Hangi CYBH Testleri Yaptırılmalıdır?
Eğer cinsel anlamda aktif bir yaşantı sürüyorsanız, CYBH ve bu hastalıkların tipik semptomlarına dikkat etmeniz çok önemli bir ihtiyaçtır. Buna ek olarak düzenli bir biçimde CYBH testleri yaptırmanız da tavsiye edilmektedir. Özellikle riskli ve korunmasız cinsel ilişkiye girmişseniz bu konu daha da önemlidir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklara yönelik yapılan testler çoğunlukla hızlı, etkili, acısız ve pahalı olmayan testlerdir. Genellikle normal sağlık kontrollerinde yapılmazlar. Bu nedenle, eğer bir şüpheniz varsa doktorunuzdan bu testlerin de yapılmasını istemeniz gerekir.
CYBH İçin Tanı Testleri Nelerdir?
Cinsel yolla bulaşan bir hastalığı tespit etmek için seçilecek olan testler hasta tarafından belirtilen semptomlara göre belirlenmektedir. Testi yapacak olan sağlık görevlisi, sizin durumunuza en uygun testin hangisi olduğu konusunda size kısa bir bilgilendirme yapacaktır.
Eğer doktorunuz ne tür bir CYBH’a sahip olduğunuz konusunda emin değilse, büyük olasılıkla semptomları değerlendirecek ve hangi hastalığın bulunduğunu düşünüyorsa ona uygun testler yapacaktır. Benzer şekilde yaşadığınız riskli ilişki geçmişini dikkate alarak da bir değerlendirme yapabilir. Test sonuçlarının çıkması kimi zaman günler, hatta haftalar alsa da, bazı testler ise anlık sonuçlar vermektedir.
Her ne kadar her CYBH’ın kendine ait bir tanı testi bulunsa da, genellikle aşağıda belirtilen testlerin yapıldığını söyleyebiliriz:
- Kan testi: seroloji.
- İdrar testi.
- Bukkal örneği alma: Ağız içinde yanak duvarından sıyırarak örnek alma.
- Fiziksel değerlendirme: Genital bölgenin muayene edilmesi.
- Test yapmak için salgı, yara ya da şişlikten örnek alma.
Hangi Durumlarda CYBH Testi Yaptırmalıyım?
Tanı testleri CYBH türüne göre değişmektedir. Bu yüzden, en yaygın görülen hastalıkları dikkate alarak hangi durumlarda hangi testleri yaptırmanın uygun olacağına ilişkin aşağıda kısa bir özet sunuyoruz.
HIV ve Hepatit B
HIV ya da Türkçe açık anlamıyla İnsan İmmün Yetmezlik Virüsü, hastanın bağışıklık sisteminde bulunan hücrelere saldırır. Bu hastalığı belirlemek için yapılan tanı testinde hastanın vücudunda virüs antikoru bulunup bulunmadığı analiz edilir.
Diğer yandan Hepatit B ise hastanın karaciğerine saldıran bir viral enfeksiyondur. Bu hastalığa yönelik tanı testleri ise kişinin kanında HBsAg antijeni bulunup bulunmadığını ortaya çıkarmak için yapılır.
Şu durumlarda bir sağlık merkezine giderek HIV ya da Hepatit B testi yaptırmanız önerilmektedir:
- Geride kalan bir yıl içerisinde siz ya da partneriniz farklı kişilerle cinsel ilişkiye girmişseniz.
- Daha önce başka bir cinsel yolla bulaşan hastalık tanısı konulduysa ya da bu hastalığın semptomlarını gösterdiyseniz.
- Eğer bir şırıngayı ortak kullandıysanız ya da yeterince steril olmayan bir ortamda veya durumda kaldıysanız.
- Hamileyseniz ya da hamile kalmayı planlıyorsanız.
- İsteğiniz dışında cinsel ilişkiye zorlandıysanız.
Bel Soğukluğu
Bel soğukluğu, idrar testi ya da genital bölgeden alınan sıvı örneklerinin analiz edilmesi ile tespit edilen bir hastalıktır. Bu hastalık, asemptomatik (herhangi bir semptom göstermeyen) özellikte de olabilir. Bu yüzden, şu durumlarda tanı testi yaptırılması tavsiye edilmektedir:
- HIV virüsü taşıyorsanız.
- 25 yaş altındaysanız ve riskli cinsel birliktelikler yaşamışsanız (yeni bir partner ya da birden fazla partnerle birlikte olma).
- Cinsel olarak istismara ya da saldırıya uğramışsanız.
Genital Uçuk (Herpes)
Genital uçuk, herhangi bir semptom göstermeden ortaya çıkabilen viral bir enfeksiyondur. Bu nedenle, bu hastalığı bulunan bir kişiyle herhangi bir biçimde cinsel ilişkiye girmişseniz, uygun olan testi mutlaka yaptırmanız çok önemlidir.
Bu testi gerçekleştirmek için doktorlar genellikle genital sıvı ve bu hastalığın karakteristik özellikleri ile uyumlu yaralardan örnekler alırlar. Buna ek olarak kan testi de gerekli olabilir. Elde edilen sonuçlar kesin bir sonuç vermeyebilir. Bunun nedeni, hastalığın hangi aşamaya geldiğinin önemli olması ve aynı zamanda testin yanlış negatif sonuçlar verme ihtimalinin de bulunmasıdır.
Test Sonucu Pozitif Çıkarsa Ne Yapmak Gerekir?
Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan bazılarının herhangi bir tedavisi bulunmasa da, semptomlar kontrol altına alınabilir ve hastalığın partnerlere bulaşmasının da önüne geçilebilir. Test sonucu pozitif çıkması durumunda, aşağıda sıralanan önerilere uyulması önemlidir:
- Daha ileri seviyede test ve analiz yaptırın.
- Cinsel ilişkide bulunduğunuz partnerlerinizi bilgilendirin ve en uygun önlemleri alın.
- Cinsel ilişkide bulunduğunuz partneriniz ya da partnerlerinizin de test yaptırması gerektiğini unutmayın.
- Doktorunuz tarafından verilen tedavi yöntemlerine uyun.
Şartlar ne olursa olsun, doğru önlemleri alarak güvenli bir cinsel hayat sürmek bu tür hastalıkların önüne geçmek için en etkin ve doğru yöntemdir. Almanız gereken önlemler konusunda doktorunuza başvurun ve en güçlü korunma yöntemleri hakkında bilgi alın. Panik yapmayın ve ilişkinizin tam anlamıyla keyfine varmak için gerekli önlemleri alın.
