Asperger Sendromunun Belirtileri ve Bu Hastalık Hakkında Bazı Bilgiler
Asperger sendromu, anomaliye yol açan nörobiyolojik bir hastalıktır. Ancak daha çok sosyal davranışları etkileyen bir rahatsızlık olarak da bilinir. Nispeten yaygındır bir hastalıktır; her şeyden önce bu hastalık, 7 ile 16 yaş arasındaki 1000 çocuktan 3 tanesini etkilemektedir. Ayrıca bu sendrom, erkeklerde daha sık görülmektedir.
Avusturyalı çocuk doktoru Hans Asperger bu rahatsızlığı 1944 yılında keşfetti. Asperger, çocukların davranışlarında bazı anormalliklerin belli kalıpları izlediğini fark etti. Son zamanlarda elde edilen bilgiler, Asperger sendromunun sürekli bir gidişat izlediğini ve kişinin yaşamı boyunca sürebileceğini göstermektedir. Belirtiler, hastaların uygun tedaviyi almasıyla daha iyi hale gelebilir.
Zihinsel bozuklukların teşhisinde kullanılan DSM’nin dördüncü baskısında, Asperger sendromu bir bozukluk olarak ele alınmıştır. Bununla birlikte, DSM’nin beşinci baskısında ise bu sendrom otizmin bir alt kategorisine girmektedir. Bu nedenle bu durumdan muzdarip herhangi bir kimseye otizm teşhisi konmaktadır.
Şu anda birçok çeşitli rahatsızlık, otizm spektrumuna girmektedir. Bu hastalık kategorisi, farklı derecelere sahip olan farklı anomalileri içerir. Asperger sendromundan muzdarip insanlar, otizmin yüksek performansının uç seviyesinde olan kişiler olarak kabul edilirler.
Karakteristik özellikleri
Asperger sendromu insanlar arasında pek iyi bilinmemektedir. Hatta tıp alanında çalışan kişilerin bile bu sendrom hakkında çok fazla bilgisi bulunmamaktadır. Engellilik durumu çok belirgin olmadığı için algılanması da kolay olmamaktadır. Aslında bu hastalığa sahip olan kişiler tamamen normal bir görünüşe sahiptir; zekaları herkes gibi normal bir seviyededir ve bazı alanlarda özel yeteneklere sahip olmaları da oldukça normal bir şey olarak kabul edilebilir.
Bu hastalığın zorluğu, tamamen uygun olmayan sosyal davranışlar yoluyla görülür. Bu kişilerin her gün hayatlarında gerçekleştirdikleri eylemler gayet normaldir, ancak sosyal ilişkiler söz konusu olduğunda bu kişiler yeterli olgunluğa sahip değildirler. Bu tip kişilere kolay yoldan, sadece çok garip ve farklıymış gibi bakılabilir. Bunların yanında, belli motor becerilerini gerçekleştirmeleri aslında zordur; ancak ilk bakışta bu durum, bir beceriksizlik yada sakarlık olarak da görülebilir.
Asperger sendromunun belirtileri
Asperger sendromuna sahip olan hastaların beyin görüntüleri ortak özellikler göstermez. Bilim adamları, bu hastalığın sebebinin genetik olabileceğinden şüphelenmektedir. Bunun nedeni ise aynı aileden gelen birçok kişinin bu hastalıktan muzdarip olmasıdır. Ancak hala bu hastalığın nedeni hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Şu an bilinen şey, asperger sendromunun tipik belirtileridir. Bu belirtiler ise:
- Azalan ilgi
- Motor becerilerinin eksikliği
- Hayal kırıklığına karşı düşük toleransa sahip olmak
- Arkadaş edinmede zorluk yaşama
- Desenleri tanımada mükemmel bir yeteneğe sahip olmak
- Orantısız duygusal tepkiler vermek
- Bir rutine ihtiyaç duyma (eğer bu rutin bozulursa kişi sıkıntı yaşar)
- Mevcut durumla ilgisi olmayan duygusal tepkiler vermek
- Göz temasının kurulmasında ya da söz konusu kişiye odaklanmada zorluk yaşama
- Bilinçli sessizlik. Bu insanlar rahat hissettikleri kişilerle konuşurlar (bu semptom genellikle terapi ile sonlanabilir).
- Bu insanlar için tuhaf bir şekilde çok konuşmak normaldir. Yabancı ya da yapay bir aksanla müzikal bir tonla konuşabilirler.
- Dili kelimesi kelimesine, yani literal olarak yorumlarlar (mecazlı konuşmayı anlamazlar).
- Diğer kişilerin söyleyecekleri şeylere ilgi duymazlar ve uzun konuşmalar yapmakta çok zorlanırlar.
- Oyunlarda bulunan kuralları anlamazlar ve kendi kurallarını kendileri koymak isterler.
- Empati hissedememe durumu; başkalarının beden dilini ve duygularını anlamakta zorluk yaşarlar.
Ayrıca okuyunuz: Eklem Ağrısının 7 Olası Nedeni
Teşhis ve öngörü
Asperger sendromu teşhisi oldukça zordur. Bir çocuk bu belirtileri gösterdiğinde, insanlar genellikle bu belirtileri karakterlere dahil olan şeylermiş gibi yorumlama hatasına düşerler. Bu hastalık için erken müdahale oldukça önemlidir; erken teşhis ile büyük bir ilerleme sağlanabilir.
Bu tanıyı yapması gereken kişi, özellikle çocuklar konusunda profesyonel olan bir zihinsel sağlık uzmanı olmalıdır. Bu uzmanın yaptığı şey ise, çocuğun kapsamlı bir psikolojik değerlendirmesini elde etmektir. Böylelikle çocuğun iletişim yeteneklerini inceleyecek ve tespit edilen semptomların kapsamlı bir analizini çıkaracaktır.
Asperger sendromlu birçok insan günlük etkinliklerinin çoğunu başarıyla gerçekleştirebilir. Çocukluk döneminde bu hastalıktan etkilenen kişilerin, ebeveynleri ve öğretmenleri tarafından çok fazla destek görmesi gerekmektedir. Mantıklı olarak, asperger teşhisi konmuş çocukların etrafında olan yetişkin insanlar, bazı önemli durumlarda nasıl davranmaları gerektiğini bilmek zorundadır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Woodbury-Smith, M. R., & Volkmar, F. R. (2009). Asperger syndrome. European Child and Adolescent Psychiatry. https://doi.org/10.1007/s00787-008-0701-0
- Roy, M., Dillo, W., Emrich, H. M., & Ohlmeier, M. D. (2009). Asperger´s Syndrome in Adulthood. Deutsches Aerzteblatt Online. https://doi.org/10.3238/arztebl.2009.0059
- Blakemore, S. J., Tavassoli, T., Calò, S., Thomas, R. M., Catmur, C., Frith, U., & Haggard, P. (2006). Tactile sensitivity in Asperger syndrome. Brain and Cognition. https://doi.org/10.1016/j.bandc.2005.12.013
- Frith, U., & De Vignemont, F. (2005). Egocentrism, allocentrism, and Asperger syndrome. Consciousness and Cognition. https://doi.org/10.1016/j.concog.2005.04.006