Temporomandibüler Gerginlik Sendromu
Temporomandibüler gerginlik sendromu sıklıkla temporomandibüler eklem disfonksiyonu olarak da adlandırılır. Temporomandibüler eklemi etkileyen bir dizi semptoma işaret eder.
Her vakada, ana semptomlardan bir tanesi bölgede ağrı ve eklemin işleyişinde değişikliktir. Dahası, yaşam kaliteniz üzerinde de hatırı sayılır bir etki yaratabilir. Peki bu nedir? Nasıl iyileşebilirsiniz? Öğrenmek için okumaya devam edin.
Temporomandibüler Eklem Nedir?
Bu, çeneyi temporal bölgede kafatası ile birleştiren eklemdir. Kafanın iki tarafında, kulakların hemen önünde bulunur. Ağzın açılıp kapanmasına yardımcı olur. Bu da, çiğneme kasları olarak adlandırılan kaslar sayesinde mümkündür.
Konuştuğunuzda, yemek yediğinizde, esnediğinizde ya da güldüğünüzde bu kasları kullanırsınız, dolayısıyla bunları sürekli olarak kullandığınızı görmek kolaydır. Yetişkinlerde eklem disfonksiyonları görmenin son derece yaygın olduğunu söylemek garip olmayacaktır. Bu çocuklarda da, özellikle de 10 yaşından büyük çocuklarda, gerçekleşebilir.
Temporomandibüler Gerginlik Sendromu Nedir?
Önceden de bahsettiğimiz üzere, bunlar bir grup hastalıktır ve genellikle problemin nedenine göre kassal ya da eklemsel olarak sınıflandırılır. Gerçekte, çoğu zaman hem eklem hem de çiğneme kasları etkilenir.
Tek taraflı ya da çift taraflı gerçekleşebilir. Kadınlarda daha sık şekilde görülür. Buna ek olarak, her yaşta gerçekleşebilmesine rağmen, en sık karşılaşıldığı yaşlar (yaklaşık olarak) 20 ila 44 yaş arasıdır.
Ana semptomları şunlardır:
- Çenenin hareketine bağlı olarak gerçekleşen, genellikle kulağın etrafındaki bölgede akut ya da kronik ağrı
- Ağzı açarken ve kaparken eklemden ses gelmesi
- Ağzın hareketinin sınırlı halde olması, bu durum çenenin kilitlenmesine dahi neden olabilir
- Baş ağrısı ve boyun ağrısı
- Kulak ağrısı
- Çınlama
- İşitmenin keskinliğinde azalma
Bu yazımıza da bir göz atın: Submaksiler Bezler Nelerdir?
Olası Nedenleri Nelerdir?
Olası nedenleri son derece çeşitlidir. Hatta, pek çok durumda, birden fazla nedenden dolayı gerçekleşebilir. Aşağıda en yaygın olanlardan bazılarının bir listesini görebilirsiniz:
- Diş maloklüzyonu
- Çeneyi sıkma alışkanlığı
- Kurşun kalem ısırma alışkanlığı
- Sakız çiğnemek
- Bruksizm
- Stres ve anksiyete
- Ağrıya karşı hassasiyette artış
- Romatizmal eklem iltihabı
- Eklem enfeksiyonu
- Eklem çıkığı
- Tümörler
- Dejeneratif eklem hastalıkları
- Eklemin bölgesinde gerçekleşen travma
- Eklem diskinin yer değiştirmesi
Genellikle, tanının koyulabilmesi için bir uzmanın ağrının tıbbi geçmişini kontrol etmesi ve boyun belgesi de dahil olmak üzere bölgenin bir fiziksel muayenesini yapması yeterlidir.
Bazen röntgen, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme gibi yöntemler kullanarak bazı görüntüler almaları da gerekir. Eğer doktor bunu gerekli görürse ayırıcı bir tanı koyabilmek için kan testleri de yapabilir.
Temporomandibüler Gerginlik Sendromu Nasıl İyileştirilir
Pek çok durumda, bu sendromun çeşitli nedenleri birleşir, ve çözümlere yaklaşmak disiplinler arası bir ekibin yardımını gerektirebilir. Bazen bu geçici bir durumdur, ve herhangi bir spesifik tedavi olmaksızın da iyileşebilir.
Ancak, diğer durumlarda ağrıyı hafifletecek ve kötü eklem işlevini iyileştirecek tedavisel önlemlere ihtiyaç duyulur. Ancak, bu sendromun etkisini azaltmak ya da kontrol etmek için hastaların alabileceği aksiyonlar vardır. Bunlara konservatif tedaviler adı verilir ve şunları içerirler:
- Yenmeyen herhangi bir şeyi (kurşun kalemler, tükenmez kalemler, tırnaklar ve benzerleri) ısırmaktan kaçının
- Sürekli kenetlenmiş halde durmasından kaçınmak için çenenizi rahatlamış ve biraz açık halde tutun
- Ağzınızı, çenenizi ya da boyun bölgenizi sıkılaştırabilecek müzik aletlerini kullanırken çok dikkatli olun ve hatta bu aletlerden kaçının
- Kas gevşetici teknikler uygulayın
- Ağrı olan bölgeye sıcak ya da soğuk kompresler uygulayın
- Uyku hijyeninizi iyileştirin
- Kas masajları yapın
- Yumuşak yiyecekler yiyin
- Çenenizle geniş hareketler yapmaktan kaçının
Bu önlemler bir uzmanın gözetiminde her zaman son derece yararlı olacaktır. Zaman zaman, doktor ağrı kesiciler ve fizyoterapi de reçete edecektir.
Bazı vakalarda yardımcı olabilecek oklüzal ateller de vardır. Diğer yandan, ciddi vakalarda konservatif önlemler yetersiz kalacaktır ve ameliyat gerekli olabilir.
Daha fazlasını öğrenin: Bruksizm (Diş Gıcırdatması) için Ev Yapımı Çözümler
Prognoz, Nedene Bağlı Olmak Üzere Değişebilir
Neyse ki çoğu durumda hastalar konservatif önlemlere iyi yanıt verir. Bundan dolayı prognoz iyidir. Ancak, temporomandibüler gerginlik sendromu tümörler, dejeneratif eklem hastalığı ve benzeri şeyler dolayısıyla ortaya çıktıysa prognozu ve evriminin değişiklik gösterebileceğini belirtmek önemlidir.
Yukarıdakiler göz önüne alarak, semptomlar, ortaya çıkmalarına yol açan hastalığın evrimine bağlı olarak iyileşebilir ya da kötüleşebilir. Bu sebepten dolayı iyi bir tıbbi teşhis koymak ve vakaya bağlı olarak uygun tedaviye başlamak son derece önemlidir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Rios, J. (Feb 22, 2017). Temporomandibular Disorders. Medscape. Retrieved on May 11, 2020 from https://emedicine.medscape.com/article/1143410-overview
- Mehta, N, R. (n.d.). Retrieved on May 11, 2020 from. Evidence-based Clinical Decision Support – UpToDate. Retrieved on May 11, 2020 from https://www.uptodate.com/contents/temporomandibular-disorders-in-adults?search=temporomandibular%20joint%20syndrome&source=search_result&selectedTitle=1~94&usage_type=default&display_rank=1
- Kasper y col., Principios de medicina interna de Harrison, ed. Mac Graw Hill. Ed. 19.