatınızı kurtarabilir

Cinsel Yolla Bulaşan 11 Hastalık Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Son Güncelleme: 23 Şubat, 2022

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH), yaygın olarak zührevi hastalıklar olarak bilir ve genellikle, hastalığı taşıyan kişiyle gerçekleşen cinsel temas yoluyla kapılır. Bu tür hastalıklara neden olan organizmalar bir kişiden diğerine kan, meni, vajinal sıvılar ve diğer vücut sıvıları yoluyla aktarılır.

Buna ek olarak, bu hastalıklar bir anne tarafından gebelik ya da doğum sırasında çocuğuna aktarılabilir. Aynı şekilde, kan transfüzyonları ya da kirletilmiş paylaşılan iğnelerin kullanımı aracılığıyla bulaşabilir.

Bu hastalıklar sağlıklı görünen ve enfekte olduklarını bilmeyen insanlardan kapılabilir. Bunun nedeni, bazen sessiz seyreden hastalıklar olabilmeleridir.

Cinsel aktivite, birçok hastalığın yayılmasının ana nedenlerinden biridir. Bununla birlikte, cinsel ilişkiye girmeden bir hastalığa yakalanmak da mümkündür. Lateks prezervatiflerin (profilaktikler) cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanma ve onların yayılma riskini azalttığı her ne kadar doğru olsa da, bu riski tamamen ortadan kaldırmaz.

Mevcut risklere rağmen, birçok kişi kendisini korumak için herhangi bir önlem almamaktadır. Bu kötü alışkanlığa ek olarak, çoğu CYBH’ler hakkında nasıl bulaştıkları ve yayıldıklarına dair eğitim eksikliği vardır.

Bu yazıda sizinle daha yararlı bilgiler paylaşmak istiyoruz.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Belirtileri

CYBH’ler ya da zührevi hastalıklar, bazen fark edilmeden süregelen bir dizi semptom ya da işaretle ortaya çıkar. Zaman zaman, birey bir komplikasyon yaşadığında ya da partnerine teşhis konulduğunda durumunu öğrenir.

Genel olarak, bazı belirtiler şunlardır:

Genital, rektum ya da ağız bölgesinde yaralar veya lezyonlar,
Anormal penis akıntısı,
İdrar yaparken batma ya da ağrı,
Vajinal kanama,
Cinsel ilişki sırasında ağrı,
Alışılmadık kötü kokulu ve sarımsı vajinal akıntı,
Ayak, el ve gövdede deri döküntüsü,
Karın ağrısı,
Şişmiş lenf düğümlerinin bir sonucu olarak kasık ağrısı,
Penis, vajina, anüs ve vulvada batma, tahriş, iltihaplanma ve ağrı,
Cinsel organlarda ağrı ve tahriş,
Genital siğiller,
Kasık biti (parazitler),
Ateş,
Vücut ağrısı,
Cinsel organlarda ya da çevresinde lekeler veya döküntüler,
Karaciğer iltihabı (Hepatit A, B, C, D),
Regl dönemleri arasında ya da cinsel ilişki sırasında kanama,
Alt karın bölgesinde ağrı,
Tahriş olmuş üretra (idrarın çıktığı tüp).

Bu semptomların çoğu, cinsel yolla bulaşanlar harici hastalıklardan kaynaklanabilir. Bu nedenle semptomlara neyin neden olduğundan emin olmak için test yaptırmak önemlidir. Bu semptomların vücudunuza bağlı olarak bir hastalığa yakalandığınız gün ya da yıl içerisinde ortaya çıkabileceğinin altını çizmek gerekir.

Ne zaman bir doktora danışmak gerekir

Eğer CYBH’lerin belirtileri ya da işaretleri varsa.
Cinsel açıdan aktif bir insansanız ve CYBH’ye maruz kaldığınızdan şüpheleniyorsanız.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Nedenleri (CYBH)

CYBH’ler, aşağıda verilenler gibi farklı mikroorganizma tiplerinden kaynaklanabilir:

Trikomonaz parazitler: bitler, uyuz;
Bakteriler: gonore, klamidya, frengi;
Virüsler: genital uçuk, insan immün yetmezlik virüsü (HIV), insan papilloma virüsü (HPV) ve hepatit B ve C.

CYBH’ler parazitlerden ve bakterilerden kaynaklandığında, hastalık antibiyotiklerle tedavi edilebilirler. Bununla birlikte, bir virüsün neden olduğu vakalarda tedavi mevcut değildir.

