HIV Bulaşması ile İlgili Doğru Bilinen Yanlışlar
İnsan bağışıklık yetmezliği virüsü (HIV), milyonlarca insanın hayatını etkileyen ciddi bir hastalıktır. Bu virüs, taşıyan kişinin bağışıklık sistemine saldırır ve sistemin işini doğru şekilde yapmasına engel olur. Bunun sonucu olarak da HIV pozitif olan insanlar pek çok farklı hastalık ve enfeksiyona karşı savunmasız hale gelir. Bu hastalığa yakalanma korkusu, HIV bulaşması hakkında pek çok yanlış bilginin yayılmasına sebep olmuştur. Bu yüzden, bugünkü yazımızda bu konuda doğru bilinen yanlışlara yer vereceğiz.
HIV Bulaşması
İnsan bağışıklık yetmezliği virüsü (HIV), üzerinde en çok çalışma yapılan hastalıklardan biridir. Halen ispatlanan bir tedavisi olmamasına rağmen bu alanda önemli aşamalar katedilmiştir. Yıllar içinde, bu virüsün bulaşma yolları ve bunlardan kaçınma yöntemleri hakkında pek çok keşif yapılmıştır.
Bununla beraber, uzmanların bu konuda yaptığı araştırma ve elde ettiği sonuçlara rağmen bu hastalık hakkında hala pek çok doğru zannedilen yanlış bilgi mevcuttur. Bu yanlış bilgiler çok yaygın olduğu için insanlar doğru bilgiye ulaşmakta zorlanabilmektedir. İşte HIV bulaşması ile ilgili en yaygın doğru bilinen yanlışlardan bazıları:
1. HIV, enfeksiyona sahip biriyle temas edildiğinde bulaşabilir
Bahsedeceğimiz ilk yaygın söylenti, bu hastalığın temas yoluyla bulaştığıdır. Bu söylenti ne yazık ki HIV sahibi olan kişileri de en çok etkileyendir. Hatta, hastalığa sahip olan kadınların %55 ila %77’sinin bu ayrımcılığa maruz kaldığını gösteren araştırmalar mevcuttur.
Araştırmalar net bir şekilde gösterdiğine göre, bu hastalığın sadece 5 bulaşma yolu vardır. İşte bu beş durum:
- Prezervatif kullanmadan cinsel ilişkiye girmek
- Hamilelik yoluyla anneden çocuğa bulaşması
- Kan ya da organ nakli
- İğne ya da şırınga paylaşımı
- Doğum kazalarına bağlı biyolojik risk
Yani virüs sarılma, dokunma ya da enfekte olmuş insanla kişisel hijyen eşyalarını paylaşmak ile bulaşmaz. Hatta, tükürük virüsü taşımadığı için hastalığa sahip olan bi insanı öpmeniz bile hastalığın size bulaşmasına sebep olmayacaktır. Birini öpmekle alakalı tek risk, bir yara ya da diş eti kanaması varsa ortaya çıkar. Eğer ağızda bir yara varsa o zaman dikkatli olmanız gereklidir.
2. HIV sadece eşcinsel insanlara bulaşır
Yaklaşık 30 yıl öncesine kadar insanlar bunun bu hastalık hakkındaki kesin gerçeklerden biri olduğunu zannediyordu. Virüs 80’li yıllarda ilk ortaya çıktığında sadece eşcinsel erkekler bu hastalıktan muzdarip gibi görünüyordu. Bununla beraber, uzmanlar sayesinde bu hastalığın hem eşcinsel bireyler hem de eşcinsel olmayan kadın ve erkekler tarafından taşınabileceği ortaya çıkmıştır.
Afrika, Karayipler ve Güney Amerika gibi yerlerde bu hastalığın eşcinsel olmayan kişilerde de temel bulaşma yolunun cinsel ilişki olduğu görülmüştür. Her ne kadar, Avrupa ve Amerika Birleşik Devletlerinde bu hastalık eşcinsel ve biseksüel erkeklerde daha fazla görülse de bu durum, bu kişilerle sınırlı değildir ve cinsel yönelimden bağımsız olarak cinsel ilişki yoluyla herkese bulaşabilmektedir.
3. HIV bulaşması ile ilgili doğru bilinen yanlışlar: Anne HIV ise çocukta da mutlaka HIV olur
HIV olan annelerin çocuklarına da kesinlikle bu virüsü taşıyacağı düşüncesi de oldukça yanlıştır. Anneden çocuğa virüs aktarımı mümkün olsa da bunu önleyecek pek çok yöntem vardır. Annenin çocuğa virüsü aktarması, doğum öncesi ve sonrası aşamalarda meydana gelebilir. Yine de müstakbel anne, bu durumu doğum öncesinde sağlıklı bir diyet uygulayarak ve retro virüsleri yok eden ilaçlar kullanarak önleyebilir.
Hatta, anneden çocuğa virüs geçişini %1’in altına düşürmeyi başaran pek çok yöntem bulunmuştur. Tüm bu önlemler alındığında güvenli bir doğum yapmak ve her çocuk kadar sağlıklı bir çocuğa sahip olmak mümkündür. Böylece, bu virüsü taşıyan kadınlar da yeterli kontrol ile sağlıklı bir aileye sahip olabilir.
4. Virüs ağız yoluyla bulaşmaz
Dana önce de bahsettiğimiz gibi, tükürük ile HIV taşınmaz. Bu yüzden, pek çok insan HIV’in oral seks aracılığıyla taşınmayacağını zanneder. Fakat bu çok büyük bir yanlıştır. Her ne kadar bu az bir ihtimal olsa da oral seks ile virüsün taşınması mümkündür. Tükürük virüsü taşımasa da vajinal sıvılar, preseminal (cinsel birleşme öncesi erkek cinsel organından gelen) sıvılar ve meni, virüs taşıma özelliğine sahiptir.
Bu yüzden, oral seks sırasında da özellikle ağızda çürük ya da yaralar varsa virüs taşınması mümkündür.
5. HIV sinek ısırması ile bulaşabilir
Peki sinek ısırması ile HIV bulaşır mı? Aedes aegypti, gibi bazı sinek türlerinin çeşitli patojenleri taşıdığı bilinmektedir. Dang humması ve sıtma gibi hastalıkların bu şekilde bulaşabildiği bilinmektedir. Bu yüzden, bazı insanlar HIV bulaşmasının da aynı şekilde gerçekleşebileceğini zannetmektedir. Fakat, sinek ısırması HIV bulaşmasına sebep olmaz. Sinek, enfekte birinin kanını alsa bile virüs bu şekilde çoğalamayacağı için canlının vücudunda yaşayamaz.
HIV bulaşması ile ilgili doğru bilgilere sahip olmak çok önemlidir
HIV hakkındaki çalışmalar hala devam etmektedir. Bu yüzden de bu hastalık hakkında toplumda pek çok söylenti dolaşmaktadır. Eğer herhangi bir şüpheniz varsa söylentilere kulak asmak yerine bir uzmana danışmanız en iyisi olacaktır. HIV pozitif iseniz, tıp uzmanları sahip olduğunuz endişeleri giderebilir ve uygulanacak tedavi konusunda size rehberlik edebilirler.
İlginizi çekebilir ...
