Sirozlu Kişilerin Yemesi Gereken Yiyecekler
Sirozlu kişilerin yemesi gereken yiyecekler, geçirdikleri hastalığın evresine bağlıdır. Çaresi olmadığı göz önüne alındığında, uzun vadeli hedefler belirlemek, yıllarca sürdürülmesi gerektiğinden önceliklidir.
Bu patoloji, kronik karaciğer hasarının nihai sonucudur. Amerikan Gastroenteroloji Kolejine göre, Amerika Birleşik Devletlerinde yaklaşık 5.5 milyon insan bundan muzdarip. İster inanın ister inanmayın, bu durum yılda yaklaşık 26.000 ölüme neden oluyor.
Siroz, tam olarak nedir?
Siroz, hücrelerin karaciğerin belirli bölgelerinde öldüğü ve fibroz (bir tür yara izi) ile sonuçlandığı kronik bir durumdur. Böylelikle nodüller, organın yapısında ve işlevselliğinde bir değişikliğe yol açarak karaciğer dokusunun yerini alır.
Birkaç araştırmaya göre, bu patolojinin ana nedenlerinden biri aşırı alkol tüketimidir. İkincisi, safra tıkanıklığı, kronik hepatit B veya C ve diğer karaciğer hastalıkları var. Bunun farklı nedenlerini öğrenmek çok önemlidir, örneğin alkolikler diğer hastalarla aynı diyeti alamazlar.
Ayrıca bakınız: Karaciğerinizi Temizlemek İçin Bu 5 İçeceği Deneyin
Hastalığın evreleri
Bu durumla ilgili iki temel aşama vardır. İlki kompanse siroz olarak bilinir. Daha sonra, herhangi bir tedavi veya yaklaşım olmaksızın, ilerlemiş veya dekompanse siroz meydana gelir; bu, zamanla hücre yıkımının sürdürüldüğü zamandır. Diyet, sonraki aşamada aşağıdaki semptomların ortaya çıkması nedeniyle son derece titiz olmalıdır:
- Sarılık. Bu, bilirubinin yükselmesine bağlı olarak cilt ve mukoza zarının sararmasıdır.
- Ascites. Bu, kan damarlarının iç basıncındaki değişiklikler nedeniyle karında sıvı birikmesidir.
- Ensefalopati. Bu, beyinde toksik maddeler bulunduğunda zihinsel karışıklığa neden olur.
- Sindirim kanamaları.
Yetersiz beslenme yaygınlığı
Kötü beslenme bu hastalarda çok yaygın bir işarettir. Birkaç çalışma, kompanse sirozların %25’inin ve ileri derece hastaların %80’inin bundan muzdarip olduğunu göstermektedir. Genel olarak, kas kütlesi (erkeklerde daha fazla) ve yağ dokusu kaybı vardır.
Alkoliklerde yetersiz beslenme daha da fazladır. Bir yandan karaciğer hastalığının zararlı etkilerine sahibiz. Ancak bağımlılığın kötü alışkanlıklarından dolayı tüketilen gıdalarda çeşit eksikliğini de eklemeliyiz.
Sirozlu kişilerin yemesi gereken yiyecekler
Genelde hastalar siroz teşhisini hastalık ilerlemişken alırlar. Bu nedenle diyetin temel amacı, eksiklikleri önlemek için ihtiyaç duydukları besinleri sağlamaktır. Ek olarak, bu hastalığa sahip kişiler her zaman hepaprotektif bir diyet uygulamalıdır.
Bu nedenle, Karaciğer Sirozlu Hastalar için Beslenme Bakımı çalışması, sirozu kompanse eden ve stabil olanların oldukça normal gereksinimlere sahip olma eğiliminde olduğunu göstermektedir. Bu nedenle diyet tüm besin gruplarını sağlamalı ve yağ oranı düşük olmalıdır.
İspanyol Sindirim Patolojisi Derneğine göre, aşağıdakiler buna dahil edilmelidir:
- Beyaz ve kırmızı etler (az yağlı seçeneklere öncelik vermek önemlidir)
- Balık
- Yumurta
- Meyve ve sebzeler
- Tahıllar
- Ham yağlar (ölçülü)
- Kuruyemiş (sınırlı miktarda)
- Tohumlar
- Yağsız süt
Aynı şekilde, her özel durum kapsamlı bir değerlendirmeden geçmelidir. Bu alandaki araştırmalar, eksiklikleri önlemek için protein alımının kilogram ağırlık başına 1 ila 1.5 gramı kapsaması gerektiğini göstermektedir. Aynı şekilde, uzmanlar günde 5 hafif öğün yemeyi önermektedir.
Ek olarak, tüm toksik maddeler (tabii ki alkol dahil) diyetten tamamen çıkarılmalıdır. Aslında bu patolojinin nedeni alkol kötüye kullanımı olduğunda, ortadan kaldırılması ilerlemeyi yavaşlatır ve prognozu dikkate değer bir şekilde iyileştirir.
