Kardeş Kavgaları ile Nasıl Baş Edilir
Aileye yeni bir üyenin katılması çocuk için zor olabilir; kardeş istediğini söyleyenler için bile. Evin her zamanki kuralları ve herkesin evdeki görevi yeni bir bebek geldiği zaman değişebilir. Maalesef bu değişim kardeş kavgaları ile sonuçlanabilir.
Çocuklar kardeşini kızdırmak için bin bir türlü sebep bulabilir. Oyuncak ya da yer paylaşamama kavgasından tutun ebeveynlerinin sevgisini paylaşamamaya… kavga başlatmak için o kadar çok bahane vardır ki. Çocukların aralarında çok fazla yaş farkı olmasa bile bu kavgalar hep yaşanır.
Kardeş Kavgaları
Çocukların kavga etmesi normal bir durumdur. Ne de olsa kişiliklerini ve aile içindeki rollerini bu şekilde ortaya koyabilirler.
Hayvanlardaki “yaşadığı bölgeyi sahiplenme” dürtüsüne benzeyen bir dürtüyle hareket ederek bağırmak, hakaret etmek ve sürekli muhalefet olmak gibi davranışlar geliştirebilirler. Bu şekilde “sürünün” yani ailenin ilgisini çekmeye çalışırlar.
Kardeş kavgaları yaygın görülür ve bu su götürmez bir gerçektir. Ancak bizim görevimiz, çocuklar arasında bazı sınırlar belirleyerek onlara bir ailenin birbirine uyum sağlamaya çalışması gerektiğini öğretmektir. Buna ek olarak, onları dengeli birer yetişkin haline getirmeye bir katkınız olur.
Bu konuda size vereceğimiz önerileri aklınızda bulundurun.
1. Sınırlar ilk önce saygı çerçevesinde belirlenir.
Çocuklarınıza saygının asla pazarlık konusu olamayacağını öğretin. Bu bir ailenin sahip olduğu en önemli değerdir.
Hiçbir koşulda, birbirlerine saygı göstermeyi unutmamalı ve karşısındakine karakteri ya da fiziksel bir durumu üzerinden alınabileceği sözler söylememeliler. Elbette işlerin asla şiddet boyutuna gelmemesi gerektiğini söylemeye gerek bile yok.
Kardeşler arasındaki kavgaya müdahale ettiğinizde saygının önemini net bir şekilde açıklayın. Bu konuda katı olun. Çocukların, bu kavramın önemini ve kardeşine ne kadar kızgın olursa olsun saygı sınırını aşmaması gerektiğini anlamaları gerekir.
2. Üstüne düşünmeye ve özür dilemeye teşvik edin.
Kardeş kavgasında araya girdiğiniz zaman, yaptıkları davranışları iyice anlamalarını sağlayın. Bunun için de olayla ilgili oturup biraz kafa yormalılar. Kavgayı başlatan şeyin ötesinde aralarında duygusal bir bağ kurmaya çalışın.
Eğer oyuncak yüzünden kavga çıktıysa onlara paylaşmanın neden önemli olduğunu anlatın. Sonra da birbirlerine ne kadar kırgın olurlarsa olsunlar af dilemeleri gerektiğini söyleyin. Hiçbir kavga kardeşlerin arasını bozacak kadar büyük olmamalı.
3. Problemi kendi aralarında halletmeleri için şans tanıyın.
Çocuklara anlaşmazlıkları çözmek için gerekli olan altyapıyı sağlamak da önemlidir. Hatta daha da önemlisi, problemlerini özellikle de şiddet kullanmadan, beraber çözmeyi bilmeliler.
Diyalog ve pazarlık yapmak ters düştükleri konuları çözümlemeye götürmenin en iyi yollarıdır. Eğer iş çığırından çıkacak gibiyse, birbirlerine karşı saldırıya geçmeden önce, sizden veya güvendikleri başka bir yetişkinden yardım istemeliler.
Kesin sınırlar belirlemek, çocuklarınızın anlaşmazlıkları çözümlemeyi ve bunu hayatın farklı alanlarında da kullanmayı öğrenmelerine fırsat verecektir. Böylece arkadaşlarıyla, öğretmenleriyle ve aileleriyle daha iyi ilişkiler kurabilecekler.
4. Birbirlerine empati ile yaklaşmayı öğretin.
Olayın üzerine düşündükleri sırada onlara empati kurabilmeyi, yani kendini diğerinin yerine koyabilmeyi öğretmek çok önemlidir. Kardeşinin tarafından bakabilmeyi; onun ne hissettiğini, neden bu şekilde etkilenmiş olabileceğini anlamaya çalışması gerekir. İleride yaşanabilecek çatışmaları da önlemenin en iyi yolu budur.
