Sürdürülebilir Diyet: Saygıdeğer Bir Beslenme Modeli

Sürdürülebilir diyet, sağlığın ötesine geçen bir beslenme modelidir. Başlıca özelliklerini ve uzmanlar tarafından neden önerildiğini keşfetmek için yazımızı okuyun!
Sürdürülebilir Diyet: Saygıdeğer Bir Beslenme Modeli
Saúl Sánchez Arias

Yazan ve doğrulayan beslenme uzmanı Saúl Sánchez Arias.

Son Güncelleme: 25 Ağustos, 2022

“Sürdürülebilir diyet” terimini duydunuz mu? Çevre kirliliği çok endişe verici bir küresel sorundur. Gaz emisyonları ve atık ürünler önümüzdeki yıllarda tür olarak insanların hayatta kalmasını etkileyebilir. Bu nedenle, bir dizi tedbir alınıyor. Bu tedbirlerden bazıları bizim beslenmemizle ilgili.

Bu yazıda size sürdürülebilir diyet ile beslenme modelinden bahsedeceğiz. Bu model, uygun bedensel işleyişi sağlamanın yanında, gıdaların kökeni ve üretimlerinin çevresel etkisi hakkında da dikkatlidir.

Daha fazlasını bilmek ister misiniz? Yazımızı okumaya devam edin!

Sürdürülebilir diyet: Saygıdeğer bir beslenme modeli

Her şeyden önce, sürdürülebilir diyetlerin temel hedeflerinden biri, ‘The Proceedings of the Nutrition Society’ (Beslenme Toplumunun Faaliyetleri) dergisinde yayınlanan bir makalede belirtildiği gibi, gezegende yaşayan insanların ekolojik ayak izlerini azaltmaktır. Bu, hayvancılık ve tarım için daha az enerji ve kimyasal kullanmaktan oluşur.

Bunun yanında, yerel gıdaların satın alınması savunulur. Bu sayede uluslararası taşımacılıktan kaynaklanan yakıt maliyetleri azaltılabilir. Bir dizi çok temel kural izlenerek, gaz emisyonlarını önemli ölçüde azaltabiliriz.

Öte yandan bu beslenme modelinde, bitki kökenli ürünlerin tüketimine öncelik verilir. Sonuçta, onların yenilenme oranı hayvansal kökenli gıdalara kıyasla daha yüksektir. Bu nedenle, onların tüketilmesi, doğadaki besin zincirlerini çok fazla etkilemez.

Bu şekilde kaynakların aşırı tüketilmesinden ve sömürülmesinden etkilenen türlerin yok oluşunu önlemeye de yardımcı olabiliriz.

pazar tezgah zeytinler
Sürdürülebilir diyetler, yerel üreticilerden satın almaya öncelik vererek yerel ekonomiyi destekler.

Sürdürülebilir ve sağlıklı

Ancak sürdürülebilir diyetlerin yalnızca çevreye önem verdiğini düşünmemelisiniz. Aslında sürdürülebilir bir diyetin sağlık açısından da sayısız faydası vardır.

Hatta meyve ve sebze tüketimi, metabolizmanın gelişmiş şekilde işleyişiyle ilişkilidir. 2017 yılında yayınlanan bir araştırmaya göre, bitkisel ürünlerin tüketilmesinin kardiyovasküler hastalıklara yakalanma riskinin azalmasıyla olumlu ilişkisi vardır.

Bu durum, diğer şeylerin yanı sıra, meyve ve sebzelerdeki flavonoidlerin katkısından kaynaklanmaktadır. Flavonoidler, doğada küçük oranlarda bulunan antioksidan ve anti-enflamatuvar bileşiklerdir.

Aslında flavonoidler, genellikle, yiyeceklere renklerini vermekten sorumlu olan pigmentlerdir. ‘Journal of Medicinal Food’ (Tıbbi Gıda Dergisi) tarafından toplanan bilgilere göre, Parkinson hastalığı gibi nörolojik hastalıklara yakalanma riskini azaltabilirler.

Daha az işlenmiş yiyecekler, sürdürülebilir bir diyet

Gördüğümüz gibi sürdürülebilir diyet, endüstriyel işleme düşük derecede maruz kalmış yerel ürünlerin tüketimini savunur. Bu, uzun süreli olarak işlemden geçmiş -yüksek enerji gerektirir- gıdaların alımını kısıtlar.

Ayrıca ultra seviyede işlenmiş olan bu ürünler pek çok karmaşık hastalığın gelişiminden sorumludurlar. Şeker hastalığı buna örnek olarak verilebilir. Bu endemik hastalık, ilave şeker bakımından zengin olan tatlı yiyeceklerin düzenli olarak tüketilmesiyle ilişkilidir.

