Submaksiler Bezler Nelerdir?

Submaksiler bezler ağzın tabanının altında bulunurlar. Parotid bezlere kıyasla daha bilinmze olsalar da, tükürük üretimi ile ilgili gerekli fonksiyonları yerine getirirler. Bu bezlerin fonksiyonları ile ilgili daha fazla şey öğrenmek için okumaya devam edin.
Submaksiler Bezler Nelerdir?

Son Güncelleme: 03 Temmuz, 2020

Submaksiler bezler ayrıca submandibuler bezler olarak da adlandırılabilir, ve adları kafatasındaki, ağız tabanının altındaki anatomik konumlarından kaynaklanır.

Bu bezler; submaksiler, parotid ve sublingual bezlerden oluşan büyük tükürük bezleri grubunun bir parçasıdır. Her yanakta, kulaklara yakın bir parotid bez vardır, sublingual bez ise dilin altındadır.

Submaksiler bezler çok ağır değildir, her biri 15 gramdan azdır. Ayrıca, bu bezler bir fetüste ilk beliren şeylerden biridir. Elbette, ana işlevleri tükürük üretimidir.

Submaksiler Bezler – Anatomileri

Submaksiler bezler bağ doku ve glandüler dokudan oluşur. İki glandüler tip vardır: seröz ve müköz. Benzer şekilde, bağ doku da yapıyı destekleyen liflerden oluşur.

Bir kanal, bezin kendisinden başlar ve ağız boşluğuna tükürük boşaltma işlevine sahiptir. Bu submandibuler kanal yaklaşık 5 cm uzunluğundadır.

Bu kanalın ağzı ağız boşluğundan görülebilir ve elle dokunulabilir. Bu, lingual frenulumun iki yanında bulunabilir. Bazen, kanalın tıkalı olup olmadığını bulmak için diş hekimi bezleri uyarmalı ve dışarı tükürük çıkıp çıkmadığını kontrol etmelidir.

Lingual sinirler ve yüz sinirlerinin bazı dalları tükürük üretilmesini talep etmek için bezlere ulaşır. Bu alan tıpkı ağzın tamamı gibi arterler ve damarlar ile dolu bir alandır.

Diş doktoru tarafından muayene edilen bir hasta.
Diş hekimleri tükürük çıkışını uyararak Wharton kanalında bir tıkanıklık olup olmadığını tespit edebilir.

Tükürüğün Fonksiyonları

Eğer submaksiler bezler ve işlevleri hakkında konuşursak, bariz cevap tükürük üretimidir. Bu bezler tükürük sisteminin önemli bir parçasıdır.

Parotid ve sublingual bezlerin yanı sıra minör tükürük bezleri ile birlikte bu organlar ağza tükürük sağlamak ile sorumludur. Eğer tükürüğün vücuttaki fonksiyonlarını anlarsak submaksiler bezlerin varlığının sebebini de anlayabiliriz.

Tükürük ana fonksiyonu ağzı ıslatmak olan renksiz bir sıvıdır. Tam bir günde, kişi bir buçuk litreye kadar tükürük üretebilir. Fonksiyonları şunlardır:

  • Yutmayı kolaylaştırmak. Kişi yiyecekleri çiğnediğinde bunlar sindirim sisteminin geri kalanına olan yolculuklarına başlamadan önce tükürük ile ıslanır. Bu tükürük vücutta dolaşımını kolaylaştırmak için gıda bolusunu kaplar.
  • Mukozayı iyileştirmek. Tükürük güçlü bir antiseptik ve koruyucudur, ve ağzın içerisinde bir yara olduğunda enfeksiyonları engellemeye ve iyileşmeyi tetiklemeye yarayan maddeler içerir.
  • Oral ortamın asiditesini düzenlemek. Yediğimiz gıdalar asidik ya da bazik olabilir. Gıdaların asidik değerleri aşırı olduğunda diş minesine hasar verebilirler. Bundan dolayı, bunu engellemek için tükürük bazı maddelerin pH’sini nötrler.
  • Nişastaları parçalamak. Tükürükte alfa-amilaz adı verilen ve büyük karbonhidratları parçalayıp daha küçük hale getirerek kan dolaşımına girmelerini kolaylaştıran bir enzim vardır. Buradaki hidroklorik asit alfa-amilazı mideye ulaştığında inaktif hale getirir.
Dilini gösteren bir kadın.
Tükürüğün ana fonksiyonu ağzı ıslatmaktır. Dahası, enfektif ajanlara karşı bir bariyer görevi de görür.

Submaksiler Bezler – Hastalıklar

Vücuttaki herhangi bir organı gibi submaksiler bezler de bozukluklar ve patolojilere maruz kalabilirler. Bu pek çok kişi tarafından bilinmeyebilir ancak diş hekimleri bunların varlıklarının ve bunlarla ilgili sorunların farkındadır.

Sık sık taşlar oluşur ve submandibuler kanalı engellerler. Teknik adları sialolitlerdir ve eğer çok büyüklerse ve tükürüğün dışarı çıkış yolunu tıkarlarsa bezi iltihaplandırabilir.

Sialolitler çocuklarda nadirdir ancak ara sıra ortaya çıkabilirler. Bundan dolayı, 50 yaşın altındaki yetişkinlerde prevalansı daha yüksektir.

Submaksiler bezlerde enfeksiyonlar da gerçekleşebilir. Hem virüsler hem de bakteriler tükürük dokusunu istila edebilir, iltihaplandırabilir ve submandibuler kanalı tıkayabilir.

Submaksiler Bezler – Sonuç

Submaksiler bezler, parotid ve sublingual bezler ile birlikte majör tükürük bezleri dizisinin bir parçasıdır. Bundan dolayı günlük bir şekilde kullandığımız tükürüğü üretmek şeklindeki temel işlevi yerine getirirler.

Tükürük; yiyeceklerin sindirimi, oral mukozanın korunması ve dişlerinizin bakımı için gereklidir. Tükürükte bir eksiklik ya da yokluk gerçekleştiğinde bu süreçlerde değişiklikler görülür.

Son olarak, submaksiler bezlerin iltihaplanabileceğini ve taşlarla tıkanabileceğini unutmayalım. Eğer ağzınızın bu bölgesinde semptomlar yaşıyorsanız bir diş hekimine danışın.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Otón, Eduardo Treviño, Ruth Sánchez Sánchez, and Manuel Fernández Domínguez. “Sialolitiasis en glándula salival menor: a propósito de un caso.” Científica dental: Revista científica de formación continuada 15.1 (2018): 15-18.
  • Gilloteaux J., Afolayan A. (2014). «Clarification of the Terminology of the Major Human Salivary Glands: Acinus and Alveolus are not Synonymous». The Anatomical Record. Oral Biology (American Association for Anatomy) 297 (8).
  • Contreras, Carlos, et al. “Ubicación anatómica de las glándulas salivales linguales ó glandulas salivales menores presentes en la lengua.” Acta odontológica venezolana 46.2 (2008): 240-241.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.