Hasta Bakıcı Sendromu: Bakıcıya Nasıl Bakılır?
Belki de hayatınızda bir noktada, birine bakmanız gerekti: yaşlı anne babanız, hasta bir kardeşiniz veya hatta günlük bakıma muhtaç engelli bir çocuk. “Hasta bakıcı sendromu” başka bir kimsenin sağlığı, ihtiyaçları ve iyiliğinden sorumlu olan herkesi etkileyebilen yaygın bir gerçekliktir.
Ancak, başka birine bakma görevi gitgide göz ardı edemeyeceğiniz şekilde fiziksel olduğu kadar duygusal bir yük haline gelebilir. Çok yavaş olabilir, ancak günlük enerjiniz size muhtaç kişiye odaklandıkça kendinizi ihmal etmeye başlarsınız. Tamamen hasta bakıcı rolüne bürünüp “kendiniz” olmayı unutabilirsiniz.
Peki ikisinin arası nerededir? Günümüzde topluluklarda sıklıkla rastlanan bu tür durumlarla nasıl başa çıkabilirsiniz? İşte bugünkü yazımızın konusu da bu: hasta bakıcı sendromu.
Hasta bakıcı sendromu, genelde kadınlara yüklenen büyük yük
İstatistikler karamsar bir gerçeklik sunmaktadır. Muhtaç bir insanın bakımını üstlenmek neredeyse her zaman kadınlara yüklenen bir sorumluluktur. Bu sevgi ve bağlılıkla, duygusal ve fiziksel bağlarla gerçekleştirilen bir iştir – günü kurtarmak için yardımınıza ihtiyacı olan aile üyesini veya bir arkadaşınızı öylesine terk edemezsiniz.Ancak kadınlar hasta bakıcı rolünü üstlendikleri zaman, unutulmaması gereken birkaç önemli faktör bulunur:
- Muhtaç bir aile üyesi olan insanların neredeyse %60’ı bir süreliğine kendi kariyerini bir yana bırakmak zorunda kalır.
- Hasta bakıcı olmak o kişiyi 24 saat boyunca izlemek anlamına gelir.
- Bu görevler sevgi ve bağlılık ile yerine getirilir, bu sebeple size bağımlı kişinin acil bir ihtiyacı olabileceğini veya tehlikede olduğunu düşünerek endişelenmek son derece yaygındır. Gerçek şu ki sizin de ara vermeye ihtiyacınız var ve başka aile üyeleri size bu görevde yardımcı olabilir.
- Çoğu insan hasta bakıcı görevine hazırlıksız yakalanır. Bu da baktığınız insanı düzgün şekilde nasıl bir yerden bir yere götürebileceğinizi bilmemek veya beslenmeleri, hijyenleri, ilaçları ve benzeri ihtiyaçları konusunda hata yapmaktan kaynaklanan fiziksel bir aşırı yüklenme hissedeceğiniz anlamına gelir.
- Hasta bakıcıları kendi sağlık sorunları ve fiziksel kısıtlamalarını yaşamış olup genelde 50 ila 60 yaş arasındadırlar.
- Hasta bakıcılar genelde hobileri için vakit bulamayacak duruma gelirler. Hayatları fiziksel ve duygusal baskı ile o kadar dolar ki kendilerini bir kısır döngü içinde bulurlar.
“Hasta bakıcı sendromunun” uyarı işaretleri
Genel olarak hasta bakıcılar muzdarip oldukları duygusal ve fiziksel zararın farkına varmazlar. Aslında hasta sağlıklı ve kaliteli bir hayat yaşarken hasta bakıcılarının kronik yorgunluk, stres veya anksiyete nöbetleri ve en çok da depresyondan muzdarip olmaları sıklıkla rastlanan bir durumdur.Şimdi uyarı işaretlerine bir göz atalım:
- Fiziksel ve zihinsel yorgunluk
- Uyku sorunları
- Sık sık değişen ruh hali
- Kilo alıp verme
- Ağrı kesicilere bağımlılık
- Sosyal izolasyon
- Hafıza kaybı veya dikkat aralığının azalması gibi bilişsel zorluklar
“Hasta bakıcı sendromunu” önlemenin püf noktaları
- Her gün kendinize birkaç saat ayırdığınız bir zaman dilimi belirleyin.
- Diğer sorumlulukları başkalarına paylaştırmayı öğrenin. Bu oldukça kritik bir noktadır. Bakıma muhtaç bir insanın sorumluluğu yalnızca tek bir kişinin omzuna düşmemelidir, diğer aile üyeleri veya bir sosyal servis ile anlaşmalar yapın. Bunun anlamı “hastanızla artık ilgilenemezsiniz” demek değildir. Tam aksine. Ne kadar çok destek alırsanız, onlara o kadar çok yardım edebilirsiniz. Siz iyiyken onlara en iyi yardımı sunabileceğinizi, ancak depresif veya bitkin bir halde onlara çok faydanız olamayacağını unutmayın.
- Hastanızın muzdarip olduğu sorun veya problem hakkında bilgi sahibi olun. Size tavsiyeler verecek ve görevlerinizi düzgün şekilde yerine getirmenize yardımcı olacak profesyonellere güvenin.
- Daima sosyal hayatınıza vakit ayırın ve her fırsatta arkadaşlarınızla zaman geçirin. Duygularınıza ve mutluluğunuza önem verin.
- Egzersiz yapmak için zaman ayırın, çünkü bu son derece önemli. Her gün yürüyüş yapın, eve gidin, esneme hareketleri yapın ve özellikle sırtınıza iyi bakın.
- Üzerinizde aşırı bir yük olduğunu hissediyorsanız profesyonel yardım almaktan çekinmeyin. Yalnızca bakımını üstlendiğiniz kişi için doktora gitmemelisiniz. Siz de önemlisiniz ve sağlığınızdan olursanız bu her şeyi etkileyecektir. Üzerinizdeki yük sizi aştığında mutlaka bir yardım alın.