Annesiz veya Babasız Büyüyen Çocuklar
Aileler değişiyor. Batı dünyasında tek ebeveynli ailelerin sayısı artıyor ve buna bağlı olarak annesiz veya babasız çocukların sayısı da artıyor.
Bir ailenin tek ebeveynli bir aile olmasına neden olan şey ne ise, (boşanma veya partnerden ayrılma, parterin ölümü veya olmayışı) tek başınıza çocuk yetiştirmek ele alınması gereken birçok zorluğu ve sıkıntıyı da beraberinde getiriyor.
Annesiz veya babasız büyümek
Gittikçe daha fazla çocuk hayatlarında ebeveynlerinden biri olmadan büyüyor. Boşanma oranları artıyor. Kadınlar ve erkekler tek başlarına çocuk sahibi olmaya karar vermekteler ve onları yetiştirme rolünü de üstlenmeliler.
Bir babanın varolmayan ebeveyn durumunda olması daha yaygın olsa da bu durum annelerde de gerçekleşebilir.
Bu durumun birçok açıklaması mevcuttur, fakat işin aslı, genellikle tek ebeveynli aileler daha da fazlalaşmaya başlamıştır. Bu durumun hem annesiz veya babasız büyüyen çocuklar üzerinde hem de çevreleri üzerinde duygusal bir etkisi vardır.
Tek ebeveyn bir çocuk yetiştirmenin, eğitimlerinin ve hayatta onlara yardımcı olmanın ağırlığını üstlenebilir. Fakat varolmayan ebeveyn de büyük bir duygusal boşluk yaratacaktır.
Ayrıca, bir ebeveyn bulunsa da diğer ebeveynin çocukla duygusal bir bağının olmadığı durumlar da bulunmaktadır. Her iki vakada da (fiziksel veya duygusal yokluk) çocukların gelişimi ve duygusal dengesi üzerine etkisi yıkıcıdır.
Tek ebeveyne sahip olmanın sonuçları
Ortada olmayan ebeveynin rolünün başka bir akraba tarafından üstlenildiği geniş ailelerin olduğu durumlar hariç, babasız büyüyen çocuklar çeşitli davranışsal bozukluklar geliştirebilirler. Bu durum her çeşit uzman tarafından tanınmakta ve kabul edilmektedir.
Mutsuzluk, öfke, terk edilmişlik ve aşırı korku hislerini gizlemek için, annesiz veya babasız büyüyen çocuklar aşağıdaki sorunları yaşayabilirler:
- Diğer çocuklarla ilişki kurmada sorun.
- Dikkat dağınıklığı ve okulda performans düşüklüğü.
- Duygusal boşluk ve özgüven eksikliği.
- Anksiyete, depresyon veya agresyon gibi duygusal problemler.
- Terk edilme korkusu, isyankar davranışlar veya sosyal tecrite neden olabilir.
- Madde veya uyuşturucu kullanımı.
- Daha az destekçi olabilirler ve empati yetenekleri düşük olabilir.
- Düşük otokontrol.
- Az miktar suçluluk hissi.
- Cinsel kimlik konusunda sorunlar yaşayabilirler.
Tek ebeveynli bir ailede büyüyen çocukları yetiştirme tavsiyeleri
Yeni evliler için bir çocuk yetiştirmek ve eğitmek oldukça zor bir görev olduğundan, her şey tek bir ebeveyne kaldığında iş daha da zorlaşmaktadır. Bir çocuğun sağlıklı ve mutlu büyüyebilmesi ve kendine saygısı olan özgüvenli bir yetişkin olarak olgunlaşabilmesi için olumlu pekiştirmeye ihtiyacı vardır.
Aşağıdaki tavsiyeler çocuğunuzu tek başınıza yetiştirme görevinde size yardım edebilir.
