Tetik Noktaları: Nelerdir ve Nasıl Tedavi Edilir?

Tetik noktaları miyofasiyal sendrom olarak bilinen durumun bir kısmını oluşturur. Bu sendrom gün geçtikçe yayılmaktadır. Ekstrem vakalarda kişiyi iş yapamaz duruma getirebilir. 

Yazan ve doğrulayan doktor Karina Valeria Atchian.

Son Güncelleme: 16 Eylül, 2022

Kas ağrısı hem doktor randevularına hem de acil servise gelen yetişkinlerin ortak şikayetlerinden biridir. Bugün miyofasiyal ağrı sendromundan bahsedeceğiz. Tetik noktaları nedir açıklayacağız ve olası tedavi seçeneklerini tartışacağız.

İskelet kas sistemi bir yetişkinin ağırlığının neredeyse yüzde 50’sini temsil eder. Bu nedenle, kas ağrısının ortak bir rahatsızlık nedeni olması sizi şaşırtmamalıdır. Miyofasiyal sendromun ne olduğunu açıklayabilmek için tetik noktalarından bahsetmek gerekir. Bu noktalar, kaslardaki belirli ağrılı bölgelere karşılık gelir.

Tetik noktaları nelerdir?

Tetik noktası, kastaki küçük aşırı duyarlı bir noktadır. Bir başka deyişle, kasın geri kalanına kıyasla çok küçük bir bölgedir ve özellikle baskı altında olduğunda acır.

Yani miyofasiyal sendrom, tetik noktaları ve bunların stimülasyonu nedeniyle oluşan bir kas ağrıları dizisidir. Bir başka deyişle, bu bölgelerin nerede olduğunu ve neye tepki verdiklerini belirlemeden bu sendromu da göz önünde bulunduramayız.

Miyofasiyal sendromda, kas incelendikten sonra, daha büyük, belirli bir grubun parçası olan konuma özgü bir ağrı gözlemlenebilir. Bu grup, neredeyse kas liflerinin devamlı kasılması gibi gergin olma eğilimindedir.

Yani “tetik noktası” terimi bu spesifik ağrı alanına karşılık gelir. Uzmanlar, vücutta, farklı kaslar arasında dağılmış en az 255 tetik noktası olduğunu keşfettiler. Aslında vücudun tetik noktası bulunmayan hiçbir kısmı yoktur.

Tipik olarak, hastalar, baskı altındayken ağrıyan bu küçük bölgenin yerini işaret edebilirler. Ya da spontane gelişen ağrılar yaşayabilirler. Vücudunu en iyi bilen kişi insanın kendisidir ve bu, kronik ağrıya yaklaşırken kullanılan temel prensiplerden biridir.

Tetik noktalarının semptomları nelerdir?

Tetik noktaları, vücudun tamamında ve hemen hemen tüm kaslarda bulunur. Ancak vücutta  miyofasiyal ağrı gelişimine daha yatkın olan bölgeler vardır.

Bunlardan bazıları şöyledir:

• Boyun kasları
• Omuz kemeri: Trapez kasının bulunduğu alan
• Pelvik kemer: Pelvik bölge
• Çiğneme kasları

Bir tetik noktasının stimüle edildiğini gösteren belirtiler, ağırlıklı olarak, ağrı ve kas kasılmalarıdır. Kas gerginliği artar, lifler sıkılaşır. Bu da etki altındaki kasın toplam uzunluğunu kısaltır.

Bu, zayıflık ve güç azalmasının yanı sıra, zorlanmaya daha az toleransa neden olur. Miyofasiyal sendrom yaşayanlar, örneğin, spor egzersizlerini tamamlayamadıklarından şikayet ederler. Uzun yürüyüşleri bitirmekte de zorlanabilirler.

Bir tetik noktası aktif olduğunda ağrı spontane bir şekilde gelişir. Üstelik belirtilerin oluşması için üzerine baskı uygulanması gerekmez. Öte yandan, hareketsiz tetik noktaları sadece dış uyaranlar olması durumunda yanıt verirler.

Miyofasiyal sendrom bir kişinin yüzündeki kasları etkilerse, o zaman işitsel sistemle ilişkili belirtiler üretecektir. Örneğin, baş dönmesi, denge eksikliği ve kulakta uğultu gibi. Daha ciddi vakalarda, spontane gelişen bayılmaya ve kusmaya bile yol açabilir.

Tetik noktaları nasıl iyileştirilir?

Neyse ki tetik noktaları herhangi bir tedaviye gerek kalmadan doğal olarak yok olabilir. Ancak böyle bir şeyin olması için düzgün bir şekilde dinlenmek ve bu durumun altında yatan nedenin varlığını sürdürmeye devam etmediğinden emin olmak önemlidir.

Elbette her zaman kendi kendilerine yok olmazlar ve bu gibi durumlarda bir tür tedavi gerekecektir.

Tetik noktalarını ortadan kaldırmak için farklı teknikler vardır. Bunlardan bazıları invaziv tekniklerdir. Diğerleri ise genel önlemlere dayanır. İnvaziv olmayan seçeneklerden bazıları şunlardır:

• Akupresör
• Masaj terapisi, rahatlatıcı masaj
• Pasif jimnastikten sonra gevşeme
• Kriyoterapi veya soğuk terapisi (soğuk uygulaması)

Ciddi vakalarda daha şiddetli ve invaziv önlemler gerekebilir. Örneğin, kuru iğne tedavisi, elektroterapi veya infiltrasyon gibi. Ultrason kullanımı da olumlu sonuçlar verebilir.

Dahası miyofasial ağrı sendromu tedavisinde proloterapi kullanımı da başarı kazanmıştır. Bu seçenek, tahriş edici maddelerin, etki altındaki tendon ve dokulara doğrudan uygulanmasından oluşur. Başlıca amaç kaybedilen hareketliliği geri kazandırmaktır.

Miyofasiyal ağrı sendromu kroniktir ve takip edilmesi gerekir

Olası diferansiyel tanılardan oluşan uzun liste göz önüne alındığında, herhangi bir tetik noktasını fark ettiğinizde erkenden doktora danışmanız önemlidir. Doktor, hastanın hangi adımları atması gerektiğini söyleyecektir.

Bu arada hastaların yanlış duruşları devam ettiren alışkanlıklarını ve davranışlarını değiştirmeleri gerekir.

Bir tetik noktasının kendi kendine yok olabileceği doğru olsa da, kronikleşmesini engellemek için miyofasiyal ağrının tedavi edilmesi önemlidir. Bu nedenle, her zaman en kısa sürede bir doktora görünmek en iyisidir.