Seyahatler Nedeniyle Karşılaşılan 6 Hastalığı Keşfedin
Başka ülkelere özellikle de tropik olanlara yaptığınız seyahatler sırasında hastalıklarla karşılaşma riskiniz daha yüksektir. Bu tür hastalıklardan kaçınmak için, seyahatlerinizden önce tıbbi tavsiye veya aşı gibi önlemler almayı ihmal etmemelisiniz.
Bu hastalıkların çoğu ishal veya solunum yolları enfeksiyonları gibi hafif şiddetli hastalıklardır. Bu yüzden genellikle onları hafife alırız. Ancak seyahatteyken enfekte olan kişiler ülkelerine döndüklerinde yerel iletim riski nedeniyle halk sağlığı açısından ciddi bir tehlike oluşturabilirler.
Seyahatler nedeniyle karşılaşılan hastalıklar
İnsanların ülkelerinin dışındayken hastalıklarla karşılaşmaları yaygın görülen bir şeydir.
Bununla ilgili tek sorun, ükelerine döndüklerinde yalnızca yakalandıkları hastalıkla uğraşmak zorunda kalmamaları, aynı zamanda bu hastalığı başkalarına da bulaştırabilecek olmalarıdır. Bu nedenle tıp profesyonelleri bunlara “ithal enfeksiyon hastalıkları” derler.
Uluslararası seyahat bugünlerde çok yaygın. Bu nedenle enfeksiyon hastalıkları da artık sıradan bir durum haline geldi. En yaygın enfeksiyon hastalıkları mide-bağırsak sorunları, solunum yolları sorunları ve dermatolojik hastalıklar.
Gelin en yaygın görülen hastalıklardan bazılarına bir göz atalım.
Bunu da okuyun: Sivrisinek Isırığı ve Sonuçları Nelerdir?
İshal
Seyahat edenlerde en yaygın görülen hastalıktır. Genellikle hafif olmasına rağmen, tatil boyunca bu sorundan muzdarip olanlar için rahatsız edici olabilir. Bu hastalığa neden olan en yaygın mikroplar şunlardır:
- Enterotoksijenik Escherichia coli (ETEC). Bu semptoma neden olan ana bakteridir. Ancak, koksidyen parazitler de giderek yaygın hale gelmektedir. Ayrıca, bu patojenler arasında yer alan rotavirüs ve norovirüs gibi virüsler de bu duruma yol açabilir.
- Kampilobakter jejuni ve E. coli. Gıda kaynaklı hastalıkların başlıca nedenleridir. Çiğ veya az pişmiş et ve kümes hayvanları tüketmek riski artırır.
- Salmonella. Bu, tifo ateşine, paratifo ateşine ve gıda kaynaklı hastalıklara neden olan bakteridir.
- Shigella. Kontamine olmuş gıdaların yenmesiyle yayılan bir başka patojenik bakteridir.
Sıtma
Uzmanların yıllardır yok olmuş kabul ettikleri bir hastalık olmasına rağmen, sıtma, hala birçok tropikal ve subtropikal ülkeyi etkiliyor. Bu da onu seyahatler nedeniyle karşılaşılma riski olan bir hastalık yapıyor. Global Sıtma Eylem Planı’na göre, yılda 350 ile 500 milyon arası enfeksiyona ve 1 milyon ölüme neden oluyor.
Birçok insan tropikal ülkelere seyahat ettiği için sıtma, günden güne gelişmiş ülkelere de ithal edilmiş oluyor. ‘Plasmodium falciparum’ parazitinin iletimi endemik ülkenin vatandaşları arasında meydana gelirdi.
Ancak, günümüzde, ülkeyi ziyaret eden insanların da bu hastalığa yakalanmaları yaygın olarak görülen bir durum.
Deng humması
Deng humması, ‘Flaviviridae’ ailesinden deng virüsünün neden olduğu bir hastalıktır. Aslında dişi ‘Aedes’ sivrisinekleri aracılığıyla bulaşır. Uzmanlar deng hummasını, tropikal ülkelere özgü endemik bir hastalık olarak görseler de, küreselleşme ve hava taşımacılığı nedeniyle dünya çapında yayılmıştır.
Bu hastalık, hafif ateşten, deng hemorajik ateşine kadar farklı şiddet düzeylerinde kendini gösterebilir.
Bir aşı vardır. Ancak aşıyla ilgili sorun virüsün dört serotipinin olmasıdır. Bu da bağışıklığın hazırlanmasını zorlaştırır.
Zika virüsü
Daha önceki vakalarda olduğu gibi, seyahatler, ciddi bir halk sağlığı sorunu yaratan zika virüsünün de hızla yayılmasına katkıda bulunmuştur.
Deng hummasının bulaşma sürecine benzer şekilde ‘aedes’ sivrisineğinin ısırığıyla yayılır. Sağlıklı bir sivrisinek, enfekte bir insanı ya da enfekte bir memeliyi ısırdığında virüs, sivrisineğin kanına girer ve o andan itibaren sivrisinek, virüsü ısırdığı diğer varlıklara yayar.
Bu virüsle karşılaşılmasına ve onun bulaşmasına yol açan yaygın sebeplerden biri olarak cinsel temas da incelenmiştir. Bunun nedeni enfekte kişinin meni sıvısında bulunmasıdır. Bu, hamile kadınlar için çok tehlikelidir çünkü bebekleri mikrosefali gibi sorunlarla doğabilir.