1. Ailenizden destek bekleyin
Öncelikle, eğer ailenizde sizi çocuğunuzu yetiştirme konusunda aktif olarak destekleyebilecek birisi varsa bu yardımı kabul edin. Bir aile büyüğü, dayı veya teyze varolmayan ebeveyn tarafından ortaya çıkarılan duygusal boşluğu kapatabilir.
2. Psikolojik destek isteyin
Sonrasında, bir psikologdan tavsiye almaktan korkmayın. Bu hem sizin olmayan ebeveynin neden olduğu sonuçları hem de çocuğunuzla ilişkinizde ortaya çıkabilecek sorunları anlamanıza yardımcı olacaktır.
Ayrıca hem kendinizi hem de sizi çocuğunuzu tek başınıza yetiştirmeye terkeden diğer insanı affetmenize de yardımcı olabilir.
3. Kötülemek veya suçlamaktan kaçının
Çocuğunuz sizi streslendirdiğinde suçu varolmayan ebeveyne veya çocuğunuza atmaktan kaçının. Varolmayan ebeveyn hakkında kötü konuşmanız hiçbir pozitif şeyle sonuçlanmayacaktır.
Çocuklar çoğu zaman kendi suçları olmasa bile ebeveynlerinin yokluğu nedeniyle suçluluk hissederler.
4. Karşılaştırmaktan kaçının
Kendi ailenizi bir başka iki ebeveynli aileyle karşılaştırmaktan kaçının. Çocuğunuz muhtemelen bunu yapacaktır, dolayısıyla siz bunu yapmamaya çalışın.
Bu karşılaştırma can yakar, daha fazla sıkıntıya neden olur ve yaraları derinleştirir.
5. Net ve esnek kurallar yaratın
Bir hanenin başı olarak bir ebeveyn yalnız kaldığında, bu ebeveyn kurallarla ilgili ya çok katı olacaktır ya da çok rahat. İki ebeveyn figürüyle büyümeyen çocuklar için bunlardan hiçbiri iyi bir fikir değlidir.
Net kurallar olmalıdır. Fakat aynı zamanda durumlara uyarlanabilmeleri için esneklik de olmalıdır. Bu, çocuğunuz ve sizin mutluluğunuz ve refahınızı garantileyecektir.
6. Çocuğunuzla vakit geçirin
Sorumluluklarınızı paylaşabileceğiniz birisi yoksa , genellikle ilgilenmeniz gereken birçok görev ve aktivite vardır. Yine de, çocuğunuzla paylaşmak için (her ne kadar kısa olursa olsun) vakit yaratın. Onunla ders çalışın, ona bir hikaye okuyun veya birlikte yürüyüşe çıkın.
7. Tolerans ve sabır üzerine çalışın
Toleranslı ve sabırlı olun, hem çocuğunuzla hem de kendinizle ilgili. Zor zamanları kabul edin. İki ebeveynin rolünü de üstlenmeye çalışmaktan kaçının, çünkü bu imkansızdır.
Tek bir rol üstlenebilirsiniz ve ancak o rolle çocuğunuza en iyisini verebilirsiniz.
Kendinizi her zaman hatırlayın
Çocuğunuzu tek başınıza yetiştirdiğiniz için ailenize yeni birisini ekleme olasılığını da göz ardı etmemeniz önemlidir. Kolay bir karar olmayacak, çünkü hayatınıza her kim girerse girsin çocuğunuzun da buna dahil olduğunu anlamalı ve kabul etmelidir. Ayrıca bu yeni insan sizinle ilişkiye girerek ailede bir rol üstlenmesi gerektiğini de anlamalıdır.
Yeni partnerinizle mutlu olmanıza izin verin. Sert ve mesafeli olmak size hiçbir yarar sağlamayacak. Ailenizi yeniden kurmanız çocuğunuza da yeni bağlar kurma ve ihtiyaç duyduğu ikinci ebeveyn figürüyle bir ilişkiye sahip olma imkanı tanıyacak.
