Pediatrik Uyku Bozuklukları: Testler ve Tedaviler
Uyku hem çocukların hem de yetişkinlerin fiziksel ve zihinsel sağlığı için gereklidir. Bununla birlikte, çocuklar için uyku daha da önemlidir. Ne yazık ki çocukların %30’unun pediatrik uyku bozuklukları yaşadığı tahmin edilmektedir.
Çalışmalar çocukların %50’sinin uyumakta zorlandığını göstermektedir. Bu problemler genellikle pediatrik uyku bozuklukları tanısı almaz çünkü ebeveynler bu uyku bozukluklarını çocuklarına fazla hoşgörü göstermelerine bağlar.
Ancak, iyi uyuyamamanın çocukların davranışlarını ve öğrenme yeteneğini etkilediği, ayrıca konsantrasyonlarını azaltıp hafızasını zayıflattığı da doğrudur. Yeterince uyumamak motor becerilerini de etkileyebilir ve çocuğu daha sinirli hale getirerek özsaygısına zarar verebilir.
Bundan dolayı, pediatrik uyku bozukluklarının mümkün olan en kısa sürede teşhis ve tedavi edilmesi son derece önemlidir. Bu yazımızda pediatrik uyku bozuklukları hakkında daha fazla şey öğrenebilirsiniz.
Pediatrik Uyku Bozuklukları Nelerdir?
Pediatrik uyku bozuklukları çocuklarda görülen uyku ile ilgili tüm problemleri kapsar. Bu hastalıklar başka şeylerin yanında şunları da içerir:
- Uykuya dalmada zorluk
- Uyku halinde kalmada zorluk
- Aşırı uykulu olmak
- Uygunsuz zamanlarda uyumak
- Uyurken anormal şeyler yapmak
Kurallara bakılırsa profesyoneller aşağıdaki durumlar ortaya çıkarsa pediatrik uyku bozuklukları varlığından bahsedebilirler:
- Çocuğun günlük performansını hatırı sayılır derecede etkileyen uyku düzensizlikleri
- Çocuğun aile, okul ve sosyal ilişkilerinde problemlere yol açan uyku düzensizlikleri
Alışılmadık bir olay meydana geldikten sonra bir çocuğun normal uyku düzeninin değişmesi normaldir. Buna örnekler ailede bir kayıp ya da anlaşmazlık olabilir. Ancak kısa sürede normale dönmelidir. Eğer çocuk normale dönmezse bu, bir pediatrik uyku bozukluğundan muzdarip olduğu anlamına gelir.
Pediatrik Uyku Bozuklukları Türleri
Başlıca pediatrik uyku bozuklukları aşağıdaki şekilde sınıflandırılırlar:
- Disomni, ki şunları içerirler:
- Narkolepsi
- Obstrüktif uyku apnesi sendromu
- Periyodik ekstremite hareket bozukluğu
- Çevresel uyku bozukluğu
- Gecikmiş uyku fazı tipi uyku bozukluğu
- Ailenin uyku düzenine sınır koymada zorlanması nedeniyle
ortaya çıkan uyku sorunu - Uykuya dalmada zorluklar nedeniyle ortaya çıkan uyku sorunu
- Parasomni, ki şunları içerirler:
- Kafa karışıklığı
- Uyurgezerlik
- Karabasanlar
- Ritmik hareket bozukluğu
- Uykuda konuşma
- Kabuslar
- Diğer parasomniler
- Diş gıcırdatma
- Yatak ıslatma
- Uykuda kas seğirmesi
- Horlama
- Bebek apnesi
- Ani bebek ölümü sendromu
Daha fazlasını öğrenmek için okumaya devam edin: Evde Hazırlayabileceğiniz Horlama İlaçları
Teşhis Edici Testler
Ebeveynler çocukları uyumakta güçlük çekiyorsa, ya da uykusunda horluyorsa veya hırıltısı varsa bir uyku bozukluğunun varlığından şüphelenebilir. Ayrıca çocuk rahatsız bir şekilde uyuyorsa, yatağını ıslatıyorsa veya sıklıkla uykuluysa da aynı şüpheyi yaşayabilirler.
