Çocuğunuza Özür Dilemeyi Öğretmek

Özür dilemek, yetişkinler için bile, genel olarak kolay bir şey değildir. Bu yazımızda, çocuğunuza özür dilemeyi öğretmek için pratik ipuçlarını keşfedin.

Eğer ebeveyn iseniz, çocuğunuza özür dilemeyi öğretmek genellikle çok karmaşık bir iştir. Ve bunun nedeni tam olarak çocukların empatiden yoksun olmaları değildir, beklenmedik ve bazen yetişkinler için anlaşılmaz olan şekillerde özür dilemeleridir.

Çocuklar doğaları gereği empati kurarlar. Bir çizgi filmde üzücü bir durumu izleyen çocuğunuzu kaç kez gözlerinde yaşlar ile gördünüz? Çocuklar çok şefkatli varlıklardır, ancak yetişkinler gibi davranmazlar ve sosyal olarak belirlenmiş kurallara uymazlar.

Bir ebeveyn olarak görevlerinizden biri çocuklarınıza sosyal normlara göre davranmayı öğretmektir. Bu nedenle, bu yazıda çocuklarınızın özür dilemelerine nasıl yardımcı olabileceğimiz hakkında konuşacağız.

Çocuğunuza Özür Dilemeyi Öğretmek

“Ona vurduğun için özür dile.” “Şimdi benden özür dile ve benimle asla bir daha bu şekilde konuşma.” “Özür dilemeni bekliyorum.”  Hiç kendinizi bunları ya da bunlara benzer sözleri söylerken buldunuz mu? Kesinlikle bulmuşsunuzdur!

Bazen sözcükler, siz onları söylemeli misiniz söylememeli misiniz diye bile düşünemeden ağzınızdan çıkar. Onları buna zorlayarak özür dilemeyi öğrettiğinize inanıyor musunuz? Cevap hayır. Zorla mırıldanan bir “özür” çocuğunuza ebeveynlerine itaat etmekten başka bir şey öğretmez.

Bağışlamayı öğretmenin nihai amacı çocuğunuzun beklenen kelimeleri söylemesini sağlamak değil, hatalarının sorumluluğunu üstlenmesini sağlamaktır. Ve bunu yapmak için, yaptıklarının neden yanlış olduğunu anlamaları gerekir.

1. Çocuğunuzun Sakinleşmesine Yardımcı Olun

Çoğu zaman, çocukların özür dilemesini gerektiren durumlar çocuk sinirlendiği için kontrolden çıkar. Bu durumda çocuğunuzun özür dilemesini talep etmek, birkaç nedenden ötürü ters etki yaratabilir:

• Çocuk neden özür dilemesi gerektiğini anlamayacaktır
• Daha da sinirlenmesi mümkündür
• Olanlardan hiçbir şey öğrenmeyecektir

Bunun yerine derin bir nefes alın, çocuğunuza yaklaşın ve onu çatışmanın olduğu yerden geriye çekin. Çocuğunuzun durumdan uzaklaşmasına ve sakinleşmesine izin verin. Onlarla konuşarak ve bunu da her zaman sabırla ve özür dilemelerini talep etmeden yaparak onlara yardımcı olabilirsiniz.

2. Durumu Çocuğunuzla Birlikte Analiz Edin

Çocuğunuz sakinleştiğinde, ne olduğunu analiz etmenin zamanı gelmiş demektir. Tam olarak ne oldu? Çocuğunuzun size hikayenin onun tarafından nasıl göründüğünü anlatmasına ve nasıl hissettiğini ifade etmesine izin verin. Çatışmalar sırasında duygular çok önemlidir ve aslında çocuğun eylemlerini tetikleyen şeylerdir.

3. Çocuğunuza Özür Dilemeyi Öğretmek İçin Empatiyi Teşvik Edin

Artık ne olduğunu ve çocuğunuzun neden bu şekilde tepki verdiğini bildiğinize göre, onlara diğer çocuğun yerinde olsalar nasıl hissedeceklerini sorun. Hatta onlara yaşadıkları benzer bir durumu dahi hatırlatabilirsiniz. Buradaki fikir, çocuğunuzun hatasını anlaması için kendisini arkadaşının yerine koymasıdır.

4. Çocuğunuzla Birlikte, Farklı Yapmış Olabileceği Şeyleri Analiz Edin

“Eğer zamanda geriye gidebilseydin, olan şeyler ile ilgili neyi değiştirirdin?” Bu egzersiz çocuğunuzun çatışmayı çözmek için diğer yollar düşünmesine olanak tanır. Beyin fırtınası yapmanın mevcut durumu çözmeyeceği doğru olsa da, bu hala gelecek için duyguları yönetmeyi öğrenmek adına iyi bir yoldur.

5. Diğer Çocuğun Daha İyi Hissetmesini Nasıl Sağlayabileceklerini Sorun

Çocuğunuzun nasıl özür dileyeceğini seçmesine izin verin. Bazen “üzgünüm” demek, çocukların ihtiyaç duyduğu ya da istediği şey değildir. Belki de küçüğünüz onlara sarılmayı, onları oyun oynamaya davet etmeyi ya da onlar için bir çizim yapmayı tercih ediyor. Burada önemli olan, çocuğunuzun bir şekilde eylemlerinin sorumluluğunu almayı öğrenmesidir.

İyi bir özür; çocuğun neden özür dilediğini ifade etmelidir, bu sadece yaptıkları için değil diğer kişinin duygularını incittiği için de olmalıdır, ve problemi çözmenin bir yolunu önermelidir. Örneğin: “Sana vurduğum için üzgünüm, canını yaktığını biliyorum ve bunu bir daha yapmayacağım. Bir daha sinirlendiğimde, sana vurmak yerine seninle konuşmaya çalışacağım.”

Son olarak, çocuğunuza özür dilemeyi öğretmek için bir örnek oluşturmalısınız! Her hata yaptığınızda ya da kötü tepki verdiğinizde özür dilemeniz gerekir. Özür dilemek bir zayıflık değildir, bir güçtür. Ebeveynler olarak örnek olmalısınız çünkü çocuklarınız sizin yaptığınız şeylere göre öğrenirler.