Hafıza Kaybı Belirtileri ve Hafıza Kaybının Önlenmesi
Amnezinin ilk belirtilerinden biri elbette hafızanın kısmen veya tamamen kaybedilmesidir. Teknik konuşmak gerekirse, amnezi, kişinin daha önce depoladığı bilgilerin bir kısmını veya hiçbirini hatırlamaması veya hatırlamayı sürdürememesi ile gerçekleşen hafıza işlevi bozukluğudur. Daha iyi anlamak için hafıza nedir, nasıl çalışır, hafıza kaybı belirtileri nelerdir bir bakalım.
Temelde hafıza, merkezi sinir sistemimizin, geçmişimizdeki olayları öğrenmek, düzenlemek ve kurmak için kullandığı yetidir. Hafıza sayesinde, üç aşamada gelişen kompleks mekanizmalar aracılığıyla bilgileri depolarız: Kodlama, depolama, çağrışım.
Gördüğünüz gibi bir kişi hafıza kaybına yakalandığında anı geliştirme yeteneğini ve bununla ilgili tüm süreçleri kaybeder.
Hafıza kaybına ne neden olur?
Amnezinin çeşitli sebepleri vardır. Bazılarının doğrudan beyin hasarıyla veya diğer psikolojik fenomenlerle ilişkisi vardır.
Bu bozukluğu tetikleyen şeyler ya organiklerdir ya da fonksiyonel.
- Organik sebepler söz konusu olduğunda, hastalık ve travma ve hatta yatıştırıcı gibi belli ilaçların kullanımı beynin hasar görmesine yol açabilir.
- Öte yandan, savunma mekanizmaları gibi psikolojik faktörler ise fonksiyonel sebepler arasındadır. Bu durum Post Travmatik Amnezi Sendromu olarak bilinir.
Bu genel sınıflandırmanın dışında, anesteziden hemen sonra ortaya çıkan amnezi gibi diğer sebepler de mevcuttur. Bunun nedeni aneztezinin hafıza güçlendirme mekanizmalarında karışıklığa yol açmasıdır.
Son olarak amnezi vakası spontane bir şekilde de gelişebilir. Bunun örneklerinden biri geçici global amnezidir. Bu vakalar daha çok orta yaşlı ve ileri yaşlı insanlarda, özellikle de erkeklerde gerçekleşir. Genellikle 24 saatten daha kısa sürer.
Hafıza Kaybı Belirtileri Ve Hafıza Kaybının Önlenmesi
Hafıza kaybı belirtileri
Hafıza kaybı belirtileri, hafızaya erişimin kaybı etrafında döner. Bunun yanında, hafıza kaybı bozukluğu olan kişi tarih, isim veya geçmişindeki genel bilgiler gibi şeyleri hatırlayamayabilir.
Amnezinin iki temel özelliği şöyledir:
- Amnezinin ortaya çıkmasından sonra yeni bilgileri öğrenmekte zorluk çekmek. Bu durum anterograd amnezi olarak bilinir.
- Daha önce tanıdık gelen eski bilgileri ve olayları hatırlamakta zorluk çekmek. Bu durumda ise amnezi retrograd olarak adlandırılır.
Hafıza kaybının zekayla veya genel kültür, farkındalık, dikkat süresi, sağduyu, kişilik veya bir kişinin kimliği gibi şeylerle hiçbir ilgisi olmadığını hatırlamakta fayda var.
Öne çıkarabileceğimiz diğer hafıza kaybı belirtileri ve işaretleri şöyledir:
- Yanlış hatıraların varlığı. Hafıza kaybı yaşayan kişiler sanrılı olabilirler; olmamış anılar uydurabilir veya olmuş anıların zamanını değiştirip onları kullanarak yeni anılar oluşturabilirler.
- Bu kişilerde kafa karışıklığı ve yönelim kaybı görülür.
- Kişisel ilişkilerinde bozulma da olabilir.
Ancak amnezi, demans ile karıştırılmamalıdır. Bunlar iki farklı terim ve durumdur. Demansta, amnezide hafıza kaybına eşlik etmeyen diğer bilişsel sorunlar da görülür.
Bunu da okuyun: Hafıza Kaybıyla Savaşan Doğal Yiyecekler
Amnezinin önlenmesi
Beynin yapısını etkileyen tedaviler, her zaman bu tür hasarlardan kaçınmak için başvurulacak yöntem olacaktır.
Beyni etkileyen herhangi bir hasar, bu bozukluğun gelişmesi için yeterlidir. Bu nedenle önlem almak önemlidir.
Örneğin aşırı ve uzun süreli alkol tüketiminden kaçınılmalıdır. Çünkü alkol tüketimi B1 vitamini ve tiamin eksikliğine neden olabilir.
Ayrıca bisiklete veya motorsiklete binerken iyi bir kask takmayı ihmal etmeyin. Pek çok amnezi vakası, bu tür kazaların sonucunda meydana gelir.
Ayrıca beyne yayılma ihtimalini azaltmak için herhangi bir enfeksiyonun hızlı ve etkili bir şekilde tedavi edilmesi çok önemlidir. Felç veya beyin anevrizması geçirmek üzere olduğunuzu gösteren semptomlar varsa acil tıbbi müdahale yapılması için elinizden geleni yapmanız da çok önemlidir. En uyarıcı semptomlar şiddetli baş ağrısı, uyuşuk veya felç inmiş gibi hissetmektir.