Kesinlikle Tüketmemeniz Gereken Sekiz Besin
Hiçbir zaman tüketmemeniz gereken yiyecekler olduğu doğru mu?
Gerçek şu ki, marketler bugünlerde bizi baştan çıkarmak üzerine üretilmiş olan onlarca farklı yiyecekle dolu. Her zaman taze ve iştah açıcı gözüken bu gıdalar, sanki iki öğün arasında midenizi bir pençe gibi kavrayan açlığı bastırmanın en mükemmel yoluymuş gibi gözükürler. Fakat insanların çoğu zaman görmediği, o lezzetli maskenin arkasında yüksek oranda doğmuş yağlar ve düzenli tüketildiği taktirde birçok sağlık sorununa neden olacak sağlıksız maddeler vardır.
Asıl endişelendirici olansa bu besinlerin ilk bakışta “zararsız” gözükmeleridir. Çünkü gerçek zararları ancak zamanla ortaya çıkar ve verdikleri hasar henüz hafifken fark etmez çok zordur.
Bu ürünler, insanların hayat kalitesini önemli ölçüde düşüren aşırı kilo ve obezite gibi çeşitli kronik hastalıkla bağlantılıdır.
Peki, bu zararlı besinler neler? Bunlardan ne olursa olsun uzak durmak neden bu kadar önemli?
Aşağıda, ne olursa olsun tüketmemeniz gereken sekiz ana besini bulabilirsiniz.
Tüketmemeniz gereken 8 yiyecek
1. Patates kızartması ve patates cipsi tüketmemeniz gereken yiyeceklerdendir
Patates besin değerinin yüksekliğinden dolayı sağlıklı besinlerden biri sayılır. Problem olan besinin kendisi değil, sağlıksız yağlarla, besin değerini de öldürerek yapılan yemeklerdir.
Güzel bir yanlık ve lezzetli bir besin olmasına rağmen, patates kızartması metabolizmanızın sağlığını olumsuz etkiler ve kolesterolünüzü oynatır.
Bu hasar, paketle satılan patates cipslerinde çok daha fazladır. Çünkü patates cipslerinin ömürleri uzasın diye içine birçok kimyasal koruyucu madde katılır ve bunların vücutta hiç istenmeyen etkileri olur.
2. Şekerli İçecekler
Reklamlar çoğunlukla bize şekerli içeceklerin susuzluğumuzu gidermemiz için iyi bir yol olduğunu söylerler. Fakat gerçeğin tam aksine, bol bol meşrubat içmek susuzluğunuzu gidermek yerine su kaybına neden olur.
Meşrubatlar, meyveli yoğurtlar ve şeker oranı yüksek olan diğer içecekler, kan şekerinizi inanılmaz yüksek seviyele çıkarır ve bunun sonucu olarak metabolik hastalıklarınız ortaya çıkmaya başlar.
“Light” veya “Şekersiz” etiketlenen diğer meşrubatlar da ne yazık ki sağlıksızdır. Çünkü içlerinde şeker olmamasına rağmen şeker yerine geçmesi için konulan tatlandırıcı kimyasallar barındırırlar.
3. Beyaz Ekmek
Beyaz ekmek ve diğer fırın ürünleri vücudunuzu olumsuz etkileyebilir. Yapılırken içlerinde kullanılan işlenmiş un ve doymuş yağlar hem kilo almanıza neden olur hem de sağlığınızı kötü yönde etkiler.
Unun işlenme aşamasında, sindirimde faydalı olan diyet liflerinin büyük bir kısmı yok olur. Bu nedenle bu besinlerin emilimi kan şekeri seviyenizi yükseltir ve bu da tüm gün boyunca aç hissetmenize neden olur.
4. Tatlılar
İşlenmiş şeker ve doymamış yağlarla yapılan şekerlemelerle diğer tatlı ürünleri vücudunuzda çok ciddi hastalıkların çıkmasına ve sorunların oluşmasına neden olabilir.
Buna ek olarak, kalori miktarları da çok yüksektir. Bu nedenle aşırı kilo alımı gibi birçok sorunda çok büyük rolleri vardır.
Bir de üstüne tüketimleri doygunluk hissiyatı yaratmaz. Aşırı tüketiminde de direkt olarak diyabete ya da ciddi vücutsal sıkıntılara neden olurlar.
5. Dondurma
Tüm dondurmalar zararlıdır demek yanlış olur. Dondurmanın zararlı olup olmadığı tamamen içinde kullanılan malzemelere bağlıdır. Genel olarak, satılan ticari ürünlerin büyük bir kısmında aşırı oranda işlenmiş şeker ve doymamış yağ vardır.
Bunda da aşırı tüketim, obeziteye ve yüksek kan şekerine davetiye çıkarır.