Cinsel olarak aktif herhangi bir kişi cinsel yolla bulaşan bir hastalığa yakalanabilir. Bununla birlikte, hastalığın bulaşma riskini artıran faktörler vardır, örneğin:

Korunmasız cinsel ilişkiler; enfekte bir kişiyle korunmasız vajinal veya anal penetrasyon,
Prezervatif veya profilaktiklerin yanlış kullanımı ,
Prezervatif veya diş izolasyon lastiği olmadan yapılan oral seks,
Birden fazla partnerle girilen cinsel ilişki,
Cinsel yolla bulaşan bir hastalık geçmişi, bireyin başka bir CYBH’ye yakalanma riskini artırır,
Rıza dışı cinsel ilişki veya tecavüz,
Uyuşturucu kullanımı ve alkolün kötüye kullanımı; bu maddeler engelleme yeteneğinizi ortadan kaldırır ve riskli faaliyetlere yol açabilir,
İğne paylaşmak, CYBH’lere yakalanma riskini artırır,
Ergen birey olmak. Bu yaşta, rahim boynu olgunlaşmamıştır ve sürekli değişen hücrelerden meydana gelir. Bu da, bireyi, cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı daha savunmasız hale getirir.

CYBH’ye Yakalanma Riski Nasıl Azaltılır

Kondom kullanın.
Sık sık partner değiştirmekten kaçının.
Prezervatif ya da diğer doğum kontrol yöntemlerini uygun şekilde kullanın.
Yeni partnerlerle cinsel ilişkiye girmeden önce test yaptırın.
Aşı olun.
Alkol ve uyuşturucudan uzak durun.
İletişim kurun. Cinsel ilişkiye girmeden önce partnerinizle konuşun.
Çocukları eğitin.
Bir erkekle oral seks sırasında prezervatif kullanın. Bir kadınla oral seks sırasında diş izolasyon lastiği kullanın.

Cinsel Yolla Bulaşan En Yaygın Hastalıklar (CYBH)

1. Klamidya

Klamidya, en yaygın bakteriyel enfeksiyondur.

Vajinal, oral ve anal seks yoluyla bulaşır. Ayrıca, seks oyuncaklarının paylaşılması nedeniyle veya gebelik ve doğum sırasında anneden çocuğa geçebilir.

Genellikle, hiçbir belirtisi yoktur ve idrar yolunu, rektumu, rahim boynu hücrelerini ve bazı vakalarda, gözleri ve boğazı etkileyebilir. Belirli durumlarda, kısırlığa neden olabilir.

2. Bel soğukluğu veya “gonore”

Bel soğukluğu cinsel yolla bulaşan, bakteriyel bir enfeksiyondur. idrar yolu, rahim boynu, rektum, anüs ve boğazı etkiler.

Bu enfeksiyon, gebelik sırasında bebeklerde ciddi sorunlara yol açabilir. Ayrıca kısırlığa neden olabilir.

3. Frengi

Frengi, son derece ölümcül bakteriyel bir cinsel yolla bulaşan hastalıktır.

Genellikle vajinal, oral ve anal seks yoluyla bulaşır. Bununla birlikte, paylaşılan seks oyuncakları, kan nakli ve enfekte bir kişinin yaralarıyla temas aracılığıyla da yayılabilir. Doğum sırasında anneden çocuğa geçebilir.

4. Genital uçuk

Herpes simpleks virüsü genital uçuğa neden olur. Oral, vajinal ve anal seks sırasında enfekte ciltle doğrudan temas yoluyla yayılır. Semptomları, virüsü kaptıktan yıllar sonra ortaya çıkabilir.

Tedavisi yoktur, ancak semptomları tedavi edilebilir.

5. İnsan immün yetmezlik virüsü (HIV)

İnsan immün yetmezlik virüsü, bağışıklık sistemi hücrelerini enfekte eder ve yok eder; böylece vücudun, kendisini diğer enfeksiyonlardan ve hastalıklardan koruma yeteneğini azaltır. Korunmasız anal, vajinal ve oral seks ya da paylaşılan enfekte iğneler yoluyla bulaşabilir.

Benzer şekilde, eğer anne enfekte ise doğum sırasında veya emzirme yoluyla virüsü çocuğuna iletebilir. Buna ek olarak, virüs kan yoluyla bulaşabilir.

HIV için mevcut bir tedavi yoktur ve enfekte bireyin kazanılmış bağışıklık eksikliği sendromu (AIDS) geliştirme şansı yüksektir.

