Ağzınızdaki Bakteri Türleri Nelerdir?

Ağzınızdaki bakteri türleri büyük miktar ve çeşitliliktedir. Bu bakterilerin büyük bir kısmı ile tükürüğünüzdeki enzimler savaşır, ancak hayatta kalan ve farklı bölgelerde yaşayan, bazen sağlık problemlerine yol açan pek çoğu da vardır.
Ağzınızdaki Bakteri Türleri Nelerdir?

Son Güncelleme: 08 Ağustos, 2020

Ağzınızda sayısız bakteri vardır. Hatta, her tükürük milimetresi için yaklaşık 100 milyon bakteri bulunduğu hesaplanmıştır. Bu 600’den fazla bakteri türüne tekabül eder! Aslında, ağzınız sonsuz sayıda mikroorganizmanın sığınması için mükemmel şartlara sahiptir.

Bunların hepsine rağmen ağzınızdaki bakterilerin pek çoğu uzun bir süre boyunca hayatta kalmaz. Bunların büyük bir kısmına tükürüğünüzdeki enzimler saldırır, kalan kısmı ise sindirim sisteminize girer ve hızlı bir şekilde yok edilirler.

Bununla birlikte, bir grup bakterinin hayatta kalmayı başarıp ağzınızda yaşamaya devam ettiğinden de bahsetmeliyiz. Bu olduğunda çürükler ve diğer hastalıklar gibi problemlere neden olabilir. Bunlarla savaşmanın en iyi yolu iyi ağız hijyenidir.

Ağzınızdaki Bakteri Toplulukları

Ağzınızda pek çok yüzey vardır ve bunların her biri pek çok bakteri ile kaplıdır. Ağzınızdaki bakterilerin bazıları çürükler ya da periodontit gibi hastalıkların gelişimini etkiler. Bunların ikisi de şekerli diyabet ve kardiyovasküler hastalıklar gibi farklı, daha ciddi durumların gelişimi için risk faktörleridir.

Ağzınızdaki bakterilerin kompozisyon ve konsantrasyonu çeşitli faktörlere dayanır:

  • Besinlerin mevcudiyeti
  • Sıcaklık
  • Oksijen konsantrasyonu
  • Anatomik özellikler
  • İmmünolojik faktörlere maruz kalmak

Diğer mikroorganizmalarla birlikte ağızdaki bakteriler de oral mikrobiyota olarak bilinir. Bu nüfus durağan değildir, esnemek, öpüşmek ya da belirli gıdaları yemek kadar basit faktörler dolayısıyla bile sürekli değişim halindedir.

Genel olarak, hem gram-pozitif hem de gram-negatif olan aerobik ve anaerobik bakteriler ağzınızda çoğunluktadır. Bunların arasında LactobacillusActinobacillusStaphylococcus, ve Streptococcus cinsleri öne çıkar.

Aşağıda bunlara daha detaylı bir şekilde bakacağız.

Dişini fırçalayan bir kadın.
İyi ağız hijyeni çürükleri ve periodontiti engellemek için temel bir faktördür.

Tükürük ve Bakteri

Tükürüğünüzde esas olarak bakteriyel nüfusunuzun yaklaşık %44’ünü oluşturan fakültatif gram-pozitif koksiler vardır. Bunları bakteri nüfusunuzun yaklaşık %15’ini oluşturan sıkı anaerobik gram-negatif koksiler tarafından takip edilir. Gram-pozitif fakültatif anaerobik basiller ise benzer bir yüzdeyi oluşturur.

Diş kaybı gibi faktörler ve diş eti iltihabı, alveolit ya da periodontit gibi hastalıklar tükürüğünüzün mikrobiyotasında değişikliklere neden olabilir. Sigara kullanmak ve yetersiz hijyen de etkilere neden olabilir.

Ağız Mukozası

Ağız mukozanızda en yaygın olan bakteri türleri aşağıdadır:

  • Firmicutes – esas olarak Streptococcus ve Veillonellas cinslerinden olanlar
  • Proteobakteri – özellikle Neisseria
  • Bakterioidler – Prevotella
  • Actinobacteria – Micrococcineae

Ağız mukozanızda iyi hijyen, çeşitli bakteri türlerinin kolonizasyonunu engelleyebilir. Bazı çalışmalara göre ağız mukozanızdaki bakteriler bazı kanser türlerinde role sahip olabilir.