Seyahatler aracılığıyla yayılan bir hastalık olduğu için, enfekte kişi seyahat ederken virüs, farklı bölgelere yayılabilir. Hatta enfekte sivrisineklerin turistin bagajında onunla birlikte seyahat ettikleri durumlar bile vardır.
Chikungunya virüsü
Bu hastalık, enfekte olan kişide şiddetli artraljiye neden olur. Böylece bu kişiler kambur olurlar. Bunun yanı sıra diğer belirtileri, deng hummasının ve Zika virüsünün belirtilerine benzer.
Yine ‘Flaviviridae’ ailesinden olan deng humması gibi hamilelik sırasında anneden çocuğa bulaşabilir ancak Zika gibi cinsel temas yoluyla bulaşamaz. Chikungunya hastalığı, çok yüksek ateşe ve eklem ağrısına yol açar. Bu da onu Zika ateşinden ayırır.
Bu hastalığı bulaştırmaktan sorumlu olan hayvan kaplan sivrisinektir (Aedes albopictus). Gerçekten her yıl birçok farklı ülkede teşhis özellikle de göçmenlerde bu hastalığa rastlanır.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi
Bu sendromların jenerik adı viral hemorajik ateştir (VHF). Buna ek olarak, semptomları asemptomatik enfeksiyondan ölümcül vakalara kadar değişmektedir.
Şimdiye kadar seyahatler sırasında böcekler nedeniyle karşılaşılan hastalıkların örneklerini gördük. Bu sendromlar için kullanılan genel isim viral hemorajik ateştir (VHF). Ayrıca semptomları asemptomatik enfeksiyondan ölümcül vakalara değişkenlik gösterir.
Kırım Kongo kanamalı ateşi (CCHF) kene ısırıkları ile bulaşan bir VHF çeşididir. Bu enfeksiyon, eboladan daha hafif ateşe ve daha hafif kanamaya neden olur. Antiviral tedavisi yoktur.
Sağlık personeli, nosokomiyal (hastanede olan) iletimin yanı sıra enfekte hastaları tedavi ettikleri için risk altındadırlar. Afrika’da yaygın olmasına rağmen, bu yazıda bahsettiğimiz gibi, yayılması seyahatlerle ilişkilidir.
Seyahatlerden kaynaklanan hastalıklarda eğitim ve önlem ölçütleri
Gördüğünüz gibi, bir yolculuğa başlamadan önce belli tıbbi değerlendirmeleri dikkate almanız gerekir. Gezginlerin hastalıkları, günümüzde, insanların her geçen gün daha fazla seyahat etmesi nedeniyle oldukça endişe vericidir.
Temel önlemler alarak, bu patojenlerin gelecekte ülkemize ve çevremizdeki insanlara bulaşmalarını önleyebiliriz. Bu önerilerden bazıları şöyledir:
- Öncelikle seyahatten önce tıbbi tavsiye isteyin. Bu, özellikle kronik bir hastalığı olan, yaşlılar, çocuklar ve hamile kadınlar gibi yüksek risk grubundaki insanlar için önemlidir.
- Gideceğiniz ülke için elinizde güvenlik önlemi talimatlarının bulunduğu bir kağıt taşıyın.
- Seyahat edecek olan tüm aile üyelerinin aşı programlarını gözden geçirin.
- Davranış ve kendi kendine tedavi stratejilerini takip edin. Her şeyden önce, böceklerden kendinizi korumak için önlemler alın.
- Özellikle gıda güvenliğine ve içtiğiniz suya dikkat etmelisiniz.
Bu yazıda seyahat ederken yakalanabileceğiniz en yaygın hastalıklardan bazılarından bahsettik. Ancak bu hastalıkların sadece bizim saydıklarımızla sınırlı olmadığını hatırlatmalıyız. Örneğin, kuş gribi, influenza A, SARS, Ebola ve difteri de gezginlerin hastalıkları arasında yer alır.
Hastalık ne olursa olsun, anahtar, yukarıdaki ipuçlarını takip etmek ve herhangi bir belirti ortaya çıkması halinde uygun tıbbi yardımı almaktır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Freedman, D.O., Chen, L.H. and Kozarsky, P.E. Medical considerations before international travel. N. Engl. J. Med. (2016) 375 (3): 247-260.
- Pavli, A. and Maltezou, H.C. Malaria and travellers visiting friends and relatives. Travel Med. Infect. Dis. (2010) 8 (3): 161-168.
- Ross, A.G.P., Olds, G.R., Cripps, A.W., Farrar, J.J. and McManus, D.P. Enteropathogens and chronic illness in returning travelers. N. Engl. J. Med. (2013) 368(19).
- Noor, R. and Ahmed, T. Zika virus: epidemiological study and its association with public health risk. J. Infect. Public Health. (2018) 11(5): 611-616.
- Weaver, S.C. and Lecuit, M. Chikungunya virus and the global spread of a mosquito-borne disease. N. Eng. J. Med. (2015) 372(13).
- Leblebicioglu, H., Ozaras, R., Fletcher, T.E. and Beeching, N.J. ESCMID study group for infectios in travellers and migrants (ESGITM). Crimean-Congo haemorrhagic fever in travellers: a systematic review. Travel Med. Infect. Dis. (2016) 14(2):73-80.
- Khetarpal, N. and Khanna, I. Dengue fever: causes, complications, and vaccine strategies. Journal of Immunology Research. (2016) 2016:6803098.
- Mischilnger, J., Rönnberg, C, Álvarez-Martínez M.J. et al. Imported malaria in countries where malaria is not endemic: a comparision of semi-immune and nonimmune travelers. Clin. Microbiol. Rev. (2020) 33(2)