Onlara şu anahtar soruyu sorun: “Aynı şeyi kardeşin sana yapmış olsaydı sen nasıl hissederdin?” Bu egzersiz gelecekte çocuğunuzun hayatını her açıdan olumlu yönde etkileyecektir.
5. Ailece beraber vakit geçirin.
Kardeş kavgaları ile başa çıkmayı kolaylaştıracak şeylerden biri de, ailece beraber keyifli vakit geçirmek için zaman ayırmaktır. Bu zamanda çocuklarınız stres atacak ve ailesiyle beraber anılar paylaşmış olacak.
Ancak ilk başta direnme ya da tartışma gibi sorunlarla karşı karşıya kalabilirsiniz. Böyle bir durumda, iki taraf da sakinleşene kadar onları bir süreliğine ayrı tutun ve onlarla ayrı ayrı konuşun.
6. Sabırlı, daha da sabırlı olun.
Çocuklarınızla mutlu bir hayat geçirebilmek için, fikir ayrılıkları karşısında sakinliklerini korumaları ve sabırlı olmalarını sağlayın. Tükendiğinizi hissettiğiniz ve ebeveynliğinizi sorguladığınız, hatta depresifleştiğiniz zamanlar da olacak.
Yine de soğukkanlı olun. Her şey geçecek ve elbet yoluna girecektir. Sabrınızın taştığını hissederseniz, sabrınızın sınırlarını daha da zorlayacak gücü kendinizde bulmaya çalışın. Bunu başarabilirsiniz.
Ancak mesele artık sizi de aşmışsa ve içinden çıkamıyorsanız, bir psikologdan profesyonel yardım almaktan çekinmeyin.
Asıl sorumluluk ebeveynlere düşüyor
Çocuklar ve ebeveynleri arasında sağlıklı bir ilişki kurulabilmesi için sevginizi, ilginizi ve zamanınızı her bir çocuğunuza eşit şekilde vermelisiniz. Aralarında ayrımcılık yapmamanız son derece önemlidir.
Eğer ebeveynler çocukları arasından en iyisini seçme yoluna giderse o aile dağılmaya başlar. Bu durum kardeşler arasında düşmanca ve rekabetçi bir ilişki yaratacak, hatta yetişkinliklerinde de yaşanmaya devam edecektir.
Çocukların hepsinin aynı olduğu bir konu var: Anne ve Baba figürlerini hayatlarının merkezine koyarlar. Bir ebeveyn olarak bunun bilincinde olmalısınız. Çocuğunuzun, kardeşinden daha büyük diye, eskiden gördüğü ilgi ve sevgiyi istemeyi bırakmasını bekleyemezsiniz.
Bu yazımızı da okuyun: Kız Kardeş Bir Dosttan Ötedir, O Kalbimizin Yarısıdır
Son Olarak
Kardeşler arasında kavga olur, tabii bir noktaya kadar. Ne de olsa bu kavgalar:
- Çocukların aile içindeki yerini belirlemesine yarayan bir mekanizma görevi görür.
- Çocukların karakter gelişimine yardımcı olur.
- Çocukların duygularını tanımasını ve kontrol etmesini öğrenmelerini sağlar.
- Öz saygılarını güçlendirir.
…Tabii ebeveynleri bu kavgaların sınırlarını uygun bir şekilde belirlemişse.
Bu yorucu bir şey mi?
Evet.
Ancak zamanında yapılan rehberlik, çocukların anlaşmazlıkları çözüme kavuşturmasına yardımcı olacaktır. Kardeşi olan herkes bunun ne kadar önemli olduğunu bilir. Şu an birer yetişkin olarak, önceden kardeşlerimizle yaptığımız kavgaları düşünüp bunlara gülebiliyoruz.
Şimdi çocuklarınıza kardeş sahibi olmanın olağanüstü kıymetini bilmeyi öğretme sırası sizde.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Carrillo-Pérez, R. (2016). Resolución de conflictos: hacia una cultura de paz en niños de primaria. Ra Ximhai, 12(3), 195-205. https://www.redalyc.org/pdf/461/46146811012.pdf
- Carreño, C. M., & Ávila, S. C. (2010). El vínculo de apego entre hermanos: un estudio exploratorio con niños colombianos de estrato bajo. http://publicaciones.konradlorenz.edu.co/index.php/sumapsi/article/view/223
- Fernández, A., Gamarra, A., Izal, C., Betelu, M., & Pamplona, E. (2001). LA FAMILIA ANTE LOS CELOS INFANTILES: PAUTAS Y ORIENTACIONES. http://orientah.educa.aragon.es/descargas/H_familias/2.salud/1.6.Familia_celos_infantiles.pdf