Ebeveynler tarafından sağlana bilgiler, başlangıçta sadece bu bilgilere dayanılarak yapıldığından dolayı teşhis için gereklidir. Ancak doktor aşağıdakiler gibi başka testler de rica edebilir:
- Polisomnografi. Pediatrik uyku bozuklukları teşhis edilirken kullanılan en etraflı test budur. Çocuk uyurken görülen beyin, kalp, solunum ve kas aktivitelerini takip eder.
- Uyku poligrafı. Bu metot çocuğun evdeki uykusunu kontrol eder.
- Sürekli kardiyorespiratuvar takip. Bu test apnesi olan veya periyodik solunum atakları yaşayan bebeklere uygulanır. Test, kalp atış hızını ve solunumu takip eder.
Ayrıca sürekli uykululuk ve sinirlilik durumlarında tam bir kan sayımı da isteyebilirler. Bu kan sayımı anemi, parazitler veya tiroit problemleri gibi durumların varlığını onaylayabilir veya eleyebilir.
Bu yazımızı da okumalısınız: Uyku Apnesini Önlemek İçin İpuçları
Tedavi
Bu sorunların tedavisi nedenleri ile ilişkilidir. Bundan dolayı uygun bir tedavi planına karar verebilmeleri için çocuk doktorunuza danışmanız her zaman tavsiye edilir. Ancak, her şeyden önce, çocuğunuz için uygun, hijyenik bir uyku durumu sağlamanız tavsiye edilir.
Ayrıca uyku ihtiyacının yaşa bağlı olarak farklılık göstereceğini de bilmeniz gerekir:
- 0 ila 3 ay arasında çocuğun günde 16 saat uyuması normaldir.
- 3 ila 12 ay arasında 15 saat,
- 12 ay ila 2 yıl arasında 14 saat,
- 2 ila 5 yıl arasında 13 saat,
- 5 yaş ile 9 yaş arasında 10 saat,
- 9 yaş ile 14 yaş arasında 9 saat
- 14 yaş ile 18 yaş arasında 8 saat.
Davranışsal bir açıdan bakıldığında pediatrik uyku bozukluklarını düzeltmek için en sık kullanılan tedavilerden biri Ferber metodudur. Bu tedavi bebeklere uygulanan son derece etkili bir tedavidir. Temel olarak bir bebeği uyku konusunda eğitmek için bir dizi rutin yaratmayı içerir.
Eğer ebeveynler problemin kaynağının fiziksel olduğundan şüpheleniyorlarsa bir uzmana danışmalıdırlar.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Abad, R. S. C. Trastornos del sueño en la niñez. https://www.aeped.es/sites/default/files/documentos/34-sueno.pdf
- Vicario, M. H., & de la Calle, T. (2018). Insomnio en la infancia y adolescencia. PediatríaIntegral, 396. https://www.pediatriaintegral.es/wp-content/uploads/2018/xxii08/05/n8-396-411_InesHidalgo.pdf
- Convertini, G., Krupitzky, S., Tripodi, M. R., & Carusso, L. (2003). Trastornos del sueño en niños sanos. Arch argent pediatr, 101(2), 99-105. https://www.sap.org.ar/docs/archivos/2003/arch03_2/99.pdf
- Sánchez-Carpintero, R., Suárez, M., Martín, M., & Reynoso, C. (2005). Trastornos del sueño en la niñez secundarios a alteraciones en las vías respiratorias superiores. Revista de Medicina de la Universidad de Navarra, 53-58. https://revistas.unav.edu/index.php/revista-de-medicina/article/view/7502
- Vicario, M. H. (2016). ¿ CUÁNTO DEBE DORMIR LA POBLACIÓN INFANTOJUVENIL DE 0-18 AÑOS?. PediatríaIntegral, 20(7), 432. https://www.pediatriaintegral.es/wp-content/uploads/2016/xx07/00/n7-432-433_Edit-Ines.pdf
- Montserrat Gala, A. M., & Fortes del Valle, M. A. (2013). Aprender a dormir. Pediatría Atención Primaria, 15(60), e145-e155. http://scielo.isciii.es/pdf/pap/v15n60/original2.pdf