Farklı Kemoterapi Türleri ve İçerikleri
Kemoterapi, büyük ihtimalle sizin de bildiğiniz gibi kanser için yaygın olarak kullanılan tedavilerden biridir. Çok geniş çeşitlilikte ilaçlar içerir. Bu da farklı kemoterapi türleri olduğu anlamına gelir.
Bu tedavinin amacı, hastalığı iyileştirmek için kanser hücrelerini yıkmaktır. Ancak tüm kemoterapi türleri hem sağlıklı hem de kanserli hücreleri etkiler. Bu da şiddetli yan etkilere yol açtıkları anlamına gelir.
Bu yazı boyunca varolan farklı kemoterapi türlerinden ve onların temel özelliklerinden bahsedeceğiz.
Alkilleyici ajanlar
Alkilleyici ajanlar, dinlenme döneminde en yüksek aktivite seviyelerine ulaşırlar ve hücre döngülerine özgü değillerdir. Sonuçta medikal profesyoneller farklı kemoterapi türleri olduğunu gösterebilirler:
- Öncelikle hardal gazı türevleri. Örneğin siklofosfamid.
- İkinci olarak aziridine (ethylenimine). Heksametilmelamin bunlardan biridir.
- Hidrazinler ve triazinler. Altretamin ve prokarbazin bunların arasında yer alır.
- Nitrosourea. Bunlar benzersizdir. Çünkü pek çok kemoterapi türünün aksine kan-beyin bariyerini geçebilirler. Buradaki bariyer beyni koruyan zardır. Bu nedenle beyin tümörlerinin tedavisinde faydalıdırlar.
- Son olarak metal tuzlar.
Bitkisel alkoloidler
Bu, belli bitkilerden gelen bir kemoterapi türüdür. Örneğin vinca alkoloidleri, Cezayir menekşesi (periwinkle) veya pervane çiçeğinden üretilir. Bu grupta ayrıca, pasifik porsuğu ağacının kabuğundan yapılan taksanlar vardır.
Bir önceki grubun aksine, tüm bitkisel alkoloid kemoterapi ilaçları hücre döngülerine özgüdür. Bu da hücrelere, bulundukları bölünmenin aşamasına göre saldırdıkları anlamına gelir. Vinca alkoloidleri ve taksanların yanı sıra, podofilotoksinler ve kamptotesin analogları da bu gruba aittir.
Antitümör antibiyotikler
Bu da doğal maddelerden gelen kemoterapi türleri arasında yer alır. Bitkilerden gelmek yerine bu kemoterapi toprak mantarı türlerinden olan Streptomyces’tan gelir.
Antitümör antibiyotikler, hücre döngüsünün farklı aşamalarında kanser hücrelerine etki gösterirler. Yukarıda bahsettiğimiz türler gibi bunu spesifik bir zamanda yapmazlar. İşte bu türün ne yaygın formlarından bazıları:
- Antrasiklinler. Doksorubisin veya epirubisin gibi. Bu ilaçlar uzun süreli kardiyotoksik etkilere sahiptirler.
- Chromomycin’ler. Örneğin Daktinomisin gibi.
- Mitomisin
- Bleomisin
Antimetabolitler
Bu kemoterapi türü, hücrelerde bulunan doğal moleküllere çok benzer. Bu nedenle hücreler bu maddeleri hücresel metabolizmanın içine aldıklarında hücre bölünmelerini engelleyebilirler.
Antimetabolitler müdahil oldukları maddelere göre sınıflandırılırlar:
- Folik asit antagonistleri. Metotreksat.
- Pirimidin antagonistleri. 5-fluorourasil veya kapesitabin.
- Pürin antagonistleri. 6-Merkaptopürin.
- Adenozin deaminaz inhibitörleri. Kladribin, fludarabin, nelarabin ve pentostatin.
Bunu da okuyun: Rahim Tümörleri: Bilmeniz Gereken 5 Şey
Topoizomeraz inhibitörleri
Bunlar, etkilerini, topoizomeraz enzimlerinin (hem I hem de II) aksiyonuna müdahil olma becerilerine borçludurlar. Bu enzimler, çoğalma için gerekli olan DNA yapısını manipüle etmekten sorumludurlar. Bu ilaçlara verebileceğimiz iki örnek irinotekan veya etopoziddir.
Çeşitli antineoplastikler
Bu grup, adından da anlaşılacağı üzere benzersiz oldukları için herhangi bir gruba ait olmayan kemoterapi ilaçlarını kapsar. Bunlardan bazıları şöyledir:
- Mitotan
- Asparaginaz ve pegaspargaz
- Estramustin
- Retinoidler
Sonuç
Kemoterapinin yanı sıra kanser için, hedeflenmiş tedavi, immunoterapi veya hormon terapisi gibi diğer kimyasal terapi türleri de vardır. Tüm bu terapatik ajanlar, kanserin tedavisinde büyük adımlar atılmasını sağlamışlardır.
Ancak önümüzde hala büyük bir zorluk var ve bu terapatik alanda daha fazla araştırma yapılması gerekiyor. Bu nedenle nihai amaç çoğunlukla sadece tümör hücrelerine saldıran oldukça spesifik kemoterapi türlerine ulaşmayı başarmaktır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Chacon, R. D. (1973). QUIMIOTERAPIA. Cirugia Del Uruguay.
- American Cancer Society. (2013). Quimioterapia para el cáncer de seno. 02/26/2013.
- Lasquetty y Blanc, B. F. (1988). Quimioterapia antineoplásica. Revista de Enfermeria (Barcelona, Spain).