Ayrıca bakınız: Çok Alkol Tüketirseniz Beyninize Ne Olabilir?
Hastalığın belirgin semptomları varken yemek yemek
Yukarıda bahsedilen komplikasyonlar, dekompanse fazda ortaya çıkar. İçinde sirozlu kişilerin yemesi gereken yiyecekler azaltılır. Bu nedenle, Farmacia Profesional dergisinde yayınlanan bir makaleye göre, diyet onların ihtiyaçlarına göre sağlanmalıdır. Aşağıdakileri dikkate almak önemlidir:
- Sıvı alımını günde 1-2 litre ile sınırlamak.
- Sıvı birikimini kolaylaştırdığı ve karında sıvı birikimini şiddetlendirdiği için sodyum alımını kısıtlamak.
- Karaciğeri metabolize etmekten sorumlu ana doku olan karaciğeri aşırı yüklememek için protein tüketimini azaltmak.
Ensefalopatili hastalarda protein kısıtlaması kilogram başına 0.5 gram olabilir. Ardından, normal seviyeye ulaşana kadar kademeli olarak değeri artırabilirler. Hasta bu önlemi almaya karar verirse, ne kadar minimal olursa olsun, daha fazla hasarı önlemek için dallı zincirli amino asitler içeren takviyeleri tüketmeleri gerekir.
Ayrıca, vitamin komplekslerinin kullanımı da düşünülebilir – özellikle B ve K vitaminleri gereklidir. Birincisi nöropatilerin evrimini engeller ve ikincisi pıhtılaşma başarısızlığından kaynaklanan kanama olaylarını azaltır.
Karaciğer nakli seçeneği
İleri derece hastalığı olan hastalar, karaciğer naklini bir tedavi seçeneği olarak düşünebilirler. Ancak, ameliyatın büyük riskler taşıdığını ve ameliyat sonrası bakımın ne kadar yoğun olduğu düşünüldüğünde gerçekten kesin çözüm olmadığını hatırlamak önemlidir.
Aynı şekilde, bu aşamaya gelenlerin de vücutlarının yeni organı reddetmemesi için ilaç almaları gerekir. Bununla birlikte, bu ilaçların çoğu hepatik olmak üzere yan etkileri vardır.
Sirozlu kişilerin yemesi gereken yiyecekler, hatırlanması gerekenler
Sirozun stabil veya istikrarsız olması fark etmez, karaciğerin aktivitesi her zaman yetersizdir ve bu da vücutta toksik maddelerin birikmesine neden olur. Bu nedenle, herhangi bir komplikasyondan kaçınmak için her zaman diyete sıkı sıkıya bağlı olmak çok önemlidir.
İdeal olan, genel durumu değerlendirmek ve kişiye en uygun diyeti belirlemek için bir tıp ve beslenme uzmanı ile kontroller yapmaktır. Benzer şekilde, bozukluğun karmaşıklığı tek bir yaklaşımı kabul etmediği için ilaç kullanımı da gerekli olacaktır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Aceves-Martins, M. (2014). Cuidado nutricional de pacientes con cirrosis hepática. Nutrición Hospitalaria, 29(2), 246-258.
- Kalaitzakis, E., Simrén, M., Olsson, R., Henfridsson, P., Hugosson, I., Bengtsson, M., & Björnsson, E. (2006). Gastrointestinal symptoms in patients with liver cirrhosis: associations with nutritional status and health-related quality of life. Scandinavian journal of gastroenterology, 41(12), 1464-1472.
- Román Abal, E. M., & de Patología, A. E. D. E. (2007). Guía de cuidados para pacientes con cirrosis hepática y sus familiares.
- Buey, L. G., Mateos, F. G., & Moreno-Otero, R. (2012). Cirrosis hepática. Medicine-Programa de formación médica continuada acreditado, 11(11), 625-633.
- Gaviria, Mónica Marcela, Gonzalo Correa Arango, and María Cristina Navas. “Alcohol, cirrosis y predisposición genética.” Revista Colombiana de Gastroenterología 31.1 (2016): 27-35.
- Fernández, Marlen Ivón Castellanos. “Nutrición y cirrosis hepática.” Acta Médica de Cuba 11.1 (2003).
- Mesejo, A., M. Juan, and A. Serrano. “Cirrosis y encefalopatía hepáticas: consecuencias clínico-metabólicas y soporte nutricional.” Nutrición Hospitalaria 23 (2008): 8-18.
- Ruiz-Margáin, A., et al. “Manejo dietético y suplementación con aminoácidos de cadena ramificada en cirrosis hepática.” Revista de Gastroenterología de México 83.4 (2018): 424-433.
- Vilas-Rivas, María José, et al. “Recomendaciones al alta para pacientes diagnosticados de cirrosis.” ICUE. Investigación y CUidados de Enfermería 2.2 (2017): 45-49.