Yüksek Kortizol Seviyesinin 14 İşareti
Kortizol böbreküstü bezinin korteksinde üretilen steroid hormonudur. Bu hormon bağışıklık sistemini büyük ölçüde düzenler. Vücudun stresli durumlarla başa çıkmak için ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlamak adına glukoz seviyesini artıran hormon kortizoldür. Bu sebeple, stres hormonu olarak da bilinir. Peki ya yüksek kortizol seviyesi neyi işaret eder?
Yüksek Kortizol Seviyesi Bir Sorun Teşkil Eder Mi?
Evet, eder. Her şeyin fazlası zararlıdır ve bu da demek oluyor ki kortizol seviyesinin yükselmesi de sorun teşkil eder. Yüksek kortizol seviyesinin vücudunuz üzerinde olumsuz etkileri olabilir. Peki, kortizol seviyesinin yükselmesi ardında yatan sebep nedir?
Temel sebeplerden biri uzun dönemler boyunca devam eden stresli durumlardır. Özellikle büyük şehirlerde gündelik hayatın hızı strese sebep olur ve bu stres bir süre sonra kronik hale gelir.
Yüksek Kortizol Seviyesine Sebep Olabilen Diğer Durumlar
- Enfeksiyon
- Travma
- Majör depresyon
- Steroid alımı
- Çok fazla fiziksel aktivitede bulunma
- Aşırı alkol tüketimi
- Böbreküstü bezi bozuklukları (hipotalamus ya da hipofiz bezinde)
Yüksek Kortizol Seviyesinin Belirtileri
Yüksek kortizol seviyesini işaret eden pek çok durum vardır. Fakat kişi aşağıdaki belirtilerin çoğunu deneyimliyorsa, bunun hormonal dengesizlikten kaynaklanıp kaynaklanmadığınından emin olmak için bir doktora görünmesi şarttır.
- Yüksek tansiyon.
- Osteoporoz.
- Yorgunluk.
- Sinirlilik.
- Sindirim problemleri.
- Kas gücünün azalması.
- Ani ruh hali değişimleri.
- Uykuya dalmada zorlanma.
- Göz kapaklarında su tutulumu.
- Aşırı seviyelerde şeker.
- Yüz bölgesinde aşırı tüylenme.
- Karın bölgesinde çatlak oluşumu.
- Karın bölgesinde yoğunlaşmış obezite.
- Boyunda yağ birikmesi.
Bunu da okuyun: Osteoporoz Hakkında Bilmeniz Gereken 6 Gerçek
Kortizol Seviyeniz Yüksekse Ne Yapmalısınız?
Doktor kan testi istediğinde sonuçlar bir değerlendirmeye tâbi tutulacaktır. Bu hormon normalde 1 desilitre kanda 5 ile 20 mikrogram arasında bulunur. Bu miktar 140-550 nanomol/litre olarak da gösterilebilir. Eğer sonuçlar bu aralığı aşıyorsa, kortizol seviyenizin aşırı olduğu sonucuna varılır.
Bundan sonraki adım vücudunuzdaki kortizol seviyesindeki artışın sebebini belirlemektir. Bu şekilde, uygun tedavi yöntemine başlanabilir.
Ne Yapabilirsiniz?
Kortizol seviyenizi normal seviyelerde tutmanız için aşağıdaki uyarılara uymanızı öneriyoruz.
- Susuz kalmayın. Vücudun günlük fonksiyonlarını yerine getirmesi için her gün belirli bir miktarda suya ihtiyacı olduğunu unutmayın.
- Gece boyunca aralıksız 6-8 saat uyumaya çalışın.
- Ağır yiyecekler yemekten ve aşırı beslenmekten kaçının.
- Kafein içeren (meşrubatlar, enerji içecekleri ve kahve) ürünlerden ve alkol tüketiminden kaçının.
- Düzenli olarak fiziksel aktivitede bulunun fakat aşırıya kaçmayın.
- Rafine şeker ve karbonhidrat (ekmek, kek, makarna, şeker vb.) içeren işlenmiş gıdaları tüketmekten kaçının.
- Doktorunuzdan uykuya dalabilmek için tavsiyeler isteyin. Size doğal ürünler önerebilir.
- Güvendiğiniz bir aktarla stres karşıtı etkileri olan ve size en uygun olan şifalı otları bulmaya çalışın.
Bunu da okuyun: Beş Doğal Çare ile Gün İçerisinde Uykusuzluğu Gidermek
Diğer Öneriler
Yüksek kortizol seviyesinin vücudunuza zarar vermesini önlemenin yollarından biri gün içindeki stresli durumların kontrolü ele almasına izin vermemektir. Bunu yapmak için, şu önerilere kulak vermelisiniz:
- Nefes tekniklerini uygulamayı öğrenin ve bunları kullanın. Gün içinde derin nefes almanın hem duygusal hem de biyolojik faydalarını göreceksiniz.
- Günlük olarak meditasyon yapın ya da diğer rahatlama tekniklerini deneyin.
- Oyun oynayın, yürüyün ve her gün evcil hayvanınızla ilgilenin. Eğer evcil hayvanınız yoksa kedi ya da köpek sahiplenme seçeneğini göz önünde bulundurun. Bu gerçekten fark yaratacaktır.
- Gülme terapisine gidebilirsiniz.
- Gün içinde endişe ettiğiniz konuları düşünmemeyi deneyin: müzik dinleyin, komedi filmi izleyin, kitap okuyun, arkadaşlarınızla ya da ailenizle iyi vakit geçirin veya yeni bir hobi edinin.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Lauren Thau; Jayashree Gandhi; Sandeep Sharma. 2021. Physiology, Cortisol. StatPearls Publishing. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538239/
- Popkin, B. M., D’Anci, K. E., & Rosenberg, I. H. (2010). Water, hydration, and health. Nutrition reviews, 68(8), 439–458. https://doi.org/10.1111/j.1753-4887.2010.00304.x
- Lovallo, W. R., Farag, N. H., Vincent, A. S., Thomas, T. L., & Wilson, M. F. (2006). Cortisol responses to mental stress, exercise, and meals following caffeine intake in men and women. Pharmacology, biochemistry, and behavior, 83(3), 441–447. https://doi.org/10.1016/j.pbb.2006.03.005
- Badrick, E., Bobak, M., Britton, A., Kirschbaum, C., Marmot, M., & Kumari, M. (2008). The relationship between alcohol consumption and cortisol secretion in an aging cohort. The Journal of clinical endocrinology and metabolism, 93(3), 750–757. https://doi.org/10.1210/jc.2007-0737
- Examen de cortisol en la sangre. MedlinePlus. https://medlineplus.gov/spanish/ency/article/003693.htm#:~:text=Los%20valores%20normales%20de%20una,variar%20ligeramente%20entre%20diferentes%20laboratorios.
- Cushing syndrome. Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cushing-syndrome/symptoms-causes/syc-20351310