Motor Beceri: Çocuklarda Aylık Gelişim
Motor beceri gelişimi, ilk başta çok ileri seviyede değildir ancak zamanla gelişir. Doğduktan sonraki ilk bir sene boyunca, günlük olarak değişimler meydana gelir.
Her çocuğun kendi temposu olduğu açıktır. Bununla birlikte, aşağıda açıklayacağımız motor beceri gelişiminin temel taşları, çocuğunuzun olması gerektiği gibi büyüdüğünü anlamanıza ve herhangi bir anormallik olup olmadığını öğrenmeye yardımcı olur.
Motor Beceri Gelişimi: İlk Sene
Bebeğin motor beceri gelişimi, beyninde olabilecek sorunlar bakımından önemli bir göstergedir. Bunun yanı sıra, motor beceriler kol ve bacak hareketlerini kapsayan kaba motor becerileri ve el-göz koordinasyonunu kapsayan ince motor beceriler olmak üzere ikiye ayrılır.
Bebeğine çok zaman ayıran ebeveynler, bebeğin başarabileceği temel motor beceriler konusunda daha iyi sonuçlar alır. Eğer bebeğiniz bu aşamadaysa, bir günlük tutmak iyi bir fikirdir. Aşağıda, ilk aylarda bebeğin motor gelişiminde neler beklemeniz gerektiğini anlatacağız.
Motor Beceri Gelişimi: 1. Ay
İlk başta, bebek sırt üstü uzandığında kolları ve bacakları esnektir. Bununla birlikte, yüz üstü yattığında, emeklemeye benzer hareketler yapabilir ve başını birkaç saniyeliğine kaldırabilir.
Bu aşamada, bebeği doğrulttuğunuzda başı geriye düşecektir. Aynı şekilde, bebeğin elleri çoğu zaman yumruk şeklinde olacaktır ve baş parmak diğer parmakların içinde duracaktır. Biri bebeğin avuç içine dokunduğunda, bebek eli veya nesneyi kavrayacaktır.
Motor Beceri Gelişimi: 2. Ay
Gelişimin bu aşamasında, bebek başını dik tutabilir ve yüz üstü yatarken vücudunu kaldırmaya çalışır. Ayrıca, sırt üstü yatarken bacaklarını ve kollarını hafif hafif hareket ettirir. Elleri daha uzun süre açık kalabilir.
Bu yazımızı da okuyun: Bir Bebeğe Yapabileceğiniz En İyi Masaj Türleri
Motor Beceri Gelişimi: 3. Ay
Üçüncü ayda, pek çok bebek yüz üstü yatabilir ve başlarını 45- 90 derecelik bir açıyla kaldırırken kollarından destek alabilir. Ayrıca, uylukları artık gerilmiştir. Sırt üstü yatarken, vücutlarına bakabilir, elleriyle yüzeye dokunabilir ve nesneleri kavrayabilirler.
Oturtmak istediğinizde, sırtları daha düz olur. Artık daha uzun süre açabildikleri ellerine bir şey koyduğunuzda onu kavrayıp sallamaya başlarlar.
Motor Beceri Gelişimi: 4. Ay
Bebek artık herhangi bir destek olmadan başını dik tutabilir. Ayrıca, ayakları sert bir yüzeydeyken bacaklarıyla ayaklarını itebilirler.
Dört aylıkken, pek çok bebek beşiğin üzerinde asılı olan oyuncaklara ulaşabilir ve dokunabilir. Benzer şekilde, ellerini ağızlarına götürebilir. Yüz üstü yatarken, bebek yuvarlanabilir ve dirseklerinden destek alarak vücudunu kaldırabilir.
Motor Beceri Gelişimi: 5. Ay
Gelişimin bu aşamasında, bebek ellerinden destek alabilir ve gövdesini neredeyse tamamen kaldırabilir. Sırt üstü yattığında, bacaklarını pedal çevirir gibi hareket ettirebilir.
Artık, oturtmak için bebeği kollarından tutabilirsiniz. Koltukaltlarından tutarak bebeği ayağa kaldırdığınızda, sert bir zeminde ayaklarıyla kendisini destekleyebilir. İstediğinde nesneleri eliyle kavrayabilir ve nesneyi bir elinden diğerine alabilir.
Ayrıca okuyun: Emzik ve Biberon Kullanmak Bebek İçin Zararlı Mı?
Motor Beceri Gelişimi: 6. Ay
6. ayda, bebekler hem sağa hem sola yuvarlanabilir ve yüz üstü yatarken sırt üstü, sırt üstü yatarken de yüz üstü dönebilir. Birkaç saniyeliğine destek almadan oturabilirler.
