Böbrekleriniz Ne Yapar?

Böbrekleriniz, diğer şeylerin yanında, kan basıncı seviyelerinizi sabit tutmak ve D vitamininin işlevleri için elzemdir.

Böbrekleriniz vücudunuzdaki atık maddelerin idrar yolu ile atılmasından sorumlu olan karmaşık organlardır. Normalde insanlar iki böbreğe sahiptir, bunlar karnın arkasında, omurganın yanında, kaburgaların altındadır.

Böbrekleriniz fasulye gibi bir biçime sahiptir. Onlar doğru bir şekilde çalışmadan yaşamanız mümkün olmadığı için temel organlardır. Ancak, teknolojik gelişmeler sayesinde, doktorların böbreklerin yerine başka şeyler koyabilmesine izin veren diyaliz ya da nakil gibi teknikler de vardır.

İdrar üretiminin yanı sıra böbrekleriniz kan basıncınızı düzenlemek gibi pek çok diğer sürece de katılır. Bundan dolayı, bu yazımızda böbrekleriniz ne yapıyor, anatomileri nasıl ve temel özellikleri ne, sizlere açıklayacağız.

Böbreklerinizin Anatomisi

Bahsettiğimiz üzere, böbrekleriniz fasulye şekillidir, yani bir tarafları içbükey, diğer tarafları dışbükeydir. Renal arter içbükey kısma girer,  bu vücuttan böbreğe giden atık ürünleri de taşıyan kanı böbreğe iletir. Renal ven ve üreter de bu kısımdan çıkar.

Böbreğin iki ana kısmı vardır: korteks ve medulla. Korteks en dış kısmıdır ve en fazla kan akışını alan kısımdır. Esas olarak filtreleme ve yeniden emilimden sorumludur. Buna ek olarak, hemen hemen tüm glomerülleri de içerir, ki bunu daha sonra açıklayacağız.

Medulla böbreğin ürettiği idrarı üretere iletmekten sorumlu olan bir dizi yapıdan oluşur. Üreter mesaneye inen tüptür, mesane de sonrasında ortadan kaldırmak üzere idrarı depolayan yapıdır.

Böbreklerin fonksiyonel birimleri nefronlardır. Nefron kan filtrelenmesinin gerçekleştiği ve idrarın üretildiği yerdir. Her böbrekte yaklaşık 800.000 nefron vardır.

Yapıları son derece karmaşıktır, ancak temel fikir, kanın geçmesine ve filtrelenmesine izin veren bir dizi hücresel yapı ve zardan oluşmalarıdır. Buna ek olarak belirli maddelerin salgılanmasından ve potasyum gibi diğer maddelerin yeniden emilmesinden de sorumludurlar.

Böbrekleriniz Ne Yapar?

Böbreklerinizin temel işlevinin idrar yoluyla maddeleri atmak olduğundan daha önce de bahsettik, ancak bu böbreklerinizin tek işlevi değil. Bu organ belirli hormon ve maddelerin salgılanmasında da çok önemli bir rol oynar.

Öncelikle, böbreklerin D vitamininin aktif formuna dönüşmesine olanak tanıdığını vurgulamalıyız. Bu vitamin kalsiyumun metabolize edilmesi için elzemdir. Buna ek olarak böbrekleriniz vücudunuzdaki kırmızı kan hücrelerinin sentezini uyarmaktan sorumlu olan eritropoietin adlı maddeyi de üretir.

Diğer yandan, böbrekleriniz vücudunuzda homeostaza izin veren belirli süreçler için de gereklidir. Başka bir deyişle, çevrenizdeki koşullar değişse bile vücudunuzun iç dengesinin korunmasına yardımcı olurlar.

Örneğin, hem kan basıncınızı, hem de kanınızın pH değerini düzenlerler. Ayrıca plazma hacmini de kontrol ederler, çünkü idrarın konsantrasyonunu değiştirirler, ve dehidrasyon durumunda su kaybını bu şekilde önleyebilirler.

Kanı Nasıl Filtrelerler?

Kan nefronlara renal arter yoluyla ulaşır, bu arter burada glomerülüsü oluşturan daha küçük arterlere ayrılır. Glomerülüs küçük moleküllerin, sıvıların ve toksinlerin tübüllere geçmesine izin verir. Bu şekilde hücreler gibi en büyük öğeleri geride tutar.

Bunlara ek olarak, glomerülüs vücudun filtrelenmiş suyun çoğunu ya da ihtiyaç duyduğu belirli maddeleri yeniden emmesine yarayan bir dizi tüp de içerir. Örneğin bu şekilde sodyum ya da potasyum moleküllerini yeniden emebilir.

Sonuç Olarak

Hatırlamanız gereken şey, böbreklerin, idrar üretmenin yanı sıra pek çok diğer işlevden de sorumlu olan karmaşık organlar olduğudur. Bunlar eritropoietin sentezini ve kan basıncını kontrol etmeyi de içerir.