Kandidiyaz Nedir?
Kandidiyaz, kandida türlerine ait mantarların ürettiği bir enfeksiyon olan bir mikozistir.
- Bunlar akut, subakut veya kronik enfeksiyonlar olabilir.
- Deriyi, mukoza zarlarını ve derin dokuları etkiler.
- Belirtiler çok değişkendir.
- Prognoz da çok değişkendir, hafif mukokutanöz enfeksiyonlardan şiddetli immunsüpresyon durumunda hayatı tehdit eden durumlara kadar gidebilmektedir.
- Bunlar fırsatçı mikozislerdir.
Kandida spp
Bu, maya benzeri mantarın, çoğunlukla tek hücreli olarak oluşturduğu bir türdür. Bu türde ilgilendiğimiz üç çeşit şunlardır:
- Kandida albikans: Bu en agresif türdür ve semptomların yarısından fazlasının sorumlusudur.
- Kandida glabrata
- K. parapsilosis: Kateterlerin ve iğne kullanımı ile ilişkilidir.
- K. krusei: Flukonazol (antifungal) kullanımı ile ilişkilidir.
*Spp, bu türün bir parçası olan tüm cinsler demek için kullanılır.
Fırsatçı patojen nedir?
Fırsatçı patojenler, sağlıklı bir kişiye normal şartlar altında bulaşmayan patojenlerdir. Bunun olması için bağışıklık sisteminin biyolojik bariyerlerinden birinde bir değişiklik olmalıdır.
Kandida türü, çoğu mantar ve bazı bakteriler gibi bu patojen grubuna dahildir. Aslında Kandida, insanların büyük bir yüzdesinin derisinin ve mukoza zarlarının normal florasının bir parçasıdır.
Kandidiyaz nasıl oluşur?
Mekanik bariyerlerde meydana gelen bir değişiklikten dolayı: deride veya mukoza zarlarında (birincil bariyer)
Kateter, protez veya diyaliz hastalarında bu şekilde olur. Aynı şekilde, intravenöz ilaç kullanıcılarındaki enfeksiyonu açıklar.
“Mantar eğer kan dolaşımına girerse, vücudun herhangi bir organını etkileyebilir. Bu, ciddi şekilde bastırılmış bağışıklık sistemi olan hastalarda (kontrolsüz HIV ve löseminin son evresi) ortaya çıkar. ”
Okumanızı öneririz: Vücuttaki Organlara Benzeyen 11 Sağlıklı Gıda
Deride veya mukozadaki hasar, bir bariyer olarak rollerini yerine getirmelerini engeller ve mantar büyümesine izin verir. Bu da cilde giren, mukoza zarını yırtan şırınga veya kateterlerin bu insanı bu enfeksiyona nasıl eğilimli yaptığını anlatır.
Bakteri florasındaki değişiklikler
Bakteri florasındaki hasar genellikle geniş spektrumlu antibiyotikler alarak oluşur. Bu, bu antibiyotiklerin ne genişlikte hareket ettiği ile açıklanabilir. Hem enfeksiyondan sorumlu bakterilere hem de normal floraya “saldırırlar”. Bu bariyer gittiğinde, mikozis olasılığı ortaya çıkar.
Örneğin, genç kadınlarda antibiyotik kullandıktan sonra vajinal kandidiyaz vakalarını bulmak nispeten yaygındır.
İmmunsupresyon durumları
Bir hastalıktan da kaynaklanabilir, HIV virüsü taşımak gibi, ya da ilaçtan da olabilir, transplantasyon hastalarının anti-rejeksiyon ilaçları alması gibi.
Yüzeysel kandidiyaz
Müge (orofaringeal kandidiyaz)
Bu tip, dili, yumuşak damağı ve oral mukoza zarını kapsayan beyaz psödomembranların görünümüyle karakterizedir. Çıkarıldığında, kızarık, yıpranmış bir yüzey ortaya çıkar. Çok acı verici olabilirler. Bu, yutma ve solunumu zorlaştırabilir.
Çoğu zaman HIV hastalarında (vakaların % 90’ı kadar) ortaya çıkarlar ve bu, bu hastalığın ilk belirtilerinden biridir. Bu hasta grubunu etkileyen en yaygın fırsatçı enfeksiyonlardan biri olmasına rağmen, etki alanı son yıllarda azalmıştır. Aynı zamanda zayıflamış bağışıklık sistemi nedeniyle kanser hastalarını ve gelişmekte oldukları için yeni doğanları etkiler.
Vajinit ve vulvovajinit kandida
Bu tür nispeten yaygındır. Klinik olarak şunlarla karakterize edilir:
- Özellikle idrar yaparken vulva ve vajinada çok güçlü bir yanma hissi.
- Genital mukoza zarlarında şiddetli kızarıklık.
- Kırmızılaşmış mukoza zarlarında beyaz lekeler görülebilir.
- Beyazımsı, topaklı ve kıvamlı vajinal salgı. “Çökelek peynir” gibi görünebilir.
Balanit kandida
Bu tip, vajinitten daha az yaygındır. Normalde diyabetli kişilerde, sünnetsiz kişilerdee veya cinsel eşte kandidiyaz geçmişi olan kişilerde rastlanır.
Kırmızı, çıplak görünümlü lezyonlar ve yüzeysel kabartılar, glans ve sünnet derisinde görülürler ve genellikle ağrılıdırlar. İdrar sırasında kötüleşen yanma hissiyle birlikte oluşabilirler.
