Pnömoniyi Engellemek İçin En İyi 6 İpucu
Pnömoni solunum sistemini etkileyen ve normalde grip ya da soğuk algınlığı gibi diğer durumların sonucunda ortaya çıkan bulaşıcı bir hastalıktır. Herhangi bir yaşta gerçekleşebilir ancak bebeklerin ve yaşlı yetişkinlerin bunu yaşama ihtimali daha yüksektir. Peki, pnömoniyi engellemek için ne yapabiliriz?
Günümüzde bu hastalığın ortaya çıkmasını engellemek için çeşitli stratejiler vardır. Hatta, en savunmasız olan popülasyonlarda riski azaltan iki tip aşı vardır.
Bu yazımızda sizi bu durumdan koruyabilecek diğer anahtar alışkanlıkları gözden geçireceğiz.
Pnömoniyi Engellemek İçin 6 İpucu
Pnömoni genellikle grip ya da soğuk algınlığı gibi bir solunum enfeksiyonu sonrasında gerçekleşse de bulaşıcı bir hastalık değildir. Bu hastalıklara virüsler, bakteriler ve diğer mikroorganizmalar neden olur. Neyse ki, bu hastalığın gelişiminden kaçınmak için bazı engelleyici önlemler anahtar olabilir.
Bu yazımızı kaçırmayın: Zatürre Tedavisi Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey
1. Aşı
Günümüzde pnömoniyi engellemek için yardımcı olabilecek iki tip aşı vardır: konjuge pnömokok aşısı (PCV13 ya da Prevnar 13) ve polisakkarit pnömokok aşısı (PPSV23 ya da Pneumovax23). Ancak bu aşılar riski ortadan kaldırmaz, sadece azaltırlar.
Konjuge pnömokok aşısı hem çocuklarda hem de yetişkinlerde 13’e kadar bakteri türünün saldırılarını engellemeye yardımcı olabilir. Bağışıklık sistemi zayıf olan insanlar, yaşlarından bağımsız olarak, bu aşıdan bir doz olmalıdır.
Polisakkarit pnömokok aşısı sizi 23’e kadar bakteri türünden koruyabilir. Ancak, çocuklar için önerilmez. Genellikle, diğer aşıyı halihazırda olmuş oldukları için 65 yaşının üstündeki yetişkinlere yapılan bir aşıdır.
Uyarılar:
- Bazı özel vakalarda pnömoni aşısı kontrendikedir ve bu aşıdan kaçınılması gerekir. Bu aşıya ya da bileşenlerine alerjik olan insanları, hamile kadınları ve şiddetli bir grip ya da soğuk algınlığı olan hastaları içerir.
- Diğer yandan, iki aşı da enjeksiyon bölgesinde kızarıklık ve acı, kas ağrısı, yüksek ateş ve üşüme gibi yan etkilere neden olabilir.
2. Pnömoniyi Engellemek: Tütünden Kaçının
Aşırı tütün tüketimi kronik solunum yolu hastalıklarının ana nedenlerinden bir tanesidir. Bundan dolayı sigara içen hastaların pnömoniden muzdarip olma olasılıkları yüksektir. Bundan dolayı, solunum yolu enfeksiyonları yaşanması durumunda sigara içmeyi tamamen bırakmak elzemdir.
3. Sürekli Ellerinizi Yıkayın
Solunum yolu enfeksiyonlarının ortaya çıkmasını etkileyen faktörlerden bir tanesi ellerinizi doğru şekilde yıkamamaktır. Çıplak gözle göremeseniz de ellerinizin yüzeyinde pek çok türde bakteri ve virüs birikir ve bunlar ciddi enfeksiyonlara neden olabilir.
Bu sebepten dolayı pnömoniyi engellemek için ellerinizi günde birkaç kere, tercihen ılık su ve antibakteriyel sabun ile yıkamak önemlidir. Hepsinden önemlisi, paylaşılan yüzeylerle temas ettikten sonra, tuvalete gitmeden önce ve gittikten sonra, ve bir şeyler yemeden ya da ağzınıza dokunmadan önce ellerinizi yıkadığınızdan emin olun.
Bu yazımızı da okuyun: Zatürre Vücudu Nasıl Etkiler
4. Hasta İnsanlarla Temastan Kaçının
Halihazırda bahsettiğimiz üzere pnömoni bulaşıcı değildir. Ancak pnömoniye neden olan hastalıklar bulaşıcıdır. Bu sebepten dolayı aile bireyleriniz ya da arkadaşlarınız hasta olduğunda dikkat etmelisiniz. Pnömoniyi engellemek için maske ve eldiven kullanın ya da basitçe o kişinin yakınında olmaktan kaçının.