Ayakta durduklarında, zıplamaya çalışabilirler. Emekleme pozisyonunda, çocuk ileri ve geri sallanarak emeklemeye çalışabilir. Bunların yanı sıra, artık tuttukları nesneleri ağızlarına götürebilirler.
Motor Beceri Gelişimi: 7. Ay
Genellikle, sırt üstü yatarken ayaklarını tutup ayak parmaklarını emmeye çalışırlar. Aynı zamanda, destek almadan oturabilirler ve bir şeyleri almak için kollarını uzatabilirler.
Benzer şekilde, koltuk altlarından tutarak onlara yardım ettiğinizde zıplamaya başlarlar. Bu aşamada, nesneleri sadece baş parmak ve işaret parmakları ile tutabilirler. İstediklerinde ise bu nesneyi ellerinden bırakabilirler.
Motor Beceri Gelişimi: 8. Ay
8. ayda, bebek destek almadan oturabilir. Ayrıca sağa sola dönebilir ve kendi kendisine emekleme pozisyonu alabilir. Bir şeyler fırlatmak çok hoşuna gider. Elinde bir şey olduğunda onu bir başkasına uzatır ve bir nesneyi bırakıp diğerini alır. Ayrıca, yiyecekleri avucuna alıp parçalamaya başlayabilir.
Motor Beceri Gelişimi: 9. Ay
9. ay boyunca, bebekler bir yerlere tutunarak ayağa kalkabilir. Emekleme pozisyonunda hareket edebilir ve bazıları emeklemeye başlayabilir. Artık, nesneleri birbirine vurarak gücünü test etmeye başlayabilir.
Motor Beceri Gelişimi: 10. Ay
Bebek, artık çok iyi bir şekilde emeklemeye başlamıştır ve ellerinden ve dizlerinden destek alabilir. Ayağa kalkmak ve bir şeylere tutunarak yürümek hoşuna gider.
Bunun yanı sıra, alıştırma bardakları ile tek başına bir şeyler içebilir. Aynı şekilde, bir kutuyu açabilir, içerisinden bir şey alabilir ve onu geri koyabilir.
Motor Beceri Gelişimi: 11. Ay
11. ayda, çocuklar ellerinden ve ayaklarından destek alarak emeklemeye başlarlar. Bunun sonucunda, koltuğa veya masaya dayanarak ilk adımlarını atabilirler.
Benzer şekilde, ebeveyn iki elinden tuttuğu takdirde bebek yürüyebilir. Artık işaret parmağını kullanmaya başlayan bebek, parmaklarını boşluklara ve deliklere sokmaya başlar.
Birinin yakalaması için bir şeyler fırlatabilir ve çorba dökülse bile kaşığı tutarak ağzına götürebilir. Bununla birlikte bebek henüz alkışlayamaz.
Motor Beceri Gelişimi: 12. Ay
Bebek artık tek elinden tutulduğunda yürüyebilir. Bunun sonucunda da, hiçbir yerden destek almadan ilk adımlarını atabilir.
Ayrıca, bir nesneyi almak için eğilebilir. Küçük nesneleri tek başına tutabilir ve eğer nasıl yapılacağını gösterirseniz birbirine geçen parçalarla oynayabilir. Bu aşamada, bebek çoraplarını giyip çıkarabilir.
Özetlemek gerekirse
Her bebeğin gelişim sürecinin farklı olduğunu ve bebeğiniz her ay yukarıdaki becerileri edinemediyse bir sonraki ay bunun gerçekleşeceğini unutmayın.
Çocuğun motor beceri gelişimi, ilk yıl oldukça hızlı olsa da hepsinin hızı farklıdır. Burada önemli olan, dikkatli olmanız ve anormal görünen bir durumda doktorunuza danışmanızdır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Magallón S, Narbona J, Crespo-Eguílaz N. Acquisition of Motor and Cognitive Skills through Repetition in Typically Developing Children. PLoS One. 2016;11(7):e0158684. Published 2016 Jul 6. doi:10.1371/journal.pone.0158684
- Borba, L. S. de, Pereira, K. R. G., & Valentini, N. C. (2017). MOTOR AND COGNITIVE DEVELOPMENT PREDICTORS OF INFANTS OF ADOLESCENTS AND ADULTS MOTHERS. Journal of Physical Education. https://doi.org/10.4025/jphyseduc.v28i1.2811
- Sampallo Pedroza, R. M., Cardona Lopez, L. F., & Ramirez Gomez, K. E. (2015). Description of oral-motor development from birth to six years of age. Revista de La Facultad de Medicina. https://doi.org/10.15446/revfacmed.v62n4.45211