Agorafobi Belirtileri Nelerdir?

Agorafobi, yaşamın belirli temel durumlarında anksiyete krizlerine neden olur ve hem psikolojik hem de fiziksel semptomlara neden olabilir. Bu yazıda, her şeyi açıklayacağız.

Agorafobi semptomlarını tanımlama görevini birçok farklı kurum üstlenmiştir. Bununla birlikte, hepsi, her insanın farklı şekillerde deneyimleyebileceği oldukça karmaşık bir hastalık olduğunu keşfetmiştir. Bu durumu sınıflandırmamız gerekirse, anksiyete bozuklukları altında sınıflandırabiliriz.

Bundan muzdarip insanlar, kendilerini savunmasız, kapana kısılmış veya mahcup hissettikleri yerler veya durumlar hakkında kaygı veya abartılı korku yaşarlar. Örneğin, bu, açık alanları, çok kalabalık yerleri ve hatta toplu taşımayı içerebilir.

Buradaki sorun, agorafobinin semptomlarının büyük ölçüde değişmesi ve fobilerin bazen birbiriyle üst üste gelmesidir. Bu yazıda en sık görülen belirtileri açıklayacağız.

DSM-V’e göre agorafobi semptomları

DSM-V, 2013 yılında güncellenen Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabıdır. Bu, psikologların ve psikiyatristlerin genellikle farklı hastalıkları ve durumları tanımlamak için kullandıkları araçtır. Bu kılavuza göre, agorafobinin en sık görülen semptomları şunlardır:

• Ayrılmanın zor veya utanç verici olabileceği yerlerde endişe hissetmek. Bu insanlar genellikle bir anksiyete krizi geçirmekten ve daha da kötüsü, herhangi bir yardım alamayacakları bir yerde acı çekmekten korkarlar. Sonuç olarak, toplu taşıma veya süpermarketler gibi ev dışındaki kalabalık yerler onları en çok sıkıntıya sokan yerlerdir.
• Bu korku, kaçınma davranış kalıplarının gelişmeye başladığı anlamına gelir. Örneğin, birisi otobüste seyahat ederken endişe duyarsa, otobüsten tamamen kaçınacaktır. Otobüste anksiyete krizi geçirme korkusuyla alışkanlıklarını değiştireceklerdir.
• Kesin bir agorafobi tanısı koyabilmek için anksiyete ataklarının sık olması veya en az birinin yoğun endişe veya korkuya neden olması gerekir. Bununla, kişinin başka bir atak yaşamaktan korktuğunu ve bunun sonucunda o andan itibaren davranışını değiştirdiğini kastediyoruz.

Bu noktada, doğru tanı konulabilmesi için diğer ruhsal bozuklukların da dışlanması gerektiğini vurgulamalıyız. Bunun nedeni, sosyal fobi gibi belirli fobilerin genellikle agorafobi ile karıştırılmasıdır.

Agorafobi semptomlarına bazı örnekler

Agorafobi semptomları, daha önce de bahsettiğimiz gibi, kişiden kişiye değişir. Bu bozukluk sıklıkla, özellikle yalnızken açık yerlerde olma korkusuna neden olur. Ancak tiyatro veya sinema salonu gibi kapalı yerlerde de meydana gelebilir.

Agorafobinin oldukça karakteristik bir özelliği olan başka bir şey de utanç verici bir durum yaşama korkusudur. Hastalar, yere düşerlerse veya başkalarının önünde anksiyete krizi geçirirlerse neler olacağından korkarlar. Bu korku, oldukça aşırı ve yoğun olabilir.

Buradaki sorun, tüm bunların kişinin hayatının her alanını etkilemesidir. Daha önce de belirttiğimiz gibi, kaçınma davranışları daha sonra oluşmaya başlayacaktır.

Örneğin, işe gitmek veya bir boş zaman aktivitesi yapmak için toplu taşıma kullanmaktan korkuyorlarsa, kaçınma davranışı nasıl davranacaklarını ve nasıl tepki vereceklerini belirlemeye başlayacak ve onların her türlü faaliyete katılmalarını engelleyecektir.

Agorafobiyle ilgili diğer hususlar

Professional Pharmacy dergisinde yayınlanan bir makaleye göre, agorafobi semptomları genellikle geç ergenlik veya erken yetişkinlik döneminde ortaya çıkar. Bu insanların çoğu evlerine gittikçe daha fazla kapanır, sadece gerekli gördükleri şeyler için dışarı çıkarlar.

Bu hastalık zamanında tedavi edilmezse, kronikleşir ve kendi kendini besler ve hayatı kısıtlayıcı hale gelir. Sonuçta, bunun bir panik bozukluğu olduğunu ve bu nedenle fiziksel semptomların da ona eşlik ettiğini unutmamalıyız.

Journal of Psychopathology and Clinical Psychology’deki bir makale, bir kriz meydana geldiğinde kalp atış hızının hızlandığını ve kişinin boğulma hissi yaşayabileceğini açıklıyor. Terleme artar ve göğüs bölgesinde rahatsızlık ve baskı olur.

Aşırı durumlarda, bu baş dönmesine ve bayılmaya neden olabilir. Yaşanan kaygı, kişiye kontrolü kaybettiğini hissettirir ve bu aynı zamanda ölüm korkusu yaratabilir.

Agorafobi ve semptomları hakkında akılda tutulması gerekenler

Aklımızda tutmamız gereken şey, agorafobinin birçok farklı şekilde kendini gösterebilen karmaşık bir bozukluk olduğudur. Bu insanlar toplu taşıma araçlarını kullanmak veya bir kriz anında yardım alamayacaklarını düşündükleri yerlere gitmek gibi belirli durumlardan korkarlar.

Bu nedenle uygun psikolojik destek ve tedavi almaları çok önemlidir. Aksi takdirde, bozukluk kronikleşebilir ve bu insanların yaşamlarını tanımlayıp kontrol ederek onların normal günlük rutinlerini gerçekleştirmelerini engelleyebilir.