Dişlerinizdeki Bakteriler

Eğer dişlerinizde çürük yoksa burada bulacağınız en yaygın bakteriler şunlardır:

  • Kampilobakter
  • Granülikatella
  • Kingella
  • Leptotriki
  • Streptococcus – özellikle Streptococcus sanguinis 

Benzer şekilde, özellikle yetişkinlerde şu bakteriler de bulunur: Haemophilus parainfluenzaGemella haemolysansSlackia exigua, ve Rothia türleri.

Genel olarak, dişleriniz biyofilmlerin oluşumunu teşvik eden yüzeylerdir. Bu biyofilmler çeşitli faktörlere dayanarak farklı şeyler yapabilirler. Streptococcus mutans, Actinomyces y Lactobacillus gibi bakteriler de çürüklerin ve periodontitin oluşumunu etkiler.

Diş muayenesi olan bir kadın.
Diş hekiminize sık sık gitmek ağzınızdaki bakteriyel patojenlerin varlığını tanımlamak için yararlıdır.

Diş Etleri ve Bakteri

Ayrıca, diş etlerinizde de bir biyofilm oluşabilir ve bu da diş eti iltihabı gibi hastalıkların gelişimini destekler. Eğer diş etleriniz sağlıklıysa en yaygın mikroorganizmalar proteobakterilerdir. Tipik olarak bunlar AcinetobacterHaemophilus, ve Moraxella cinsinden gammaproteobacteria ları içerir. Ancak, bir sağlık probleminiz olduğunda burada StreptococcusGranulicatella y Gemella da bulabilirsiniz.

Bunun yanında, diş etlerinizdeki biyofilmin yüzeyinde Porphyromonas gingivalis ve Tannerella forsythia‘nın yanı sıra Treponema denticola da bulunabilir. Benzer şekilde, virüsler ve bazen mantarlar gibi mikroorganizmalar da bulunabilir. Ancak, ağız hastalıkları burada hangi bakterilerin bulunduğunu değiştirir.

Dildeki Bakteriler

Dilinizde oluşan biyofilm de dinamiktir ve ağzınızdaki pek çok bakteriye ev sahipliği yapar. Genel olarak bunların yaklaşık %45’i fakültatif anaerobik gram-pozitif koksidir. Bunların arasında Streptococcus salivarius, Streptococcus mitis, milleri grubundan strepkoksiler ve Streptococcus mucilaginosus da vardır.

Ayrıca katı anaerobik gram-negatif koksi ve gram-pozitif fakültatif anaerobik basiller de bulunabilir. Lactobacillus, Neisseria, Fusobacterium y Haemophilus cinslerinin türlerinin daha küçük bir yüzdesi de var olabilir.

Halitozdan muzdarip olan kişilerin Fusobacterium nucleatum, Porphyromonas gingivalis, ve Tannerella forsythia da bulabilirsiniz.

Büyüleyici bir şekilde, ağızlarımızda çok fazla yaşam olabilir!

Ağzınızdaki Patojenik Bakterileri Engelleyin

Ağız hijyeni ağzınızı etkileyebilecek patojenik mikroorganizmaları engellemenin anahtarıdır. Benzer bir şekilde dişçiye düzenli olarak gitmek de risk faktörlerini ve hastalıkları başlarken tanımlamanıza olanak tanıyarak kalıcı hasara neden olmadan bunları durdurmanızı sağlar.

Eğer herhangi bir sorunuz varsa ya da ağzınızı en son kontrol ettirmenizin üzerinden çok zaman geçtiyse yakında bir randevu alın!


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Cruz Quintana, S. M., Díaz Sjostrom, P., Arias Socarrás, D., & Mazón Baldeón, G. M. (2017). Microbiota de los ecosistemas de la cavidad bucal. Revista Cubana de Estomatología, 54(1), 84-99.
  • Ortega Fernández, Omar. Estudio de la microbiota oral y de las complicaciones respiratorias de la disfagia orofaríngea: fisiopatología, diagnóstico y tratamiento de los factores de riesgo de la disfagia orofaríngea y la neumonía aspirativa en pacientes de edad avanzada. Universitat Autònoma de Barcelona,, 2016.
  • Cruz, Miguel, et al. “Factores de riesgo de cáncer bucal.” Revista Cubana de Estomatología 53.3 (2016): 128-145.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.