5. Pnömoniyi Engellemek İçin İyi Uyuyun
Zayıflamış bir bağışıklık sistemi dolayısıyla ortaya çıkan herhangi bir hastalığın tedavisinde iyi uyumak çok önemlidir. Siz dinlenirken aktif hale gelen mekanizmalar virüsler ve bakterilere karşı savaşmak için anahtardır.
Bundan dolayı pnömoniyi engellemek için dinlenmeye yeterli zaman ayırmak önemlidir, özellikle de bir solunum enfeksiyonunuz olduğunda.
Uyumak sizin için zor mu? Eğer cevabınız evetse şunları deneyin:
- Uyumadan önce biraz meditasyon yapın.
- Yatağa girmeden önce odanızı hazırlayın (sıcaklığı ayarlayın, pencereleri kapatın vs.).
- Yatıştırıcı etkilere sahip çaylar için (kediotu gibi).
- Kitap okuyun ya da rahatlatıcı müzikler dinleyin.
6. Sağlıklı Bir Beslenme Düzeni Takip Edin
Güçlü bir bağışıklık sistemi için beslenme anahtardır. Potasyum, demir ve kalsiyum gibi minerallerin yanı sıra A, B, C ve E vitamini ile dolu gıdalar yemek vücudunuzun savunma mekanizmalarının tepkilerini iyileştirir ve bundan dolayı da enfeksiyonlardan iyileşme sürecinizi hızlandırır.
Eğer bir solunum hastalığınız varsa ve pnömoniyi engellemek istiyorsanız aşağıdaki besinleri beslenme düzeninize eklemeye dikkat edin:
- Sitrik meyveler
- Kırmızı meyveler
- Armut ve elma
- Muz
- Yapraklı yeşil sebzeler
- Havuç
- Domates
- Yağlı balıklar
- Yağsız etler
- Kuru meyveler ve kabuklu yemişler
- Baklagiller
- Tam tahıllar
Pnömoninin solunum enfeksiyonlarından kaynaklanan ciddi bir komplikasyon olduğunu hatırlayın. Bundan dolayı, eğer herhangi bir semptom deneyimliyorsanız acilen doktorunuza danışın. Ne kadar erken yardım alırsanız prognozunuz o kadar iyi olacaktır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- van der Poll, T., & Opal, S. M. (2009). Pathogenesis, treatment, and prevention of pneumococcal pneumonia. The Lancet. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(09)61114-4
- Madhi, S. A., Levine, O. S., Hajjeh, R., Mansoor, O. D., & Cherian, T. (2008). Vaccines to prevent pneumonia and improve child survival. Bulletin of the World Health Organization. https://doi.org/10.2471/BLT.07.044503
- Bagaitkar, J., Demuth, D. R., & Scott, D. A. (2008). Tobacco use increases susceptibility to bacterial infection. Tobacco Induced Diseases. https://doi.org/10.1186/1617-9625-4-12
- Besedovsky, L., Lange, T., & Born, J. (2012). Sleep and immune function. Pflugers Archiv European Journal of Physiology. https://doi.org/10.1007/s00424-011-1044-0
- Chandra, R. K. (1997). Nutrition and the immune system: An introduction. American Journal of Clinical Nutrition. https://doi.org/10.1093/ajcn/66.2.460S
- Bauer, B. La valeriana: ¿es un somnífero natural seguro y eficaz? Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/es-es/diseases-conditions/insomnia/expert-answers/valerian/faq-20057875
- Besedovsky, L., Lange, T. & Born, J. Sleep and immune function. Pflugers Arch – Eur J Physiol 463, 121–137 (2012). https://doi.org/10.1007/s00424-011-1044-0
- Good hand hygiene by health workers protects patients from drug resistant infections. World Health Organization. https://www.who.int/mediacentre/news/releases/2014/hand-hygiene/en/
- Baskaran, V., Murray, R. L., Hunter, A., Lim, W. S., & McKeever, T. M. (2019). Effect of tobacco smoking on the risk of developing community acquired pneumonia: A systematic review and meta-analysis. PloS one, 14(7), e0220204. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0220204
- Pneumococcal vaccine overview. National Health System. https://www.nhs.uk/conditions/vaccinations/pneumococcal-vaccination/