Beyaz ya da Açık Renkli Dışkı: Sebepleri ve Tedavisi

Eğer dışkınızın rengi beyaz ise muhtemelen ortada bir sorun var demektir. Bugünkü yazımızda size acil müdahale gerektiren bu duruma neden olabilecek sebepleri anlatacağız.

Dışkınızın rengi kahverenginin çeşitli tonları arasında değişkenlik gösterir. Hatta yeşil ya da siyah renkte olduğuna bile rastlamak mümkündür. Ancak, beyaz renkli dışkı normal bir durum değildir ve acil müdahale edilmesi gerekir.

Dışkınız size bağırsaklarınızın ve sindirim sisteminizin durumu hakkında bilgi verebilir. Dışkınızın rengindeki değişiklik bir enfeksiyonun ya da hastalığın mevcut olduğuna işaret eden uyarıcı bir göstergedir.

Açık ya da Beyaz Renkli Dışkı

Dışkınız beyaz ya da açık bir renkte ise biliyer sisteminizde (pankreas, karaciğer ya da safra kesesi) bir sorun var demektir. Dışkınıza kahverengi rengini veren karaciğerinizin salgıladığı safra tuzudur.

Dışkınızın beyaz renkte olması, karaciğerinizdeki bir enfeksiyonun safra üretiminizde yavaşlamaya yol açtığına ya da safra kanalınızda bir tıkanıklık olduğuna işaret eder. Aynı zamanda sindirim sisteminiz yağları absorbe edemiyor da olabilir.

Bunun yanı sıra, dışkınızın açık renkte (sarı ya da gri) ve yağlı olması durumu ise “kolit hastalığı” olarak bilinir.

Hayatınızın bir döneminde dışkınızla ilgili herhangi bir problem yaşamanız çok normaldir. Basit ve geçici değişimler olabileceği gibi, hayati risk içeren hastalıklara işaret eden korkutucu boyutlara da ulaşabilir.

Dışkınızın sadece renginde değil, kıvamı ya da kokusunda da bazı değişiklikler fark edebilirsiniz.

Dışkının Beyaz Görünmesinin Sebepleri

Açık renk ya da beyaz renkli dışkı, aşağıdaki sebeplerden kaynaklanıyor olabilir:

1. İlaçlar

Bazı ilaçların kullanımı dışkınızın rengini değiştirebilir. Özellikle tüberküloz ya da ishal gibi bağırsak problemleriyle ilgili enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılan antibiyotiklerin bu konuyla bir ilgisi olabilir.

Anti-enflamatuvar ilaçlar ve doğum kontrol hapları da dışkının beyazlamasına yol açabilir. Anabolik steroidler ise ilaç kaynaklı hepatite sebep olarak beyaz dışkı üretimini tetikleyebilir.

Bu semptomlar genellikle ilacı kullanmayı bıraktıktan birkaç hafta sonra ortadan kaybolur. 

2. Hepatit

Hepatit, karaciğer iltihaplanması sonucunda oluşan ve genellikle bir virüsün sebep olduğu bir hastalıktır; hepatit A, B ya da C olarak üç farklı türü vardır. Hepatit C, tedavi edilmediğinde ölümcül olabileceği için, aralarında en tehlikeli olandır.

Hepatitin semptomlarından biri karaciğerin çalışmasındaki bir bozukluktan kaynaklanan açık ya da beyaz renkli dışkıdır.

3. Alkolik hepatit

Bu hastalık, aşırı alkol tüketimi sonucunda meydana gelir. Karaciğerin iltihaplanmasını tetikler. Kendini gösterme süresi ne kadar alkol içtiğinize bağlı olarak değişir.

Semptomları arasında yorgunluk, şişkinlik, hepatik ensefalopati ve karamsarlık vardır. Alkolik ya da viral hepatit, karaciğer sirozu ile sonuçlanabilir.

4. Biliyer siroz

Biliyer siroz, kronik ve tedavi edilemeyen karaciğer hastalığının son evreleridir. Bu durum karaciğer hücrelerinin yıkıma uğraması sonucunda gelişir.

Karaciğerin safra kanallarında tahriş ve enflamasyona sebep olur. Safra akışı durur ve karaciğer hücrelerine zarar vermeye başlar. Siroz ise bunun sonucunda karaciğerde oluşan yaradır. Beyaz renkli dışkı, sirozun etkilerinden bir diğeridir.

