Rahimdeki Urlar: Türleri, Nedenleri, Riskleri ve Belirtileri
Miyom olarak da bilinen rahimdeki urlar, rahimde oluşan kitlelerdir. Bazen bu kitleler büyüyebilir ve adetiniz sırasında yoğun ve sık sancılara sebep olabilir. Ancak bazı durumlarda hiçbir belirti göstermez.
Bu kitleler genellikle iyi huyludur. 50 yaş ve üzeri kadınların %70 ila %80’inde görülür. Bu sebeple konu hakkında bilgi sahibi olmak oldukça önemlidir. Öncelikle, farklı miyom türlerini ele alalım.
Rahimdeki urlar: Türleri nelerdir?
Subseröz miyomlar
Rahmin dışında seröz zarında oluşur. O kadar büyüyebilirler ki; karnınız bir taraftan daha şiş durur.
Saplı miyomlar
Bu miyom türünün sapı vardır. Bunlar miyomu destekleyen küçük kitlelerdir. Saplı miyom olarak adlandırılırlar.
Submükozal
Submükozal miyomlar rahmin iç kısmında (miyometrium) oluşur. Rahimdeki diğer urlar kadar yaygın değildir. Oluştuklarında, adet döneminde yoğun kanama ve kısırlık gibi bazı problemlere yol açabilirler.
Rahimdeki urlar neden oluşur?
Bilim insanları hala miyom oluştumunun nedenini bilmiyorlar. Ancak bazı faktörler oluşumunu tetikleyebilir:
- Hormonlar: Yumurtalıklar, östrojen ve progesteron gibi hormonları üretir. Bu hormonlar, her ay adet döneminde rahmi doldurmaktan sorumludur. Aynı zamanda bu miyomların oluşmasına sebep olabilirler.
- Kalıtım: Miyomlar genetik olarak oluşabilir. Eğer ailenizde annenizin, anneannenizin ve hatta kardeşinizin miyomu varsa, sizde de oluşma olasılığı yüksektir.
- Hamilelik: Hamile olduğunuz zaman, ostrojen ve progesteron gibi hormonlarda bir artış olur. Bu yüzden, hamilelik sırasında miyom oluşması ve hızla büyümesi olasıdır.
Kimler risk altındadır?
Hamilelik ve kalıtımsal olarak oluşan miyomlara dikkat etmekte yarar var. Aşağıdakilerden bir ya da daha fazlasına sahip kadınlar miyom oluşumu riskini taşımaktadır:
- 30 yaş üstü kadınlar
- Afrika soyuna sahip kadınlar
- Aşırı kilolu kadınlar
Rahimdeki urlar: Belirtileri nelerdir?
Belirtiler, miyomun oluştuğu yere, boyutununa ve sayısına göre değişir. Eğer miyom küçükse ya da menopoz döneminden geçiyorsanız, hiç belirti göstermeyebilir. Miyomlar menapoz sırasında ya da menapozdan sonra oluşabilir. En belirgin belirtileri:
- Adet döneminde ağır kanama
- Pelivisinizde ağrı
- Adet döneminde artan sancılar
- Sık idrara çıkma
- Cinsel ilişki sırasında acı
- Uzun süren adet dönemi
- Karın altında baskı, şişme ya da iltihaplanma
Miyomlar nasıl teşhis edilir?
Miyomunuz olduğudan şüpheleniyorsanız, jinekoloğunuzla görüşün. Doktorunuz miyomun durumunu, boyutunu ve şeklini saptamak için size bir pelvis mauyenesi yapacaktır. Doktorunuzun bulgularına göre, aşağıdaki testleri yapabilir:
- Ulltrason: Bu testte, miyomun görüntüsünü bilgisayar ekranında görüntülemek için yüksek frekanslı ses dalgaları kullanılır. Bu test, doktorunuzun rahiminizin içini görmesini sağlar. Böylece hangi tür miyoma sahip olduğunuzu saptayabilir.
- Bir diğer ultrason çeşidi ise transvajinal ultrasondur. Bu yöntemde doktorunuz, vajinanıza ultrasonik transdüser yerleştirir. Rahminize daha yakın olduğu için daha net görüntüler elde edilmesini sağlar.
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRI): Bu test sayesinde rahmin, yumurtalıkların ve pelvik organın görüntüleri ortaya çıkar.
Bunu da okuyun: Kadınların Gözardı Etmemesi Gereken 8 Semptom
Miyomlar nasıl tedavi edilir?
Doktorunuzun bir tedavi planı çıkarması önemlidir. Bu plan yaşınıza, miyomunuzun büyüklüğüne ve genel sağlığınıza uygun olmalıdır. Birçok farklı tedavinin birleşimi olabilir.
İlaç tedavisi
Hormonlarınızı düzene sokmak için ilaç kullanmanız gerekebilir. Bu sayede östrojen ve progesteron seviyenizi normal düzeye getirir. Genellikle, adet döneminizin yoğun geçmesini engeller ve miyomlarınızı azaltır. Öte yandan, kanamayı ve ağrıyı kontrol eden diğer seçenekler de bulunmaktadır; ancak bunlar miyomlarınıza etki etmez:
- Progesteron salgılayan rahim içi araçları (IUDlar)
- İbuprofen gibi ağrı kesiciler
- Doğum kontrol hapları
Ameliyat
Diğer bir seçenek ise çok fazla ve büyük olan miyomları ameliyat yoluyla almaktır. Miyomektomi ameliyatı sırasında karın altından bir kesikle rahme girilip, miyom alınır. Ameliyat yarasını küçültmek için laparaskopi de yapılabilir. Eğer hiçbir seçenek yoksa doktorunuz histerektomi yapabilir.
Minimal invazif yöntemler
- Odaklanmış Ultrason Tedavisi, miyomu yok etmek için ses dalgalarının kullanıldığı bir yöntemdir. Özel bir MRI makinesinde gerçekleşir. Doktorunuz yüksek frekanslı ses dalgaları kullanarak, miyomu görüntüleyebilir ve yok edebilir.
- Aynı zamanda miyoliz, elektrik akımı ya da lazer kullanarak miyomun boyutunu küçültür.
- Kriyomiyoliz de miyomun donmasını sağlar.
- Endometriyal tedavide, ısı, elektrik akımı, sıcak su ve mikrodalgalar kullanılarak miyom yok edilir.
Sonuç olarak, çoğu durumda belirti bile göstermeyen bu yaygın problemi ortadan kaldırmak için bir çok seçenek bulunmaktadır. Eğer miyomunuz olduğundan şüpheleniyorsanız doktorunuza danışın.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Fernandez, H., Gervaise, A., & De Tayrac, R. (2002). Fibromas uterinos. EMC-Ginecología-Obstetricia, 38(2), 1-11.
- Olvera-Maldonado, A. J., Martínez-Uribe, A., Rendón-Macías, M. E., & Sangines-Martínez, A. (2015). Tratamiento de los miomas uterinos con medroxiprogesterona en pacientes perimenopáusicas. Ginecologia y Obstetricia de Mexico, 83(1).
- Rodríguez, A. M., Bravo, O. M., Ruiz, M. R., & Rodríguez, Y. A. (2012). Fibroma uterino y embarazo. Presentación de un caso. Gaceta Médica Espirituana, 14(1), 4.
