Anemi İçin Farmasotik Tedaviler
Anemide farmasotik tedaviler hastadaki anemiye neyin yol açtığına bağlı olarak değişir. Aneminin tüm tiplerine aynı şey neden olmaz. Bu yüzden tedavi seçenekleri değişkenlik gösterir.
Anemi, kandaki oksijen seviyesinde azalmaya neden olan bir durumdur. Bu durum, demir açısından zengin bir molekül olan hemoglobin yoğunluğu ve halihazırdaki kırmızı kan hücreleri azaldığında ortaya çıkar.
Günümüzde bu sorunu çözmek için kullanılan birçok verimli tedavi seçeneği mevcuttur. Onları bu yazıdan öğreneceksiniz. Anemide farmasotik tedaviler temelde durumun spesifik nedenini ayarlamaya veya düzeltmeye dayanmaktadır. Sahip olduğumuz tedavi seçeneklerinden bazıları şöyledir:
- Temel besin replasmanı tedavisi
- Hematopoetik uyarıcılar
- İmmunsuppresif ilaçlar
- Kemik iliği nakli
Okuyun: Çocuklarda Anemi Belirtileri
Aneminin olası sebepleri nelerdir?
Aneminin üç temel nedeni vardır. Öncelikle kendi vücudumuz hemoglobin içeren kan hücreleri olan kırmızı kan hücrelerinden yeterli miktarda üretmediği için oluşabilir. Daha önce de belirttiğimiz gibi hemoglobin, vücutta oksijen taşıyan moleküldür.
İkincisi aşırı kanama nedeniyle de oluşabilir. Bu kanamaya bir yaralanma veya kadınlarda adet yol açmış olabilir. Birçok genç kadının bu nedenle demir takviyesi alması gerekebilir.
Üçüncüsü de kırmızı kan hücrelerinin yıkımına yol açan otoimmün bozukluklardır.
Anemi için farmasotik tedaviler
Temel besin replasmanı tedavisi
Anemi için bahsedeceğimiz bu ilk ilaç tedavisi eritropoietin sentezine yardımcı takviyeleri almaktan oluşur. Eritropoietin, vücudumuzun yeni kırmızı kan hücreleri oluşturmak için ihtiyaç duyduğu bir proteindir. Doktorların normalde tavsiye ettikleri takviyelerden ikisi şunlardır:
- Demir tuzları: Bunlar, demir eksikliği anemisi tedavisinde daha etkilidirler.
- Vitaminler: Özellikle, B12 vitamini veya kobalamin, B6 vitamini veya piridoksin ve folik asit veya B9 vitamini. Bu vitaminler, kırmızı kan hücrelerinin sentezlenmesi için gereklidir.
Eritropoietik uyarıcılar veya eritropoietin sentezi
Anemi için kullanılan farmasotik tedavilerden bir diğeri de eritropoietik uyarıcıların uygulanmasıdır. Bu ilaçlar kemik iliğinde kırmızı kan hücrelerinin oluşturulmasını desteklerler.
Genellikle kronik böbrek yetmezliğine neden olan anemi için kullanılırlar. Ayrıca hem operasyon sonrasında hem de bazı önemli ameliyatlar sırasında gerekli kan transfüzyonu sayısını azaltmak için tavsiye edilirler.
Bu ilaçlardan bazıları şunlardır:
- Eritropoietin: Bu, kırmızı kan hücrelerinin olgunlaşmasını ve farklılaşmasını uyaran bir maddedir. Kırmızı kan hücrelerinin sayısı azaldığında vücudunuzun doğal eritropoietin düzeyi artar. Ancak kronik böbrek yetmezliği gibi sadece eritropoietin eksikliği olan anemi için yararlıdır.
- Koloni uyarıcı faktörler: Filgrastim veya lenograstim ve sargramostim gibi granülosit-makrofaj uyarıcılar kemik iliğinde üretilen kan hücrelerinin büyümesini teşvik eden hormonlardır. Bu nedenle, kemoterapinin yol açtığı nötropeni vakalarında veya kemik iliği nakli sırasında faydalıdırlar.
Bunu da okuyun: Levodopa İlacı Ne İşe Yarar?
İmmunsupresifler
Bunlar bağışıklık sistemini zayıflatan ilaçlardır. Bu nedenle bağışıklık sisteminin hastaya saldırdığı veya zarar verdiği koşullar için yararlıdır. Aneminin bazı türleri, vücudunuzdaki bu doğal savunma sisteminin kötü işleyişiyle ilişkilidir. Bu nedenle doktorlar bu koşulları tedavi etmeyi denemek için bu ilaçları yazarlar.
Kemik iliği nakli
Bu tedavi, bazı anemi türlerinde harika sonuçlar vermiştir. Örneğin, orak hücreli anemi, önemli sayıda insanı etkileyen bir türdür. Bu hastalık kırmızı kan hücrelerini sert, yapışkan ve orağa benzer bir hale getirir. Doktorlar bu hastalığı başarıyla tersine çevirebilen özel bir kemik iliği nakli yaptılar bile.
Ancak prosedür sonucunda görülen iyi sonuçlara rağmen tüm bunlar hala deneysel olduğundan, tedaviyi daha iyi değerlendirmek için takip testlerinin olması da önemlidir.
Her anemi tipinin tedavisi vardır
Bu yazıda da belirttiğimiz gibi hastada görülen anemi türüne bağlı olarak farklı tedavi seçenekleri mevcuttur. Herhangi bir şüpheniz varsa doktorunuza danışmanızı ve durumunuzu tedavi etmenin en iyi yolunun ne olduğuna onlarla birlikte karar vermenizi öneririz.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Shamah, T., Villalpando, S., & De la Cruz, V. (2016). Anemia. In International Encyclopedia of Public Health. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-803678-5.00018-7
- Shaw, J. G., & Friedman, J. F. (2011). Iron deficiency anemia: Focus on infectious diseases in lesser developed countries. Anemia. https://doi.org/10.1155/2011/260380
- Blesa Baviera, L. C. (2016). Anemia ferropénica. Pediatria Integral. https://www.pediatriaintegral.es/wp-content/uploads/2016/xx05/02/n5-297-307_Luis%20Blesa.pdf.