Cilt kandidiyazı
Bu tür, cilt kıvrımlarında ve genellikle yapışık kıyafetlerin giyildiği alanlarda oluşur. Her iki durumda da, vücudunuz sıcak, nemli bir ortam yaratır.
Bu ortam, kötü bir şekilde kaşıntılı, kırmızı döküntü oluşturur. Diğer yerlerde görülebildiği kadar, göğüslerin altında, poponun altında, genital bölgede de görülür. Buna ek olarak, bazen cilt foliküllerine enfekte olur ve sivilce gibi görünür.
Anneyi emen bebeklerdeki pişiğin Kandida ile enfekte olması nispeten yaygındır, bu da durumu daha da kötüleştirir.
APECED: tip 1 otoimmün poliendokrinopati
AIRE geninde mutasyona uğramış nadir bir genetik hastalıktır. Hastalık, çocuklukta nedensiz bir şekilde tırnaklarda ve ağızda tekrarlanan kandidiyazla başlar.
Daha sonra, otoimmün işlev bozuklukları farklı bezlerde görülür. Ayrıca, hipoparatiroidizm, adrenal yetmezlik ve Addison hastalığı semptomları da eklenir.
Derin kandidiyaz
Özofajiyal kandida
Genellikle immünsüpresif hastalarda görülür. HIV veya lenfoma hastalarında çok yaygındır. Ayrıca kortikoidlerle tedavi edilen insanlarda da görülür, fakat bu daha azdır. Bazı ciddi belirtiler şunlardır:
- Göğüs kafesinin altında yanma hissi.
- Yutma güçlüğü (disfaji)
- Pirosis (mide ekşimesi)
Ayrıca, beyazımsı psödomembranlar özofagus mukoza zarlarında görülür.
İnvazif kandidiyaz
Burada mantar, vücudun herhangi bir organını etkileme potansiyeline sahip kan dolaşımına geçer. Bu, çok ciddi şekilde bastırılmış bağışıklık sistemine sahip hastalarda (kontrolsüz HIV veya löseminin son evresi) ortaya çıkar. Çoğu zaman zayıf bir prognoz gösteren çok ciddi bir semptomdur.
Teşhis
Tanı, kültürleri edinmek ve onları analiz etmekten gelir. Bir doktor, etkilenen bölgeden bir örnek alır ve daha sonra kültürünü alır. Daha sonra onları mikroskop altında analiz edebilir.
Önleme ve tedavi
Ayrıca, kişisel hijyen bunu önlemede önemlidir. Duş aldıktan sonra cildinizin kıvrımlarını iyice kurutun ve genital bölgenize bakım yapın. Hamile kadınlar için, doğru vajinal asitliği korumak için biyoaktif yoğurdu diyetinize dahil etmek iyi bir fikirdir.
Tedavi mikozis türüne bağlıdır. Tipik bir tedavi, klotrimazoldür.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- McCarty, T. P., & Pappas, P. G. (2016). Invasive Candidiasis. Infectious Disease Clinics of North America. https://doi.org/10.1016/j.idc.2015.10.013
- Millsop, J. W., & Fazel, N. (2016). Oral candidiasis. Clinics in Dermatology. https://doi.org/10.1016/j.clindermatol.2016.02.022
- Maurissen, W., Van Meensel, B., Verguts, J., Donders, G., & Lagrou, K. (2009). Vulvovaginal candidiasis. Tijdschrift Voor Geneeskunde. https://doi.org/10.2143/TVG.65.23.2000660
- Arendrup, M. C. (2010). Epidemiology of invasive candidiasis. Current Opinion in Critical Care. https://doi.org/10.1097/MCC.0b013e32833e84d2
- Arroyo-Fajardo, A., San Juan-Delgado, M. F., & García-Rodríguez, J. (2017). Vaginitis por candida glabrata: ¿la gran olvidada? Revista Iberoamericana De Micología, 34(4), 246. doi:10.1016/j.riam.2017.01.001
- Prieto Santa Anna, Luz Marina, Illnait Zaragozí, María Teresa, Ramos Rodallegas, Edna G., Lazcano Herrero, Bonfilio, Márquez Sánchez, Norma, Cantelar de Francisco, Nereyda, Manzur Katriba, Julián, & Martínez Machín, Gerardo. (2006). Candidiasis oral en pacientes seropositivos al VIH y casos SIDA: Aspectos clínicos, micológicos y terapéuticos. Revista Cubana de Medicina Tropical, 58(3) Recuperado en 11 de junio de 2020, de http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0375-07602006000300001&lng=es&tlng=es.
- Estrada Pereira, Gladys Aída, Márquez Filiu, Maricel, Díaz Fernández, José Manuel, & Sánchez Cuza, Odalis. (2015). Candidiasis bucal en pacientes con tratamiento antineoplásico. MEDISAN, 19(9), 1080-1087. Recuperado en 11 de junio de 2020, de http://scielo.sld.cu/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1029-30192015000900002&lng=es&tlng=es.
- Palacios Martínez D, Díaz Alonso RA, Gutiérrez López M, Gordillo López FJ, Arranz Martínez E, Ruiz García A. Esofagitis candidiásica en una paciente inmunocompetente: a propósito de un caso. An Sist Sanit Navar. 2013;