Levodopa İlacı Ne İşe Yarar?
Levodopa ilacı Parkinson hastalığının tedavisinde kullanılan temel ilaçlardan biridir. Fakat doktorlar bu ilacı genellikle Kardidopa ve Benserazit gibi diğer dopa-dekarboksilaz önleyici ilaçlarla birlikte verirler.
Öncelikle, Levodopa ilacı antiparkinson ilaçları arasında yer alır. Beyinde dopamine dönüşerek merkezi sinir sistemi üzerindeki etkisini gösterir.
Parkinson hastalığının dopamin eksikliğinden kaynaklandığını kaşfeden ilk kişi biyokimyager Oleh Hornykiewicz idi. Parkinson hastalığından dolayı yaşamını yitiren kişilerin otopsisini yaparak, dopamin ile hastalık arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmıştır. Bunun ardından Hornykiewicz yöndeğişimsiz DOPA karışımı ile hastalarını tedavi etmeye başlamış ve olumlu sonuçlar almıştır.
Bundan kısa süre sonra başka bir bilim insanı Curt Porter aktif olanın L-DOPA uzameşizi olduğunu ortaya çıkarmıştır. Bundan ötürü de yarım dozun yeterli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Ardından, Benserazit ve Kardidopa gibi farklı moleküllerin sentezine başlanmıştır. Bu da tedavinin daha olumlu bir şekilde seyretmesini sağlamıştır. Bunun yanı sıra, bu moleküllerin kullanılmasıyla istenilen sonuçların alınması adına kullanılması gereken miktarlar da yine azaltılmıştır.
Parkinson Hastalığının Özellikleri
Parkinson hastalığı, merkezi sinir sisteminde striyate nöronlardaki bir nörotransmiter olan dopaminin eksikliğinden kaynaklı bir hastalıktır. Nigrostriyatal nöronların ölümü sonucu meydana gelir. Bu hastalığın kökeni multifaktöriyel olmakla birlikte, toplumda oldukça yaygın bir biçimde görülür.
Bu hastalıktan en çok yaşlılar etkilenir. Tabii yine de 65 yaş üzeri bireylerin yalnızca %2’sini etkilemektedir. Bunun yanı sıra, genç insanlarda da Parkinson hastalığı görülebilir.
Titreme bu hastalığın en yaygın belirtilerinden biridir ve hastaların %60’ında gözlemlenir. Fakat görülen diğer motor belirtilerden bazıları şunlardır:
- Esnekliği yitirme
- Yavaş hareketler (Bradikinezi olarak da bilinir.)
- Postüral reflekslerde değişim ve düşme
Hastalıktan kaynaklı diğer belirtiler şunlardır:
- Demans ve hafıza kaybı
- Halüsinasyon
- Depresyon
- Yutma güçlüğü
- Kas ağrısı
- Nöropatik ağrı
Bunu da okuyun: Parkinson Hastalığı İle Savaşmak İçin Kulak Akupunkturu
Benzer şekilde, bu hastalık ile alfa-sinüklein proteinindeki artış arasında bir bağ olduğunu da biliyoruz. Bu proteindeki artış Alzheimer hastalığı ile de ilişkilidir. Bundan ötürü, alfa-sinüklein birikimini ya da bu protein türevlerinin immünizasyonunu engellemek için bu tarz tedavisel stratejiler araştırılmaya devam ediyor. Bu terapinin araştırılması adına Nilotinib ilacı üzerine çalışmalar da yürütülmektedir.
Levodopa İlacı: Genel Özellikleri
Parkinson hastalığının ilaçla tedavisinde reseptörlere etki edilerek dopamin seviyesi artırılmaya çalışılır. Ya nörotransmiterlerin ya da DOPA’yı dopamine dönüştüren enzim olan LAAD’ın degredasyonu engellenir.
Bu bağlamda, hastaya neden doğrudan dopamin verilmediğini merak ediyor olabilirsiniz. Burada sorun dopamin yüklemesinin ve metabolizasyonunun emilimi engellemesidir. Ayrıca, dopamin suda çözülen bir moleküldür. Bundan ötürü, beyni koruyan kan-beyin bariyerini geçmesi mümkün değildir.
Tüm bu nedenlerden dolayı, Parkinson hastalığının şu an mümkün olan tedavisi dopamin öncüsü olan Levodopa ilacı ile gerçekleştirilir. Bu madde merkezi ve bölgesel sinir sistemine ulaştığında kan-beyin bariyerini geçerek dopamine dönüşür.
Bunu da okuyun: Hareket Bozuklukları: Atetoz
Levodopa ilacı kan-beyin bariyerini geçebilse de bölgesel seviyede de güçlü bir metabolizması vardır. Bundan dolayı, beyne erişen miktarı oldukça azdır. Bu sorunu çözmek adına doktorlar Levodopa’yı LAAD enziminin salgılanmasını önleyen ilaçlarla beraber verirler. Bu sayede, Levodopa’nın bölgesel seviyede dopamine dönüşmesinin önüne geçilir ve daha fazla dopamin beyne iletilir.
Levodopa İlacını LAAD İnhibitörleri İle Almanın Avantajları
İlacın LAAD inhibitörleri ile birlikte verilmesi gerekli Levodopa miktarını %75 azaltır. Çünkü bu inhibitörler ilacın yarılanma sürecini artırır ve beyinde stabil bir seviyede kalmasına katkı sağlar.
Bundan ötürü, daha hızlı etki göstermesinden dolayı bahsi geçen inhibitörlerle alınması daha faydalıdır. Bölgesel dokularda dopamin seviyesi düşürülerek kardiyovasküler ve gastrointestinal etkiler de azaltılır. Bunun sonucunda, Levodopa ilacının Kardidopa ve Benserazit gibi diğer ilaçlarla birlikte verilmesi oldukça yaygın bir kullanım haline gelmiştir.
Levodopa İlacı İle İlgili Sonuç
Levodopa ilacı Parkinson tedavisinde öncelikli olarak kullanılan bir ilaçtır. Doktorlar ilacın etkisinin artması adına bunu başka ilaçlarla birlikte verirler.
Hastalık ya da tedavisi konusunda herhangi bir sorunuz olursa doktorunuz ya da eczacınıza danışmaktan çekinmeyin. Ayrıca, hastalıkla ilgili son gelişmeleri ve klinik deneyleri de takip etmeyi ihmal etmeyin.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Cilia, R., Akpalu, A., Sarfo, F. S., Cham, M., Amboni, M., Cereda, E., … Pezzoli, G. (2014). The modern pre-levodopa era of Parkinson’s disease: Insights into motor complications from sub-Saharan Africa. Brain. https://doi.org/10.1093/brain/awu195Cilia, R., Akpalu, A., Sarfo, F. S., Cham, M., Amboni, M., Cereda, E., … Pezzoli, G. (2014). The modern pre-levodopa era of Parkinson’s disease: Insights into motor complications from sub-Saharan Africa. Brain. https://doi.org/10.1093/brain/awu195
- Salat, D., & Tolosa, E. (2013). Levodopa in the treatment of Parkinson’s disease: Current status and new developments. Journal of Parkinson’s Disease. https://doi.org/10.3233/JPD-130186
- LeWitt, P. A. (2008). Levodopa for the treatment of Parkinson’s disease. New England Journal of Medicine.