6. Edinilmiş bağışıklık eksikliği sendromu (AIDS)

AIDS, insan immün yetmezlik virüsü (HIV) ile enfekte olmanın bir sonucudur. AIDS vücudun bağışıklık sistemine saldırır. Genellikle, vajinal, oral ve anal seks yoluyla iletilir. Enfekte olan birçok insan herhangi bir semptom göstermez, diğerleri grip benzeri semptomlar gösterir.

AIDS ölümcül ve tedavi edilemez bir CYBH’tır. Bununla birlikte, antiviraller hastalığa karşı koymak ve enfekte bir kişinin ömrünü uzatmak için kullanılabilir.

7. Trikomonaz

Trikomonaz oldukça yaygın bir bakteri türüdür. Genellikle, cinsel aktivite yoluyla bulaşır. Vajina ve idrar kanalı hücrelerini enfekte eder.

Çoğunlukla cinsel açıdan aktif, genç kadınları etkiler. Vajinal seks yoluyla, seks oyuncaklarını paylaşarak ya da gebelik sırasında anneden çocuğa bulaşır.

Bazen semptomları ortaya çıkmaz.

8. Kondilom (HPV)

Kondilomlar ya da genital siğiller, insan papilloma virüsünden (HPV) kaynaklanır.

Oral, vajinal ve anal seks ve enfekte bir kişiyle cilt teması yoluyla yayılır. Siğiller genital bölge ve anüs üzerinde ortaya çıkar.

Tedavi edilmeden bırakıldığında, karnabahara benzer şekilde büyürler. Bu CYBH, rahim ağzı kanseri riskini arttırır.

HPV için bir tedavi yoktur, ancak kondilomlar ilaçla tedavi edilebilir ve bazıları cerrahi yöntemlerle alınabilir.

9. Pamukçuk (Maya enfeksiyonu)

Maya enfeksiyonları, bir kişinin cildi, ağzı ve cinsel organlarında kendini gösteren bir mantar nedeniyle ortaya çıkar. Kontrol altında tutulabilir, ancak bazen mantar büyür ve bu enfeksiyona neden olur. Çoğu zaman, enfekte bir kişinin semptomları olmayacaktır.

Maya enfeksiyonları, vajinal, anal ve oral seks ve paylaşılan seks oyuncakları aracılığıyla yayılabilir.

Eğer bu CYBH’ye sahipseniz, hava akışına izin vermeyen sentetik kumaşlardan yapılmış sıkı giysilerden uzak durmanız gerekir.

Hamilelik sırasında ya da diyabet, HIV veya bağışıklık sistemini etkileyen bir durumunuz varsa maya enfeksiyonlarına yakalanma riskiniz daha yüksektir.

10. Kasık biti

Kasık biti, cilde yapışan ve kanla beslenen küçük parazitlerdir. Vücut kıllarında, özellikle kasık bölgesinde yaşar, ancak koltuk altı, yüz ya da göğüs kıllarında da bulunabilirler. Grimsi sarı renkleri vardır ve cinsel ilişki sırasında kolayca bulaşabilirler. Bununla birlikte, havlu, yatak takımı ve kıyafetler aracılığıyla da yayılabilirler.

Semptomları arasında cilt tahrişi ve iltihaplanma vardır. Özel bir şampuan kullanarak uzaklaştırılabilirler. Buna ek olarak, yatak takımları, kıyafetler ve havlular dezenfekte edilmelidir.

11. Hepatit B

Bu tehlikeli hastalığa, karaciğere saldıran zararlı bir virüs neden olur. Oral, anal ve vajinal seks yoluyla aktarılır.

Üç tip hepatit vardır: A, B ve C. Her biri cinsel ilişki yoluyla bulaşabilir, ancak hepatit B aralarında en yaygın olandır. Aynı zamanda, iğne ve kirli cisimlerin paylaşılmasıyla maruz kalınan kan aracılığıyla da yayılabilir.

Hepatit B karaciğere saldırır ve siroz, karaciğer kanseri, karaciğer yetmezliği ve hatta ölüme yol açabilir.

Hepatit B’nin tedavisi yoktur ancak enfeksiyon, ilaçla tedavi edilebilir. Günümüzde hastalığa karşı korumayı güçlendiren bir aşı mevcuttur.

Sonuç olarak, özellikle korunmasız bir cinsel ilişki yaşadıysanız ya da partnerinizin cinsel yolla bulaşan bir hastalığı olduğunu öğrenirseniz, test yaptırmanız ciddi derecede önem taşır.