Ensefalit: Semptomları, Nedenleri ve Tedavisi

Ensefalit genellikle ateşe, baş ağrısına ve yorgunluğa yol açar. Komaya ve hatta ölüme bile yol açabilir. Maalesef diğer gruplara göre daha sık bir yaşın altındaki çocukları etkileyen ciddi bir durumdur. 

Ensefalit beyin iltihabından oluşan bir hastalıktır. Normalde viral bir enfeksiyondan kaynaklanır ancak başka birçok nedeni olabilir. Aslında çoğu zaman bulaşıcı hastalıkların neden olduğu bir komplikasyondur.

Neyse ki çok yaygın değildir. Son birkaç yılda kapsamlı aşı uygulamaları ve resmi aşı programları sayesinde vaka sayısı önemli ölçüde düşmüştür. Buna rağmen nüfusun bu hastalıktan en çok etkilenen kısmı çocuklardır.

Uzmanlar, her 100 bin çocuk arasından 5 – 10 vakaya rastlandığını tahmin ediyorlar. Ne yazık ki bunların çoğu bu çocukların yaşamlarının ilk yılında meydana geliyor. Ensefalit, bu hastalıkla karşılaşan kişinin hayatını riske sokan karmaşık bir durumdur.

Hem nedenleri hem de belirtileri kafa karıştırıcı olabilir ve ciddi sonuçları önlemek için erken tespit edilmesi önemlidir. Bu nedenle ensefalitin ne olduğundan, nedenlerinden, semptomlarından ve tedavisinden bahsedeceğiz.

Ensefalite ne yol açar?

Daha önce de belirttiğimiz gibi ensefalit beyin dokusunun iltihaplanması sonucu oluşur. Çeşitli nedenlerle oluşabilecek bir durumdur ancak vakaların büyük çoğunluğuna bir virüs yol açar. Yine de aynı zamanda bir bakteriyel enfeksiyon da bu hastalığa neden olabilir.

Enfeksiyon doğrudan beyinde oluştuğunda bu duruma primer ensefalit adı verilir. Ancak aynı zamanda enfeksiyon vücudun başka bir bölümünde başlayıp sonrasında göç ederek yine beyni etkileyebilir. Buna ikincil ensefalit denir.

Çocuklarda bu duruma en sık yol açan virüsler, kızamık, kabakulak ve kızamıkçıktır. Neyse ki bu hastalıkların aşıları vardır. Diğer nedenler ise şöyledir:

• Herpes virüsü: Herpes simpleks, Epstein-Barr virüsü veya varisella (suçiçeği) buna neden olabilir.
• Kuduz virüsü: Bu virüs genellikle bir hayvan ısırığı sonucu bulaşır.
• Enterovirüsler: Çocuk felci gibi.
• Bakteriyel menenjit: Düzgün tedavi edilmezse.
• Parazitler

Ensefalitin kendisinin bulaşıcı bir hastalık olmadığını vurgulamak önemlidir. Ancak, genellikle bulaşıcı bir hastalık, ensefalite yol açar. Ayrıca, daha önce de belirttiğimiz gibi ensefalit kanser gibi başka koşulların sonucunda da oluşabilir.

Ensefalitin semptomları nelerdir?

Vakaların çoğunun bir virüsten kaynaklandığını göz önünde bulundurursak ilk belirtiler çeşitli ve belirsiz olabilir. Örneğin, tipik bir vakada yorgunluk, kas ağrısı ve baş ağrısı görülecektir. Ayrıca, normalde ateşe de yo açar.

Durum ilerledikçe, normalde, belirtiler daha yoğun hale gelir. Nöbetler, bilinç kaybı ve hatta konuşmayla ilgili sorunlar yaşanabilir. Ayrıca birçok kişi vücudunun bazı bölgelerinde his kaybı yaşar.

Bebeklerde belirtileri fark etmek çok zor olabilir. Çocuklar, normalde, sinirlilik, kusma ya da düzgün yemek yememe gibi belirtiler gösterirler. En ciddi vakalarda komaya yol açabilir. Ensefalit tedavi edilmezse ölüme neden olur.

Ensefalit nasıl tedavi edilir?

Bu hastalığı teşhis etmek için doktorlar, farklı testler ve çalışmalar yapmak zorundalar. Öncelikle kan ve idrar tahlili yapmaları gerekir. Bu tahliller daha sonra tanılarını yönlendirmelerini ve olası nedenleri anlamalarını sağlar.

Normalde, beyni gözlemlemek için emar veya tomografi çekerler. Bazı durumlarda, lomber ponksiyon (spinal tap) yapmaları gerekir. Bu işlemde, bir laboratuvarda analiz edildiğinde durumun nedenini teyit edebilecek olan omurilik sıvısı çıkarılır.

Ensefalit tedavisinde, yapılacak ilk şey kişiyi stabil ve dinlenme halinde tutmaktır. Tedavi parasetamol ve non-steroid anti-enflamatuar ilaçlar (NSAIDler) gibi ağrı kesici ilaçları içerir.

Ensefalit semptomlarınız varsa ne yapmalısınız?

Çocuklarda teşhis edilmesi zor olsa da bazı belirtiler şüphelerinizi yönlendirebilir. Yetişkinlerde bilişsel fonksiyonlarda bazı değişikliklerin yanında yoğun bir baş ağrısı ve ateş fark edilir.

Ensefalite neden olan ve belli tedavileri olan bazı virüsler vardır. Ancak durum her zaman böyle değildir. Herhangi bir belirtiyle karşılaştığınızda doktorunuza görünmeniz çok önemlidir. Ensefalit hayatınızı riske atabilir.