Ampisilin: Dozaj ve Önlemler

Hücre duvarı, bakteriler için hayati öneme sahip bir yapıdır; sentezleyemediklerinde ölürler. Ampisilin, bu yapının sentezini engellemek için oluşumunun son aşamasını engeller. Bu yazımızda ampisilin hakkında daha fazla bilgi sahibi olun.

Ampisilin, penisilin ailesine ait bir antibiyotik ilacıdır: β-laktam (Beta-laktam) antibiyotiktir. Geliştirilen ilk yarı sentetik penisilindir.

1959 ve 1961 yılları arasında GlaxoSmithKline aynı zamanda GSK olarak tanınan, ilaç laboratuvarı tarafından geliştirilmiştir. 1961’den beri birçok bakteriyel enfeksiyonu tedavi etmek için kullanılmaktadır.

Ampisilinin geliştirilmesine yol açan sebep, bakterilerin penisiline dirençli hale gelmeye başlamasıdır. Bu direnç kazanma durumundan sonra daha geniş spektrumlu bir ilaç keşfetme ihtiyacı ortaya çıkmıştır.

Bu penisilin grubu, amoksisilin ile birlikte piyasada elimizde bulunan ana amino penisilinlerden biridir. Gram +(pozitif), gram – (negatif) bakteriler ve anaerobik mikroorganizmaların neden olduğu enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılır. Yazımızın devamında bu ilacın klinik kullanımını göreceğiz.

Ampisilinin vücuda nasıl bir etkisi vardır?

Bakterisit bir antibiyotiktir, yani patojenik mikroorganizmanın ölümüne neden olabilir. Antimikrobiyal etkisini, bakteri hücre duvarının sentezini engelleme görevi gösteren bakteriyel yapısına borçludur.

Hücre duvarı, bakteriler için hayati öneme sahip bir yapıdır; sentezleyemediklerinde ölürler. Ampisilin, bu yapının sentezini engellemek için oluşumun son aşamasını bloke eder. Genel olarak, bakteri hücre duvarına özgü PBP’ler veya Penisilin Bağlayan Proteinler adıyla bilinen protein yapılarına bağlanır.

Ampisilin tedavi yöntemleri

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi ampisilin bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılır. Genel olarak, aşağıda sıralanan bakterilerin bazılarının neden olduğu hastalıklarla mücadele etmede kullanılır:

• Listeria monocytogenes
• Beta laktamaz üretimi negatif olan Haemophilus influenzae
• Neisseria meningitidis (Meningokok)
• Bordetella pertussis (boğmaca)

Bu nedenle ampisilin, bu ilaca duyarlı mikroorganizmaların neden olduğu enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılır. Bu duruma örnek verebileceğimiz enfeksiyonlar şunlardır: Orta kulak iltihabı, sinüzit ve sistit.

Farmakokinetik: Ampisilin vücudumuzla etkileşime geçtiğinde ne olur?

Farmakokinetik, farmakoloji biliminin ilaçların emilimini, dağılımını, metabolizmasını ve eliminasyon süreçlerini inceleyen bir yöntemdir. Bu anlamda ampisilin hastanın ihtiyacına göre hem ağızdan hem de parenteral (damar içi) yoldan verilebilir. Ağızdan alınan dozun yaklaşık olarak %30-55’i kadarıdır.

Ampisilin yemekten sonra ağız yoluyla alındığında emilimin engellendiğini unutmamalıyız. Bu nedenle ampisilin aç karnına alınmalıdır.

Vücut tarafından emilimi gerçekleştikten sonra, oldukça düşük bir oranda olmasına rağmen dağılımı için plazma proteinlerine ihtiyaç duyar. Vücuda yayılır. Hatta kan-beyin bariyerini aştığı için menenjit tedavisinde kullanımı da son derece faydalıdır. Tüm bu özelliklerine rağmen sadece plasentayı geçemez.

Son olarak, aktivitesi olmayan moleküller tarafından metabolize edilir ve genel olarak idrar yoluyla vücuttan dışarı atılır.

İlaç miktarı bilgisi: Önerilen dozlar nelerdir?

Damar yoluyla veya oral yolla alınmasına bağlı olarak dozaj miktarlarında farklı yöntem uygulanmaktadır. Öncelikle damar yoluyla alınacak ilaç için önerilen doz miktarları şunlardır:

• Yetişkinler ve gençler: Her 6 saatte bir 0,5 ile 1 gr dozun aralığında intravenöz (sıvı maddenin doğrudan damardan verilmesi) veya intramüsküler (kasa enjekte) olarak uygulanabilir.
• Çocuklar ve bebekler: Uygulama yolları aynıdır. Her 4 ve 6 saatte bir uygulamaya bölünerek doz miktarı 100/200 mg /kg/gün’e düşürülür.

Oral yolla yapılacak uygulamalarda ise aşağıdaki doz miktarları tavsiye edilmelidir:

• Yetişkinler ve gençler: 0,25 ile 1 gr arası dozlar uygulanmaktadır. Her 6 saatte bir uygulanmalıdır. Günde toplam 14 gr doz miktarı asla aşılmamalıdır.
• Çocuklar: Doz miktarı, her 6 saatte bir eşit dozlarda 50-100 mg/kg/ gün’e düşürülür.

Her hasta ve hastanın özel bir durumuna bağlı olarak doktorun verdiği talimatlar dışına çıkılmamalıdır. Antibiyotikler asla doktora danışmadan reçetesiz alınmamalıdır.

Sonuç:

Ampisilin, penisilin ailesine ait bir ilaçtır. Bu tür ilaçların aşırı ve yanlış kullanımı nedeniyle, büyük ölçüde etkinliklerini yitirmişlerdir. Yanlış ve aşırı ilaç kullanımı bakterileri hastalıklara karşı gittikçe daha dirençli hale getirir, bu nedenle doktora danışmadan asla ilaç kullanmamalı ve her zaman doktorun tavsiyelerine uymalıyız.