Bebekler Katı Gıda Tüketimine Ne Zaman Başlamalıdır?

Altı ayı dolduran bebekler için yemek konusunda çok önemli bir gelişme yaşanır. Çünkü artık katı gıdalara başlamanın zamanı gelmiştir. Yani bebeğin vücudu buna hazır hale gelmiştir. Anne ve babalar açısından bakıldığında ise bu önemli gelişme yeni zorluklar anlamına gelmektedir.

Bebeklerin katı gıdaya başlamaları hassas bir konudur. Elbette bu aşamaya henüz yeni doğduklarında geçemeyiz. Ancak bebekler belirli bir zaman geçtikten sonra aşamalı olarak katı gıda tüketmeye başlarlar.

Hamilelik süresince plasenta, besleyicilik fonksiyonlarının bir kısmını yerine getirir. Bu nedenle bebeğin sindirim sisteminin doğum sonrası sürece adapte olması gerekir. İşte bu yüzden yeni doğmuş olan bir bebek her türlü gıdayı tüketemez.

Bu yazımızda bebeklere katı gıdaların ne zaman verilebileceğini, sizin bebeğinizin bu aşamaya geçmek için hazır olup olmadığını nasıl anlayabileceğinizi, ne tür besin maddelerinin tavsiye edildiğini ve genel anlamda nelere dikkat edilmesi gerektiğini inceliyoruz.

Bebeğimin Katı Gıdalara Hazır Olduğunu Nasıl Anlarım?

Bir bebeğin hayatının ilk aylarında sadece anne sütü ile beslenmesi gerekir. Altı aylık olduğunda bebeğe artık katı gıdalar verilebilir. Ancak annenin bebeği emzirmesi iki yaşına kadar sürebilir. Bu süreçte bebek, bir yandan anne sütü ile beslenirken diğer yandan da katı gıdalar alır.

Yaşa ek olarak dikkate alınması gereken diğer bir faktör ise bebeğin boyu ve kilosudur. Dört aylık olduklarında bebekler, doğum kilolarının yaklaşık iki katına ulaşırlar. Bazı özel durumlarda katı gıdalara daha erken başlama konusu değerlendirilir. Ancak bu tür durumların bir çocuk doktoru tarafından onaylanması gereken istisnalar olduğunun altını çizmek gerekir.

Göz önünde bulundurulması gereken diğer noktalar bebeğin verdiği çeşitli işaretlerde gizlidir. Bunlardan bazıları katı gıdalara hazır olup olmadığı konusunda önemli bilgi verecektir:

• Bebek oturarak durabilir ve kafasını dik bir biçimde tutabilir.
• Gözünün önündeki yiyeceklere ilgi göstermeye başlar.
• Eğer ağzına bir şey gelirse sanki yutacakmış gibi ağzını açar.
• Çiğneme hareketleri yapar.

Bu Aşamada Hangi Tür Yiyecekler Tavsiye Edilir?

Bebeğinize katı gıdaya ilk başladığında sadece bir çeşit yemek vermeniz gerekmez. Ancak yine de bazı gıdaların diğerlerine göre daha fazla tavsiye edildiğini belirtmemiz gerekir. Bunlar arasında öne çıkanları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Tahıllar: Pirinç, yulaf, mısır ya da arpa, vitamin ve mineraller açısından zengin besin maddeleridir. Ayrıca bunların önemli birer lif kaynağı olduğunu da unutmamak gerekir.
• Sebzeler: Proteinler de dahil olmak üzere çok sayıda besleyici madde içerirler. Bebeklere çorba olarak verilebilir.
• Meyveler: Meyveler lezzetli ve tüketmesi hoşa giden gıdalar arasındadır. Özellikle konserve yerine taze meyveleri tercih etmeniz önerilir.
• Hayvansal gıdalar: Et ve balık A vitamini, demir, çinko, fosfor ve kalsiyum açısından zengin gıdalardır. Yumurta konusunda ise bazı bebeklerin alerjisi olabileceği düşünülerek bir yaşına kadar beklenmesi ve yapılacak testin sonucuna göre hareket edilmesi doğru olacaktır.
• Baklagiller: Hayvansal olmayan protein kaynakları arasında en önemlisidir.

Bebeğe Katı Gıda Nasıl Verilir?

Bebeği katı gıdalarla ilk kez tanıştırırken, vereceğiniz besin maddesini reddetmemesi çok önemlidir. İlk aşamalarda böyle bir durumla karşılaşmanız mümkündür. Yani bebeğin vereceğiniz yemeğe direnmesi normal bir durumdur. Ancak bunun bir travma haline dönüşmemesi için gerekli önlemleri almanız gerekir.

Bu bağlamda, öncelikle küçük miktarlarda katı gıdayla başlamak gerekir. Unutmayın ki bir bebek yetişkinlere göre çok daha az miktarda gıdaya ihtiyaç duyar. O nedenle sindirim sisteminin bu önemli değişikliğe ayak uydurması için ona zaman tanıyın. Sadece çok küçük bir miktar yerse sabırsızlanmayın ve ümitsizliğe kapılmayın.