İçlerindeki yüksek şeker oranından dolayı, dondurmanın birçok türü kan şekerini dalgalandırır ve açlık krizlerine neden olur.
6. Enerji İçecekleri
Tüketmemeniz gereken gıdalardan bahsederken (en azından düzenli olarak), enerji içeceklerini es geçmemiz hiç doğru olmazdı.
Günümüzde enerji içecekleri marketlerde özel bir yer edindiler. Vücudu ve zihni rahatlatıp dinlendirmenin, enerji vermenin iyi bir alternatifi gibi gözükerek hayatımıza girdiler.
Tüm bu tatlı görüntünün arkasında yatan sorunsa, enerji içeceklerinin içinde barındırdığı uyarıcılar ve yüksek oranda bulunan şeker. Tüm bunlar metabolik sıkıntılara neden olduğu gibi sinir sistemini de negatif etkilerler.
7. İşlenmiş Et
İşlenmiş etin her türlüsü sağlığınız için ciddi anlamda zararlı yan etkilere sahiptirler. Hatta etiketlerinde “düşük sodyum oranlarında” ya da “az yağlı” yazıyor olsa bile.
Bu gıdalar, etin istenmeyen aşırı yağlı veya çok az besin değerine sahip kısımlarının işlenmesiyle elde edilirler.
Taze gözükmesi için nitrit ve nitratların da bulunduğu birçok kimyasal madde kullanılır ve bu maddeler doğrudan kanser gibi ölümcül hastalıklarla alakalıdır.
8. Margarin
Margarin çoğunlukla bitkisel yağlarla birlikte üretilir. Bu nedenle de insanlar margarin tüketiminin kendileri için zararsız olduğunu düşünürler.
Bu insanların bilmediği şeyse, margarinin içinde doymamış yağlar olduğu ve bu yağların kalp ve damar sağlığına çok ciddi ölçüde zarar verdiğidir.
Margarinin düzenli kullanımı kilo almanıza ve kolesterolünüzün yükselmesine neden olur.
Isıtıldığında, zehirli moleküller açığa çıkar ve bu moleküller vücudunuzda bulunan hücrelerle dokulara zarar verirler.
Sonuç: Tüketmemeniz gereken besinleri değiştirin
Bu yiyecekler besin düzeninizin rutin bir parçası mı? Şimdi hangi besinleri tüketmemeniz gerektiğini öğrendiğinize göre, bu besinleri organik ve daha sağlıklı alternatifleriyle değiştirmelisiniz.
Başlangıçta bu besinlerden uzak durmak zor gelebilir. Fakat zamanla hepsine bir alternatif bulabilir ve kalori miktarını kontrol edebildiğiniz sağlıklı bir diyete kavuşabilirsiniz.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Alsunni A. A. (2015). Energy Drink Consumption: Beneficial and Adverse Health Effects. International journal of health sciences, 9(4), 468–474. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4682602/
- Baton Rouge Clinic. (2021). Is It Okay to Eat Ice Cream Every Day?. https://batonrougeclinic.com/is-it-okay-to-eat-ice-cream-every-day
- Camire, M. E., Kubow, S., & Donnelly, D. J. (2009). Potatoes and Human Health. Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 49(10), 823-840. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19960391/
- Carvalho, J., Benusic, M., Codat, R., Gruescu, R., Haydu, L., & Loh, L. C. (2020). Health risks of frozen raw breaded chicken products: A local health unit perspective. Canada communicable disease report, 46(1112), 403-408. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7799881/
- Djoussé, L., Petrone, A. B., & Gaziano, J. M. (2015). Consumption of Fried Foods and Risk of Heart Failure in the Physicians’ Health Study. Journal of the American Heart Association, 4(4). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4579942/
- Farvid, M. S., Sidahmed, E., Spence, N. D., Angua, K. M., Rosner, B., & Barnett, J. B. (2021). Consumption of red meat and processed meat and cancer incidence: a systematic review and meta-analysis of prospective studies. European Journal of Epidemiology, 36(9), 937-951. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34455534/
- García-Arroyo, F. E., Cristóbal, M., Arellano-Buendía, A. S., Osorio-Alonso, H., Tapia, E., Soto, V., Madero, M., Lanaspa, M. A., Roncal-Jimenez, C. A., Bankir, L., Johnson, R. J., & Sánchez-Lozada, L. G. (2016). Rehydration with soft drink-like beverages exacerbates dehydration and worsens dehydration-associated renal injury. American Journal of Physiology-regulatory Integrative and Comparative Physiology, 311(1), R57-R65. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6195650/
- Hartle, J. C., Navas-Acien, A., & Lawrence, R. Z. (2016). The consumption of canned food and beverages and urinary Bisphenol A concentrations in NHANES 2003–2008. Environmental Research, 150, 375-382. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5003675/
- Joung, H., Hong, S., Song, Y., Ahn, B. C., & Park, M. J. (2012). Dietary patterns and metabolic syndrome risk factors among adolescents. Korean journal of pediatrics, 55(4), 128. https://www.academia.edu/18487509/Dietary_patterns_and_metabolic_syndrome_risk_factors_among_adolescents
