Pelvik Inflamatuar Hastalık Nedir?
Pelvik Inflamatuar Hastalık (PID) bir enfeksiyondur ve genellikle bakteri veya cinsel yollarla bulaşan hastalıklar (CYBH) sebebiyle yaşanır. İlk semptom alt karın kaslarındaki sürekli ağrıdır. Bu yazımızda, PID hakkındaki soruların cevaplarını ve aynı zamanda, zamanla saptanan önemli bilgileri öğreneceksiniz.
PID İle İlgili Yaygın Durumlar
Genellikle kadınlar pelvis ağrısı çektiklerinde jinekoloğa gitmeyi ihmal ederler çünkü bunun “normal” olduğunu, “birkaç gün içinde regl olacaklarını” ya da “bütün gün oturdukları için” olduğunu düşünürler. Fakat bunun sebebi Pelvik inflamatuar hastalık olabilir.
Pelvik Inflamatuar Hastalık Nedir?
PID, üreme organlarında görülen bir enfeksiyondur; daha da net olmak gerekirse, fallop tüplerinde, rahimde, yumurtalıkta, vajinada ve servikste meydana gelebilir.
PID’ye Ne Sebep Olur?
Bu hastalık genellikle cinsel yolla bulaşan hastalıklar (genellikle de klamidya ve belsoğukluğu) veya bakteriler sebebiyle olur. Eğer sizin durumunuz ikincisiyse, bakteri sisteminize şu şekilde girmiş olabilir:
- Doğum
- Endometriyal biyopsi
- Spiral yerleştirme
- Çocuk düşürmek ya da kürtaj
Kimde PID Olabilir?
Her kadın pelvik inflamatuar hastalığına yakalabilir. Fakat eğer şu durumlar var ise olasılığınız daha yüksektir:
- Korunmasız cinsel ilişki
- Birkaç kişiyle ilişkiye girme
- Partnerinizde CYBH olması
- CYBH’nin sizde olması
- 20 yaşından önce ilişkiye girmeye başlamış olmak
- Kendi kendinize doğum kontrol yöntemlerini uygulamak
PID Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Pelvik inflamatuar hastalık vajinada ve servikste olan bir enfeksiyondur. Eğer antibiyotikler kullanılarak tedavi edilmezse, bu hastalık endometriyuma (rahim mukozası) kadar yayılabilir. Fallop tüplerine, yumurtalıklara ve en son da karın kaslarına geçebilir.
PID’in İlk Semptomları Nelerdir?
- Alt karın kaslarında acı
- Bel ağrısı
- Regl döneminin 1 haftadan uzun sürmesi
- Aşırı kanama
- Aşırı ağrılı regl dönemi
- Karın kası krampları
- Ay boyunca regl dönemi dışında lekeli kanama
- Normal olmayan vajinal salgılar
- Ateş
- Nezle
- Kusma
- İlişki sırasında veya sonrasına acı
- Jinekolojik kontrol sırasında acı
- Tuvalet yaparken yanma
- Tuvalet yaparken acı
- Otururken acı
- Pelviste aşırı hassaslık
- Kırgınlık
- Aşırı yorgunluk
- Enerji eksikliği
- Çok sık tuvalete gitme
- Regl döngüsünün dengesiz olması, erken gelmeler veya gecikmeler
Bu semptomların hiçbiri görülmeden PID hastalığına yakalanma şansı çok azdır fakat bir kadın dış gebelik veya kısırlık yaşıyorsa hastalık çok kolay anlaşılır.
PID Nasıl Teşhis Edilir?
Jinekoloğunuz pelvik inflamatuar hastalığından veya başka bir durumdan muzdarip olup olmadığınızı anlamak için birçok test yapacaktır. Basitçe, doktorların isteyeceği 2 test vardır:
- Pelvis kontrolü
- Kan analizi
Doktorunuz ayrıca apseleri ve sorunları görmek için bir sonogram (rasyasyonsuz test) da isteyebilir veya laparoskopi de uygulayabilir (üreme organlarını inceleyen, hastalığı direkt olarak teşhis edebilen minör cerrahi müdahale). Herhangi bir jinekolojik hastalığı fark etmek ve tedavi etmek için her sene checkup’a girmek iyi bir fikirdir.
Smear (kadın üreme organlarında anormal hücrelerin tespiti için bir test) veya kolposkopi ilk ilişkiden sonra herhangi bir zamanda yapılabilir. Bu testler çok hızlı, kolaydır ve hiç acılı değillerdir. Gelecekte birçok problemin oluşmasını önlerler.
PID Nasıl Tedavi Edilir?
Bu tamamen durumunuzun hangi seviyede olduğuna bağlıdır. Doktorunuz tedavinin hastanede veya evde olmasına karar verecektir. Çoğu durumda, hastaya 2 hafta boyunca antibiyotik enjeksiyonu uygulanır. Bunun ardından da tıbbi bakım gelir.
Eğer hasta çok ciddi bir hastalık geçiriyorsa hastaneye yatırılabilir ve damardan veya ağızdan alınan haplarla antibiyotik verilebilir. Bu da enflamasyonun sebebini (örneğin bel soğukluğu veya klamidya gibi) tedavi edecektir.
PID Tehlikeli Midir?
Düzgün tedavi edilmezse evet. Eğer fallop tüplerinde yaralı doku oluşmasına sebep olursa, kadınlar hamile kalmakta zorluk çekebilir ve hatta belki kısırlık bile yaşayabilirler.
Fallop tüpleri bölgesel olarak tıkanmışsa, hamilelik rahimin dışında oluşabilir (dış gebelik). Eğer enfeksiyon gerçekten çok şiddetli ise, hasarlı dokuları ve organları almak için yoğun bir cerrahi müdahale gerekebilir.
PID Nasıl Önlenebilir?
Hasta olmayı engellemek veya PID’li olup bundan kurtulmak istiyorsanız, aynı zamanda tekrarlanmaması için de, şunları yapmak iyi bir fikir olacaktır:
- Korunmasız cinsel ilişkiden kaçının.
- Cinsel yolla bulaşan hastalıkları olma ihtimali olan kişiler ve ilişkilerden uzak durun.
- Çok fazla partner değiştirmeyin.
- Vajinal duş veya banyodan uzak durun çünkü bakteri bu şekilde yayılabilir.
- Sigara içmeyin.
- Antibiyotik kullanın ve doktorlarınızın talimatlarına uyun.
- Semptomlarınıza önem verin.
- Tamamen iyileşene kadar seksten uzak durun.
- Gelecekteki partnerlerinizden CYBH olup olmadığını öğrenmek için kontrolden geçmelerini isteyin.
- Senede bir kez jinekolojik kontrole gidin.
- Güçlü bir bağışıklık sistemini sağlayacak, bakterilerin ve virüslerin oluşumunu engelleyen bir beslenme düzeni oluşturun.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Faro, S. (2015). Pelvic inflammatory disease. In Clinical Gynecology, Second Edition. https://doi.org/10.1017/CBO9781139628938.025
- Ooi, C., & Dayan, L. (2003). Pelvic inflammatory disease. Australian Family Physician. https://doi.org/10.1542/pir.34-4-163
- Latthe, P., Mignini, L., Gray, R., Hills, R., & Khan, K. (2006). Factors predisposing women to chronic pelvic pain: Systematic review. British Medical Journal. https://doi.org/10.1136/bmj.38748.697465.55
- Haggerty, C. L., & Ness, R. B. (2008). Diagnosis and treatment of pelvic inflammatory disease. Women’s Health. https://doi.org/10.2217/17455057.4.4.383