İkinci olarak katı gıdaların anne sütü ya da normal sütle dönüşümlü olarak verilmesi daha kolay bir uyum süreci sağlayacaktır. Yani bebeğe önce bir miktar süt verin ya da onu emzirin, daha sonra bir çay kaşığı katı gıda verin ve bunun üstüne de bir miktar daha süt verin. Bu yöntemle bebeğin katı gıdalara alışması daha kolay olacaktır.

Bu süreçte bebek büyük bir ihtimalle bu yeni yiyecek maddeleri ile oynayacaktır. Kimi zaman yüzüne ya da ellerine bulaştıracak, bazen yere dökecek, kısacası yiyeceği ağzının dışında her yere götürecektir.

Bu yüzden çocuğu azarlamayın. Çünkü böyle bir şey yaparsanız bir sonraki sefere yiyeceği daha şiddetli bir biçimde reddedecektir. Tam tersine onunla yumuşak bir biçimde konuşmalı ve yemeği yemesi için teşvik etmelisiniz. Ve eğer ağlayıp ağzını açmak istemezse beklemek ve bir süre ısrar etmemek en doğru yöntem olacaktır.

Katı Gıda Alan Bebekler Ne Tür Değişiklikler Yaşar?

Katı gıdaları almaya başlayan bebek bazı değişiklikler yaşamaya başlar. Dışkısı daha katı ve koyu renklidir. Ayrıca önceki döneme göre daha farklı bir kokuya sahiptir. Benzer şekilde idrarı da daha koyu bir görünüme sahip olur.

Bazen bebeğin dışkısında sindirilmemiş gıdalar görülebilir. Ancak bu durumu hemen olumsuz olarak algılamak yanlıştır. Çünkü besin maddelerinin işlenip vücuttan atılma süreci farklılıklar gösterebilir ve kimi zaman daha seyrek bir şekilde gerçekleşebilir. Bu tür bir durum görülür görülmez kabızlık işareti olarak yorumlamamak gerekir.

Diğer taraftan bebek katı gıdalara alıştıktan sonra iştahının açıldığına ve yediği miktarın arttığına şahit olursunuz. Bu süreçte yavaş yavaş biberonla beslenmeyi bırakacaktır.

Bebeği Besleme Konusunda Genel Tavsiyeler

Bebeğinize katı gıdalar vermeye başlayacağınız dönemde şu basit tavsiyeleri aklınızda tutmanızı  tavsiye ediyoruz:

• Bebeğin eliyle yemek yemesi. Genellikle bu aşamalarda bebeğe yemek yedirirken kaşığı ağzına götürmemiz gerekir. Ancak bebek elini uzatıp kendisi yemek istediğinde bu fırsatları da kaçırmamak önemlidir. Bu noktada elbette aldığı parçaların yiyebileceği büyüklükte olduğundan emin olmak gerekir.
• Farklı yiyecekleri denemesini sağlayın. Çocuğa aynı tabak içinde farklı besin maddeleri sunmayın. Bunun yerine her defasında farklı bir gıda verin. Bu arada en sevdiği yiyeceklerin neler olduğunu da gözden kaçırmayın. Örneğin bugün tahıl denediyseniz yarın bir çorba içirmeyi tercih edebilirsiniz.
• Meyve suyu. Taze meyveler kullanarak hazırlayacağınız meyve sularını bebeğe biberonla verebilirsiniz. Bu tür içeceklere şeker katmamaya dikkat edin.

Katı Gıdaların Hepsi Bebekler İçin Uygun Değildir

Bazı anne ve babalar bebeklerinin başlangıçta katı gıdalardan çok az yediklerini görünce endişeye kapılabilirler. Ancak başlarda yaklaşık olarak 100 gram civarında bir yiyecek miktarının bebeğin alışması için yeterli olacağını söyleyebiliriz.

Tıpkı tavsiye edilen yiyecekler gibi bebeklere verilmesi uygun olmaya katı gıdalar da bulunmaktadır. Bunlar arasında konserve ya da teneke kutularda saklanan yiyecekler, patlamış mısır, sandviç türünde soğuk yenen gıdalar ve bebeğin nefes borusunu tıkama tehlikesi yaratan diğer besin maddeleri sayılabilir. Özellikle bebeğin yutabileceği ölçüde yiyecekler yemesi herhangi bir tehlike yaşamaması açısından çok önemlidir.

Bebeğin rahat bir biçimde yiyebilmesi için vereceğiniz yiyecekleri her zaman ezerek püre haline getirin. Yani ona tüm parça şeklinde yiyecek vermeyin. Son olarak bu yiyeceklere tuz ya da baharat eklemeyin. Çünkü bunlar bebeğin damak tadı için gerekli olmadıkları gibi gelecekte kronik hastalıklara yakalanma riskini de artırmaktadır.