Tiroidi Düzenlemek İçin Yardımcı Yiyecekler
Tiroidi ve onunla ilişkilendirilebilecek, özellikle kadınların yaşadığı sağlık problemlerini yüksek ihtimalle şimdiye kadar duymuşsunuzdur. Ne tür bir konudan bahsettiğimizi tam olarak bilmiyorsanız şunu söyleyebiliriz ki, tiroid birçok vücut fonksiyonumuzu düzenleyen, boyunda bulunan bir tür bezedir.
Bu beze vücudun metabolizmasını düzenleyen ve diğer organların fonksiyonlarını etkileyen tiroksin (T4) ve triiyodotironin (T3) hormonlarının üretiminde görev alır.
Tiroidiniz normal şekilde fonksiyonlarını yerine getirdiğinde, hiçbir özel diyet kısıtlaması olmadan ne isterseniz yiyebilirsiniz. Ancak, tiroidinizde hipertiroid (bu bezenin gerektiğinden daha fazla hormon üretmesi) ya da hipotiroid (gerektiğinden az hormon üretmesi) gibi bir çeşit anormallik varsa tiroidi düzenlemek için özel bir diyet uygulamanız gerekecektir.
Çünkü yiyecekler, tiroidi düzenlemek üzere tiroid fonksiyonlarının iyileştirilmesinde ve ortalama hayat kalitenizin yükseltilmesinde büyük rol oynar. Aşağıda sayacağımız yiyecekler tiroidi doğal yollardan düzenlemede size yardımcı olabilir.
Hipertiroidi Kontrol Etmeye Yardımcı Yiyecekler
Tiroidin aşırı çalıştığı ve normal çalıştığında üretmesi gerekenden daha fazla hormon ürettiği bir durum söz konusu olduğunda kişinin hipertiroid sorunu yaşadığını söyleyebiliriz.
Hormonların aşırı üretimi, vücut metabolizmasının gereğinden hızlı çalışmasına ve bu da kilo kaybına ve kas yapısında erimeye neden olur. Bu durumu yaşayan insanlar enerji yönünden zengin yiyecekler tüketmeli, fakat dengeli beslenmeyi de unutmamalıdırlar.
Tiroidi düzenlemek için süt ürünleri: Süt, yoğurt ve peynir
- Mümkün olduğunca düzenli olarak süt ve yoğurt tüketmelisiniz ya da süt ürünlerinden yapılmış smoothieler hazırlamalısınız.
- Yoğurt, süt veya süt tozu temelli içecekler hazırlayabilir ve bunları smoothielere, tatlılara, granolalara ve tahıllara ekleyebilirsiniz.
- Smoothielerinize enerji eklemek ve kalorilerinden yararlanmak için süt ve yoğurt eklemeyi unutmayın.
- Çorba, salata, makarna ve sandviçlerinize peynir ekleyebilirsiniz.
Proteinli yiyecekler: Yumurta, et, balık
- İyi kaynatılmış bir yumurtayı salata, makarna, çorba ve sebzeli yemeklerinize ekleyebilirsiniz. Aynı şey küçük porsiyonlar şeklinde et ve balıkla da yapılabilir.
- Çiğ bir yumurtayı çırpıp püre, çorba, sos ve hatta smoothielerinize ekleyebilirsiniz. Ne kadar iyi hissettireceğine inanamayacaksınız.
- Çeşitli et, balık ve sebze kombinasyonlarını deneyin ya da bunlarla omlet, sandviç gibi şeyler hazırlayın.
Yağlar
- Kaymak, tereyağı, mayonez, zeytinyağı ve diğer yağları deneyin.
Kabuklu kuruyemişler
- Çeşitli kabuklu kuruyemişleri salatalara, çorbalara, smoothielere ekleyebilir ya da onları çiğ şekilde yiyebilirsiniz.
Şeker, bal, ekmek, kraker
- Şekeri ya da tercihen balı smoothie, meyve suyu, süt veya tatlılara az miktarda ekleyebilirsiniz.
- Ekmek ya da krakerler (tam tahıllı olanlar) kahvaltı sırasında veya atıştırmalık olarak yenilebilir.
- Eğer hoşunuza gidiyorsa çorbaların yanında tost hazırlayabilirsiniz.
Hipotiroidi Kontrol Etmeye Yardımcı Yiyecekler
Hipotiroid, T3 ve T4 hormonlarının üretiminin yavaşlamasıyla ortaya çıkan bir diğer tiroid bezi anormalliğidir. Bu duruma yorgunluk, bitkinlik, saç dökülmesi, uykulu olma hali, kilo alma ve hatta obezite semptomları eşlik eder.
Böyle bir durumda endokrinoloji uzmanına başvurmanız gerekir. Çünkü sadece onlar tiroid hormonunun takibini yapıp ilaç yazarak uygun bir diyet önerebilir. Eğer hipotiroid sorununuz varsa, süt ürünü, sebze, meyve, protein, tahıl ve yağlardan oluşan ve bütün temel besin maddelerini içeren sıkı ve dengeli bir diyete ihtiyacınız vardır.