- Juul, F., Deierlein, A., Vaidean, G., Quatromoni, P. A., & Parekh, N. (2022). Ultra-processed Foods and Cardiometabolic Health Outcomes: from Evidence to Practice. Current Atherosclerosis Reports, 24(11), 849-860. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36070170/
- Malik, V. S., & Hu, F. B. (2022). The role of sugar-sweetened beverages in the global epidemics of obesity and chronic diseases. Nature Reviews Endocrinology, 18(4), 205-218. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8778490/
- Muñoz-Cabrejas, A., Guallar-Castillón, P., Laclaustra, M., Sandoval-Insausti, H., & Moreno-Franco, B. (2023). Association between Sugar-Sweetened Beverage Consumption and the Risk of the Metabolic Syndrome: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients, 15(2), 430. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36678301/
- Naruszewicz, M., Zapolska-Downar, D., Kośmider, A., Nowicka, G., Kozłowska-Wojciechowska, M., Vikström, A., & Törnqvist, M. (2009). Chronic intake of potato chips in humans increases the production of reactive oxygen radicals by leukocytes and increases plasma C-reactive protein: a pilot study. The American Journal of Clinical Nutrition, 89(3), 773-777. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19158207/
- Paglia L. (2019). The sweet danger of added sugars. European journal of paediatric dentistry, 20(2), 89. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31246081/
- Park, J. T., & Kim, J. (2016). Monitoring of Used Frying Oils and Frying Times for Frying Chicken Nuggets Using Peroxide Value and Acid Value. Korean Journal for Food Science of Animal Resources, 36(5), 612-616. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5112423/
- Pipoyan, D., Stepanyan, S., Stepanyan, S., Beglaryan, M., Costantini, L., Molinari, R., & Merendino, N. (2021). The Effect of Trans Fatty Acids on Human Health: Regulation and Consumption Patterns. Foods, 10(10), 2452. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8535577/
- Qian, F., Gerstein, H. C., Wylie-Rosett, J., & Hu, F. B. (2020). Red and Processed Meats and Health Risks: How Strong Is the Evidence? Diabetes Care, 43(2), 265-271. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6971786/
- Rippe, J. M., & Angelopoulos, T. J. (2016). Sugars, obesity, and cardiovascular disease: results from recent randomized control trials. European journal of nutrition, 55(S2), 45-53. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5174142/
- Rippe, J. M., & Angelopoulos, T. J. (2016). Relationship between Added Sugars Consumption and Chronic Disease Risk Factors: Current Understanding. Nutrients, 8(11), 697. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5133084/
- Savage, J. S., Adams, E., Rollins, B. J., Bleser, J. A., & Marini, M. E. (2020). Teaching families to manage intake of candy in the home: Results from a feasibility study using multiphase optimization strategy (MOST). Obesity science & practice, 6(6), 649-659. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7746962/
- Scharf, R. J., & DeBoer, M. D. (2016). Sugar-Sweetened Beverages and Children’s Health. Annual Review of Public Health, 37(1), 273-293. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26989829/
- Swaminathan, S., Dehghan, M., Raj, J. K., Thomas, T., Rangarajan, S., Jenkins, D. J., Mony, P., Mohan, V., Lear, S. A., Avezum, A., Lopez-Jaramillo, P., Rosengren, A., Lanas, F., AlHabib, K. F., Dans, A. L., Keskinler, M. V., Puoane, T., Soman, B., Wei, L. Yusuf, S. (2021). Associations of cereal grains intake with cardiovascular disease and mortality across 21 countries in Prospective Urban and Rural Epidemiology study: prospective cohort study. The BMJ, m4948. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7856570/
- Team, H. A. V. (2022, 9 diciembre). Margarine or Butter: The Heart-Healthiest Spreads. Cleveland Clinic. https://health.clevelandclinic.org/margarine-or-butter-the-heart-healthiest-spreads-infographic/
- The Whole Grains Council. (2017). MYTHS BUSTED: Why White Bread Is NOT Just as Healthy as whole grain bread. https://wholegrainscouncil.org/blog/2018/01/myths-busted-why-white-bread-not-just-healthy-whole-grain-bread
- World Health Organization: WHO. (2016). La OMS recomienda aplicar medidas en todo el mundo para reducir el consumo de bebidas azucaradas y sus consecuencias para la salud. https://www.who.int/es. https://www.who.int/es/news/item/11-10-2016-who-urges-global-action-to-curtail-consumption-and-health-impacts-of-sugary-drinks