Çocuklarda Fiziksel Hareketsizlik: Büyüyen Bir Salgın
Çocuklarda fiziksel hareketsizlik dünyanın hemen hemen her yerinde büyüyen bir problemdir. Hatta, bir salgın olarak bile sınıflandırılmıştır. Bu durum pek çok faktör dolayısıyla ortaya çıkmıştır ve aynı zamanda gelecek sağlık sorunları için de potansiyel bir tetikleyicidir.
Yakın tarihli bir Dünya Sağlık Örgütü raporu 10 yaşın altındaki oğlan çocuklarının %70’i ve kız çocuklarının %88’ine kadarı yaşları için gerekli olan fiziksel hareketi almıyor olduğunu belirtti. Bu da demek oluyor ki fiziksel hareketsizlik çocukların ortalamada %79 civarındaki kısmını etkiliyor.
Fiziksel hareket yaşamın her döneminde sağlık üzerinde büyük bir rol oynar. Ancak, çocukluk sırasında normal gelişim için önemli bir faktördür. Bu sebepten dolayı, tıp sektöründe çocuklardaki fiziksel hareketsizlik miktarında görülen kademeli artış dolayısıyla endişe duyulmaktadır. Bu yazımızda bu yaygın salgına daha yakından bakacağız.
Çocuklarda Fiziksel Hareketsizlik
“Sedanter” kelimesi “oturmak” anlamına gelen Latince kök “sedentarĭus”tan gelir. Fiziksel hareketsizlik birçok farklı şekilde tanımlanır. Bununla birlikte, en çok kabul gören tanımlarından bir tanesi kişi eğer orta yoğunlukta fiziksel aktivite yaparken 150 kilokaloriden az yakarsa kişiyi sedanter kabul eder.
Çocuklarda fiziksel hareketsizlik durumunda Dünya Sağlık Örgütü (WHO) çocuğun günde 60 dakikadan az fiziksel aktivitesi varsa sedanter olduğunu belirtmiştir. Çeşitli çalışmalar, Batılı çocukların büyük bir çoğunluğunun bu günlük aktivite kotasına ulaşmadığına işaret etmektedir.
En kötü tarafı, çocuklukta fiziksel hareketsizliğin genellikle yetersiz beslenme gibi diğer zararlı faktörler eşliğinde görülmesidir. Bu kombinasyon her zamankinden fazla obez çocuk olması için gereken faktörleri yaratır.
Okumaya devam edin: Çocukluk Çağında Obezite: Büyük Bir Sorun
Risk Faktörleri
Çocukluk döneminde hareket psikomotor gelişimde belirleyici bir faktördür. Benzer şekilde, hareket çocukların kendilerini ve dünyayı keşfetmelerini sağlayan şeydir. Bu da, onların entelektüel ve psikososyal gelişimlerini güçlü bir şekilde etkiler.
Günümüzün çocuklarında fiziksel hareketsizlik neden bu kadar yaygındır? Bunu destekleyen faktörlerden bazıları şunlardır:
- Fizyolojik faktörler. Çocuklar ergenliğe yaklaştıkça daha az fiziksel aktivite, daha fazla entelektüel aktivite yapmaya eğilimlidirler.
- Sosyokültürel faktörler. Oyunlar ve eğlence biçimlerindeki değişimler ve ebeveynlerin müsait olmaması çocuklardaki fiziksel hareketsizlik artışını etkiler. Ayrıca, çocuklarda hareket etmenin yararları da yeterince uyarılmaz.
- Psikolojik faktörler. Fiziksel aktivite eksikliği becerilerin gelişimini sınırlar. Bu da, fiziksel beceri gerektiren faaliyetlerde yetersiz oldukları algısından dolayı çocukların daha hareketsiz hale gelmesine neden olur.
Çocuklarda Fiziksel Hareketsizlik Etkileri
Çocuklarda fiziksel hareketsizlik negatif sonuçlara neden olur ve bazıları da uzun vadede etkiler yaratır. Diğer problemler de olsa da en önemlileri şunlardır:
- Öncelikle, aşırı kilo ve obezite. Egzersiz eksikliği, özellikle de yetersiz beslenme de söz konusu ise, aşırı kilo ve obeziteye neden olur. Bu da kardiyovasküler hastalıklar ve diyabet görülme riskini arttırır.
- Psikososyal gelişimde durgunluk. Çalışmalar, fiziksel açıdan aktif olmayan çocukların kendilerinden daha az emin olduklarını, daha az sosyal beceriye sahip olduklarını ve daha kötü bir akademik performansları olduğunu göstermiştir.
- Son olarak, bağımlılık davranışlarının gelişimi. Yeni teknolojiler, özellikle de çocuklarınki gibi olgunlaşmamış zihinler üzerinde, bağımlılık yaratıcı bir etkiye sahiptir. Bu çocukların psikolojik gelişimini kısıtlar ve diğer kişilik ya da davranış problemlerine neden olabilir.
Daha fazlasını öğrenin: Hareketsiz Yaşam Tarzı ve Kalp Üzerindeki Etkileri
Akılda Tutulması Gerekenler
Fiziksel hareketsizliğin bir kişinin hayatına önemli miktarda hasar verebileceğini söylemek abartı değildir. Eğer çocuklar yaşları için uygun olan normal fiziksel ve entelektüel becerileri geliştirmezlerse ciddi sınırlara sahip bir hayat inşa ediyorlar demektir. Ayrıca, eğer aşırı kilo ya da obezite gibi problemler ortaya çıkarsa kronik hastalıklar yaşamaları da ciddi bir risktir.
Yetişkinler çocuklara fiziksel aktivite seçenekleri sağlamalıdır. Hem ebeveynler hem de öğretmenlerin bu konuda önemli bir rolleri vardır. Hareketsiz bir yaşam tarzı ile yaşamınızı değiştirerek savaşabilirsiniz. Çocuklar doğal olarak fiziksel aktivite yapmaya meyillidirler ve bu konuda ilk yılları çok önemlidir. Bundan dolayı, yetişkinler çocukları hareket ederek, diğer çocuklar ile oynayarak ve doğa ile temas kurarak dünyayı keşfetme arzuları konusunda desteklemeye kendilerini adamalıdırlar.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
Cigarroa, I., Sarqui, C., & Zapata-Lamana, R. (2016). Efectos del sedentarismo y obesidad en el desarrollo psicomotor en niños y niñas: Una revisión de la actualidad latinoamericana. Revista Univ. Salud, 18(1), 156-169.