Daha fazlasını öğrenin: Tiroid Bezi İltihabı Nedenleri ve Tedavisi
Lif yönünden zengin, yağsız yiyecekler
- Tavuk, dana, hindi ve tavşan gibi yağsız etler yemeye çalışın. Alabalık ve lüfer gibi yumurta da oldukça uygundur. Bu ürünler haftada 3 – 4 defa küçük porsiyonlar şeklinde yenmelidir.
- Eğer diyetinize süt ürünleri de eklemek istiyorsanız yoğurdun kaymaksız, peynirin yağsız olmasına dikkat edin.
- Şeker yerine şeker otu veya bal kullanın.
- Özellikle çiğ yenebilecek sebze ve meyvelerin tüketimini arttırın.
- Tahıl ve ekmek, patates, pirinç, makarna gibi nişasta içeren gıdaları az tüketin.
- Yemekleri zeytinyağı ile pişirin fakat aşırı kullanmaktan kaçının.
- Çeşitli çaylar ve doğal meyve suları içerek vücuda daha fazla su girmesine yardımcı olun.
- Daha doymuş bir şekilde sofradan kalkmak için yemeklerinize limon suyu ve baharat ekleyin.
Son Olarak Bazı İpuçları
- Hipotiroid başa çıkması daha zor bir durum olduğundan bu durumdaki insanlar yemeklerini pişirirken daha hassas olmalıdırlar. Fırın, buhar, kaynatma ve mikrodolga en uygun yöntemlerdir. Mümkünse kızartılmış ve hazır yiyeceklerden uzak durun.
- Ayrıca, tiroidi düzenlemek için fiziksel aktivitelerinizi de arttırmanız gerekecektir. Yürüyüş, koşu, merdiven çıkma, bisiklet, kas geliştirme gibi çeşitli aktiviteler yapılabilir.
- Öğünlerinizi gün içerisinde 4 – 5 parçaya bölmeye çalışın ve bunlar arasında atıştırma yapmayın.
- Metabolizmanızın çalışmasını en uygun seviyede tutmak için asla hiçbir öğünü atlamamalısınız.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Babiker, A., Alawi, A., Al Atawi, M., & Al Alwan, I. (2020). The role of micronutrients in thyroid dysfunction. Sudanese journal of paediatrics, 20(1), 13–19. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7282437/
-
Barcza Stockler-Pinto, M., Carrero, J. J., De Carvalho Cardoso Weide, L., Franciscato Cozzolino, S. M., & Mafra, D. (2015). EFFECT OF SELENIUM SUPPLEMENTATION VIA BRAZIL NUT (BERTHOLLETIA EXCELSA, HBK) ON THYROID HORMONES LEVELS IN HEMODIALYSIS PATIENTS: A PILOT STUDY. Nutricion hospitalaria, 32(4), 1808–1812. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26545554/
- Healthy eating for a healthy thyroid. (2017, diciembre 7). Harvard Health. https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/healthy-eating-for-a-healthy-thyroid
-
Kalarani, I. B., & Veerabathiran, R. (2022). Impact of iodine intake on the pathogenesis of autoimmune thyroid disease in children and adults. Annals of pediatric endocrinology & metabolism, 27(4), 256–264. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9816468/
-
Marangoni, F., Corsello, G., Cricelli, C., Ferrara, N., Ghiselli, A., Lucchin, L., & Poli, A. (2015). Role of poultry meat in a balanced diet aimed at maintaining health and wellbeing: an Italian consensus document. Food & nutrition research, 59, 27606. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4462824/
-
Myers, M., & Ruxton, C. H. S. (2023). Eggs: Healthy or Risky? A Review of Evidence from High Quality Studies on Hen’s Eggs. Nutrients, 15(12), 2657. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10304460/
-
Smyth P. P. A. (2021). Iodine, Seaweed, and the Thyroid. European thyroid journal, 10(2), 101–108. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8077470/
- The Editors of Encyclopedia Britannica. (2012). goitrogen. En Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/science/goitrogen
- Theimer, S. (2017, febrero 16). En la mayoría de las personas, la manera más fácil de ingerir suficiente yodo es con la sal. Red de Noticias de Mayo Clinic. https://newsnetwork.mayoclinic.org/es/2017/02/16/en-la-mayoria-de-las-personas-la-manera-mas-facil-de-ingerir-suficiente-yodo-es-con-la-sal/
- Ventura, M., Melo, M., & Carrilho, F. (2017). Selenium and Thyroid Disease: From Pathophysiology to Treatment. International journal of endocrinology, 2017, 1297658. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5307254/
-
Wang, F., Li, C., Li, S., Cui, L., Zhao, J., & Liao, L. (2023). Selenium and thyroid diseases. Frontiers in endocrinology, 14, 1133000. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10080082/
-
Witard, O. C., Bath, S. C., Dineva, M., Sellem, L., Mulet-Cabero, A. I., van Dongen, L. H., Zheng, J. S., Valenzuela, C., & Smeuninx, B. (2022). Dairy as a Source of Iodine and Protein in the UK: Implications for Human Health Across the Life Course, and Future Policy and Research. Frontiers in nutrition, 9, 800559. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8866650/
- NIH. (2019). Selenio. Consultado el 03 de agosto de 2023. https://ods.od.nih.gov/factsheets/Selenium-DatosEnEspanol/