Hatta 2017 yılında yapılan sistematik bir inceleme, bu gıdaların düzenli olarak tüketilmesinin metabolik sağlığı etkilediğini göstermektedir.

Ancak beslenmenizdeki bu değişiklikten faydalanacak olan tek şey metabolizmanız değildir. Ayrıca kardiyovasküler sisteminiz de size minnettar olacaktır. Bunun nedeni sebze yemenin kalp sorunları riskini azaltıyor olmasıdır.

Ultra işlenmiş gıdaların kısıtlanması da bu etkiyi gösterme becerisine sahiptir. Uzmanlar, trans yağ açısından zengin gıdaların, kan dolaşımı üzerinde olumsuz reperküsyonları olan ateroskleroza yol açan sistemik enflamasyondan özellikle sorumlu olduğunu söylüyorlar.

böğürtlen erik pazar tezgahı
Sürdürülebilir diyetlerde ultra işlenmiş yiyecekler yerine taze sebzeler tercih edilir.

Sürdürülebilir diyetler yerel ekonomiyi iyileştirir

Son olarak, sürdürülebilir diyet modelinin yerel ekonomi için faydalı olduğunu vurgulamak da önemlidir. Hatta yerel ürünler tüketmek, küçük üreticilerin gelirlerini artırır.

Böylece istismarcı çalışma koşulları ve ücretlerden sorumlu olan çok uluslu şirketlerin sayısı azalır. Bu nedenle, sürdürülebilir diyet, sadece sağlığı iyileştirmek ve çevreye saygı duymamız sağlamakla kalmaz, aynı zamanda hayvancılık ve tarımla uğraşan işçileri de yardımcı olabilir.

Bu sağlıklı, saygıdeğer ve sürdürülebilir diyet modeline bağlı kalın

Artık sürdürülebilir bir diyetin nelerden oluştuğunu ve avantajlarının neler olduğunu bildiğinize göre, onu denemeyi düşünmelisiniz. Sadece sağlığınız için iyi olmakla kalmaz, aynı zamanda çevreye ve birçok işçinin haklarına da saygı duyar.

Genel olarak, bu diyet modelinin uygulanması eşitsizliği ve hayvan türlerinin yok olmasını önlemeye yardımcı olacaktır. Ayrıca, bunlar yetmezmiş gibi, aynı zamanda sağlıksız beslenmeyle ilişkili olan karmaşık patolojilerin gelişme riskini de azaltabilir.

Kısacası, bir dahaki sefere alışverişe gittiğinizde, büyük bir zincir markete gitmek yerine yerel bir markete gitmeyi tercih edin. Ayrıca gıda üretiminde kullanılan yöntemler hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak için gıdaların üzerindeki etiketleri kontrol edin.

Yerel ve organik sebze tüketiminizi artırın!


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Aune D., Giovannucci E., Boffetta P., Fadness LT., et al., Fruit and vegetable intake and the risk of cardiovascular disease, total cancer and all cause mortality a systematic review and dose response meta analysis of prospective studies. Int J Epidemiol, 2017. 46 (3): 1029-1056.
  • Jung UJ., Kim SR., Beneficial effects of flavonoids against parkinson’s disease. J Med Food, 2018. 21 (5): 421-432.
  • Schwingshackl L., Hoffman G., Lampousi AM., Knuppel S., et al., Food groups and risk of type 2 diabetes mellitus: a systematic review and meta analysis of prospective studies. Eur J Epidemiol, 2017. 32 (5): 363-375.
  • Valenzuela CA., Baker EJ., MIles EA., Calder PC., Eighteen carbon trans fatty acids and inflammation in the context of atherosclerosis. Prog Lipid Res, 2019.
  • Lang T., Mason P., Sustainable diet policy development: implications of multi criteria and other approaches, 2008-2017. Proc Nutr Soc, 2018. 77 (3): 331-346.
  • Serra-Majem, L. “Nutrición comunitaria y sostenibilidad: concepto y evidencias.” Revista Espanola de Nutrición Comunitaria 16.1 (2010): 35-40.
  • Serra-Majem, Lluis, and Adriana Ortiz-Andrellucchi. “La dieta mediterránea como ejemplo de una alimentación y nutrición sostenibles: enfoque multidisciplinar.” Nutrición hospitalaria 35.4 (2018): 96-101.
  • Campos Muñoz, Jesulin. “Hipótesis dieta-corazón?: A propósito del “Minnesota Coronary Experiment.” Revista Medica Herediana 28.2 (2017): 134-135.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.