5. Kanser

Kanserin bazı türleri, açık ya da beyaz renkli dışkı ile beraber yorgunluğa sebep olur. 

Pankreas kanseri, biliyer tümörler ve diğer kanser türleri safra kanallarını tıkayarak pankreasın yeterince enzim üretememesine sebep olur. Bu durum, dışkınızın açık sarı ya da kil rengi olmasına yol açar.

Bu nedenle besinler tam anlamıyla sindirilemez ve besin maddeleri absorbe edilemez. Oluşan yetersiz beslenmenin bir etkisi olarak, yorgunluk ortaya çıkar.

6. Safra kesesi taşları

Safra kesesi taşları safra kesesindeki atıkların katılaşmasıyla oluşur ve en sonunda safranın akışını engellemeye başlar.

Bu taşlar sertleşmiş kolesterol ya da bilirubinden oluşur. Safra kesesi taşları çok büyük boyuta ulaştığında ise safra kanalını tıkayarak dışkınızın açık renkte olmasına sebep olur.

Bu durum ilaç kullanımıyla son bulmuyorsa taşların ameliyat ile alınması gerekebilir.

7. Primer sklerozan kolanjit

Primer sklerozan kolanjit, safra kanallarının iltihaplanması ya da bu bölgede yaraların oluşmasıyla ortaya çıkan bir hastalıktır.

Bu hastalık, safra akışını azaltarak dışkının renksizleşmesiyle sonuçlanır. Bununla birlikte, bu hastalığı ilaç ya da ameliyat ile tedavi etmek mümkündür.

Beyaz Dışkının Teşhisi ve Tedavisi

Beyaz dışkı, sebebi tespit edilip doğru tedavi uygulanabilmesi için doktorunuzla en kısa sürede görüşmenizi gerektiren ciddi bir rahatsızlıktır.

Doğru teşhis edilebilmesi için uygulamanız gereken testler şu şekildedir:

• Kan testleri: Herhangi bir anormallik olup olmadığına karar vermek için,
• Tomografi: Vücudun içeriden bir görüntüsünü alabilmek için,
• Endoskopik retrograd kolanjiopankreatografi (ERCP): Biliyer sistemin detaylı görüntüsünü elde edebilmek için özel bir MR çeşidi,
• Abdominal ultrason ile her şeyin yerinde olduğundan emin olmak için organlarınızın görüntüsü alınır,
• Karaciğer fonksiyonu testleri,
• Safra yolundaki bozuklukları tespit etmek için ameliyat.

Beyaz dışkıya sebep olan durumu tedavi ettiğinizde dışkınız normal rengine dönecektir. Ancak probleminiz tedavi edilemiyorsa, kalıcı bir durum haline gelmiş olabilir.

Çocuklarda Beyaz Dışkının Nedenleri ve Tedavisi

Çocuklarınızın tuvalete çıkma alışkanlıklarını yakından takip etmek çok önemlidir; çünkü bu, olası sağlık problemlerini tespit edebilmenize yardımcı olacaktır.

Beyaz renkli dışkı ya da ishal çocuklarda yaygın görülen, bazen süt ya da onlara uygun olmayan başka ürünlerin tüketimine bağlı olarak gelişebilen bir durumdur.

Beyaz dışkının sebepleri ve en uygun tedavinin ne olabileceği hakkında her zaman dikkatli olmalısınız.

Çocuklarda beyaz dışkının sebepleri

• Yediklerinin miktarı, kalitesi ve beslenme düzeni,
• Soğuk yiyecek tüketimi,
• Bağırsaklara zarar veren bir parazitten ötürü yiyeceklerin düzgün absorbe edilememesi,
• Karaciğer gerekli safrayı üretecek kadar düzgün çalışmadığı için hepatit hastalığı ihtimali.

Çocuklarda beyaz ya da açık renkli dışkının tedavisi

İlk yapmanız gereken doktora gitmektir. Doktorunuz dışkı kültürünü test edecektir.

En önemlisi de çocuğunuzun sıvı kaybı yaşamaması için bol su içtiğinden emin olmanız gerekir. Çocuğuzunun bol suya ve kaya tuzuna ihtiyacı olacaktır.

Bazen mikroplar da beyaz dışkıya sebep olabilir, bu durumda antibiyotik tedavisi gerekir. Loperamid içeren ilaçları reçete edilmediği takdirde çocuğunuza asla vermeyin.