Giyardiyaz, Belirtileri ve Tedavisi

Giyardiyaz, ishal, şişkinlik, bulantı, iştah kaybına sebep olmaya meyillidir. Giyardiyaz tedavisi uygun tanılara dayandığından, bu yazıda giyardiyazın temel özelliklerini üzerinden geçmek istiyoruz.

Şişkinlik, bulantı, ishal ve kusma gibi patolojik belirtiler giyardiyaz olarak bilinmektedir. Bu hastalık bağırsak düzensizliklerine yol açan bir protozoa sebep olmaktadır. Center for Disease Control and Prevention (CDC)’ye göre ılık iklimlerde daha ve çocuklarda daha sık görülmektedir. Giyardiyaz tedavisi uygun tanılara dayandığından, özelliklerinin farkında olmak önemlidir. Bu enfeksiyona hangi patojenin sebep olduğunu ve nasıl yayıldığını biliyor musunuz? Belirtilerinden haberdar mısınız? Bu soruların cevaplarını bilmek, bu enfeksiyondan kaçınmanıza ve başa çıkmanıza yardımcı olur. Bu sebeple, aşağıdaki yazımızda insanlarda giyardiyazın en sık görülen etkilerini anlatmak istiyoruz.

Giyardiya cinsi hakkında bilgiler

Giyardiyaz belirtileri ve tedavi hakkında konuşmadan önce, bu patojeni tanımak ve anlamak önemlidir. Bu patojen bir virüs veya bakteri olmaması bir protozoa olması sebebiyle, çok özel bir hastalıktır.

Protozoa, tek hücreli sulak veya çok nemli ortamlarda yaşayan bir protista (hayvan bitki veya mantar ailesine ait olmayan bir tek hücreli canlı). Bu mikroorganizmalar karmaşık bir morfolojiye ve virüs ve bakteri kadar büyüklüğe sahiptir.

Bahsettiğimiz Giardia lamblia türü, Diplomonadida sınıfına ait bir kamçılı bir protozondur. Bu parazit, insanlarda dahil olmak üzere birçok farklı memeliyi etkilemektedir. Daha açık olmak gerekirse, yukarıda anlattığımız rahatsızlıklara sebep olmak için ince bağırsakta yaşamaktadır. Bu protozoanın boyutu 20 mikrometreden daha küçüktür. Dahası mitokondri gibi yaşayan varlıkların fonksiyonlarını yerine getirmesi için oldukça önemli olan organüllere sahip değildir.

Bu parazitin karmaşık hayat döngüsü

Diğer parazitlerden farklı olarak, Giyardiya kendi yaşam döngüsü boyunca sadece bir tek konakta (burada insandan bahsedeceğiz) yaşar. Yaşayan bir varlık olarak çok karmaşık olmamasına rağmen, gelişimi boyunca birbirinden farklı iki formu bulunur.

• Trofozoit:Hareketli ve kamçılıdır. Klinik mikrobiyolojik çalışmalara göre, ventral yüzeyinde bulunan vantuzlu formda bir diski vardır. Bu özellik sayesinde bağırsak epiteli yüzeyine yapışabilmektedir.
• Kist:Hareketsiz ve kamçısızdır. Enfekte edici özelliklerini bulunmaktadır ve konak dışında kalmaya dayanabilen bir yapısı bulunmaktadır.

Giyardiyaz belirtileri ve tedavisi

İnsanlar kontamine su ve gıdalar ile Giyardiyaz bağırsak kistlerini alabilirler. Enfekte bireyler, bu kistleri dışkıları ile birlikte açığa salarlar ve bu kistler ortamda çok uzun süreler boyunca dayanabilirler.

Bu sebeple, yetersiz temizlik, yetersiz su temizliği bütün popülasyonu bu rahatsızlık açısından riske sokmaktadır.

Giyardiyaz belirtileri yorumlanması

Giyardiyazın semptomları, bir hastadan diğerine çeşitlilik gösterebilir. Ancak, genellikle aşağıdaki belirtiler görülmesi olasıdır:

• Yorgunluk
• Bulantı
• İştah kaybı
• İshal ve yağlı dışkı
• Kusma
• Şişkinlik ve karın ağrısı
• Kilo kaybı
• Midede gaz birikmesi
• Baş ağrısı

Bu belirtilerin birçoğu Giyardiya’nın bağırsak epiteline yapışması sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Bu dış kaynaklı patojen bağırsakların mikrovilü nün kalınlaşmasına neden olur. Bunu yaparak, yüzey emilimini azaltır. Sonucu olarak çeşitli fizyolojik dengesizlikler ve çeşitlik şiddetlerde ortaya çıkar.

Giyardiyaz hastalığının tedavisi

Bazı bilimsel çalışmalar, gösteriyor ki Giyardiya’nın bazı suşları en sık kullanılan ilaçlara karşı direnç göstermektedir. Ancak, doktorlar genellikle Giyardiyaz taşıyan hastalara aşağıdaki ilaçları reçete etmektedir:

• Metronidazol: enfeksiyonu yok etmek için hastaların alması gereken bir antibiyotiktir. Bu ilacın kullanımı rahatsız edici olabilir, bulantı ve ağızda metalik bir tat oluşumuna neden olabilir.
• Tinidazol: Bu ilaç da yukarıdaki ilaç kadar etkilidir, tek bir dozda vücuttaki patojeni yok etmeyi amaçlar.
• Nitazoksanit: İshali çok etkili bir şekilde tedavi etmesi sebebiyle çocuklar için iyi bir seçenektir. Ayrıca, sıvı formda ve 3 doz halinde alınabilmektedir.
• Paromomisin: Giyardiyaz tedavisi için hem hayvanlarda hem insanlarda kullanılabilen bir antibiyotik türüdür.

Risk altındaki grupları

Tıpkı diğer hastalıklar gibi, Giyardiyaz için de nüfusun belli grupları daha büyük risk altındadır.

• Çocuklar. Çocuklar, yetişkinlerden daha fazla dışkı ile temas etme olasılıkları vardır. Bu sebeple sıklıkla sağlıksız ortamlarda oynamakta veya kendi dışkılarına temas ederek yaymaktadır. Bu sebeple, Giyardiyaz için yaşla birlikte asimetrik ve epidemiyolojik bir desen görülür.
• İçme suyuna erişimi olmayan ve dar gelirli ülkelerde yaşayan insanlar.  Daha önce bahsettiğimiz gibi, kistler çevrede çok uzun süre dayanmaktadır. Su yayılması ve taşınmasında çok etkili bir yoldur. Bu yüzden işlem görmemiş sularda bu patojen bulunabilir.
• Anal ilişkiye giren kişiler: Bu şekilde ilişkiye girmek dışkı ile temastan dolayı çok belirgin bir şekilde riski arttırmaktadır.

Giyardiyaz: Hakkında neler bilmelisiniz

Giyardiyaz, çoğunlukla hijyenin az olduğu ortamlarda yayılan çeşitli klinik şekillerde ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu sebeple, yiyecekleri düzgün şekilde dezenfekte etmek ve temiz su ile yeterli miktarda su tüketmek. Bu durum özellikle ılık iklimlerde ve merkezi yerlerden uzakta olan bölgelerde önemlidir.

Eğer mide bağırsak yolu (gastrointestinal) bölgelerinizde rahatsızlık hissediyorsanız, her zaman tıbbi müdahaleler almalısınız. Bu şekilde, doktorunuz size Giyardiyaz birkaç gün içinde gitmesini sağlayacak ilaçlar reçete edecektir.