Canesten İlacının Kullanımı ve Yan Etkileri

Canesten, aktif maddesi klotrimazol olan bir ilaçtır. Vajinal enfeksiyonlar gibi yüzeyel mantar enfeksiyonlarda kullanılır. Peki ne şekilde kullanılması gerekir? Bu yazımızda canesten ilacının kullanım ve yan etkilerini keşfedin.
Canesten İlacının Kullanımı ve Yan Etkileri
Fabiola Marín Aguilar

Yazan ve doğrulayan Eczacı Fabiola Marín Aguilar.

Son Güncelleme: 16 Eylül, 2022

Canesten ilacının deri üzerine uygulamalarında krem ya da pudra formu kullanılabileceği gibi, gerekli tedaviye göre yumuşak kapsül ya da vajinal tablet formları da tercih edilebilir. Canesten ilacının kullanım alanlarını ve yan etkilerini keşfetmek için okumaya devam edin.

Canesten İlacının Kullanımı ve Terapötik Bulguları

Canesten, dermatofit ve mantardan kaynaklı aşağıda örneklerini göreceğiniz yüzeyel mantar enfeksiyonlarının bölgesel tedavisinde kullanılır:

  • Dermatofit enfeksiyonlar: tinea (tinea pedis, tinea manuum, tinea cruris ve tinea corporis)
  • Pitiryazis Versikolor
  • Vulvovajinal kandidiyaz
  • Kandidiyaz balanit

Canesten: Etkisini Nasıl Gösterir?

Klotrimazol, imidazol grubundan türeyen ve mantar oluşumuna engel olan bir tür mantar önleyicidir. Bundan dolayı, bazı mantarların hücre zarını oluşturan ergosterolün sentezinde işlevini gösterir.

Ergosterol sentezinin önlenmesi, sitoplazmik zarın yapısal ve fonksiyonel değişimine yol açar. Bu da zarın geçirgenliğini etkileyerek, nihayetinde hücrenin parçalanmasına neden olur.

Klotrimazol molekülü çizimi
Canesten, aktif madde olarak klotrimazol içeren bir ilaçtır. Mantar enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılır.

Canesten Nasıl Uygulanır?

Genelde cilt üzerine ya da doğrudan vulvaya uygulanır. Tedavinin süresi enfeksiyonun yer aldığı bölgeye ve enfeksiyonun ne kadar yayıldığına göre değişir. Genel olarak doktorların önerileri şu yöndedir:

  • Dermatofit enfeksiyonları: 3-4 hafta
  • Pitiryazis Versikolor: 1-3 hafta
  • Vulvovajinal kandidiya ya da kandidiyaz balanit: 1-2 hafta

Yazının başında da değindiğimiz üzere, ilaç piyasada farklı farklı formlarda satılmaktadır. Bazıları vajinal enflmasyonlarda kullanılır ve vajinal tablet ya da uygulayıcı da içeren vajinal kremler şeklindedir. Kullanımları enfeksiyonun yer aldığı bölgeye göre değişiklik gösterir.

Canesten ilacının kullanım önerilerinde ilacın uygulanmasından evvel enfeksiyon olan bölgenin temizlenmesi ve kurulanması gerektiği yazar. Ardından kremi bölgeye ve etrafına ince bir tabaka halinde sürmeniz gerekir. Son olarak, cildin kremi iyice emmesi için hafif bir masaj uygulamalısınız. Kremin günde 2 ya da 3 kez kullanılması uygun olacaktır.

İki santimetrelik bir şerit halinde sıktığınız krem, avuç içinizin iki katı büyüklüğünde bir alan için yeterli olacaktır. (İki santimetre yaklaşık olarak işaret parmağınızın en üst boğumu kadardır.)

Kontraendikasyonlar

Klotrimazole, imidazol grubundan başka mantar önleyicilere ya da herhangi bir yardımcı maddesine karşı aşırı hassasiyet gösteriyorsanız, Canesten kullanamazsınız.

Canesten İlacının Olası Yan Etkileri

Canesten ilacının en olası yan etkilerinden bazıları şunlardır:

  • Alerjik reaksiyonlar gibi birtakım bağışıklık sistemi sorunları (bayılma, hipertansiyon, nefes darlığı, kurdeşen)
  • Deri ve deri altı dokularında kabarma, ödem, kızarıklık, yanma hissi, hassasiyet, kaşıntı gibi sorunlar.

Bu belirtiler genellikle tedaviyi durdurmanız gerektiğine işaret etmez ve özellikle klotrimazolün ilk kez kullanıldığı günlerde daha yaygın bir şekilde görülür.

Canesten ilacının krem formu
Canesten bağışıklık sistemi ve ciltte bazı yan etkilerin görülmesine neden olabilir. Fakat bu her kişide görülmez.

Hamilelikte Görülen Kandidiyazda Canesten Kullanmak Güvenli Midir?

Kandidiyaz hamilelik sırasında genellikle bir risk teşkil etmez ve cinsel yolla bulaşan bazı hastalıklarda ve diğer enfeksiyonlarda olduğu gibi fetüs gelişimine zarar vermez. Hatta klotrimazol gebelerin hamilelik esnasında sıklıkla kullandıkları ilaçlardan biridir.

Deneylerde ve satış sonrası araştırmalarda görüldüğü üzere, gebelikte Canesten kullanan annelerde ve bebeklerinde ilacın zararlı etkilerine rastlanılmamıştır. Fakat gebeliğin ilk üç ayında ilacı kullanmadan evvel faydalarını değerlendirmeniz ve buna göre hareket etmeniz gerekir.

Bunun yanında, son yapılan araştırmalarda görüldüğü üzere; hamileliklerinin ikinci üç aylık döneminde mantar problemi yaşayan kadınların erken doğum riskinin daha yüksek olmasıyla birlikte, hamileliğin ilk üç ayında mantar olan kadınlara kıyasla bebeklerinde kilo kaybı olması riski de artmaktadır.

Bu tip bir enfeksiyonun doğmamış bebekler üzerinde bir etkisi olmasa da, bu rahatsızlık yine de doğumun zamanını etkileyebilir. Normal doğum sırasında bebek vajina ile temas ettiğinde anneden bebeğe mantar bulaşabilir. Bundan dolayı, hamileyken vajinal mantar enfeksiyonu geçirdiğinizi düşünüyorsanız doktorunuza bunu bildirmeniz gerekir.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Agencia Española del Medicamento (2019). Centro de información del medicamento. Ficha técnica. Canestén. Disponible en: https://cima.aemps.es/cima/dochtml/ft/52626/FT_52626.html
  • Rang HP, Dale MM (2012). Farmacología 7ª edición. Antimicóticos, 52: 652
  • Holzer I, Farr A, Kiss H, et al (2017). The colonization with Candida species is more harmful in the second trimester of pregnancy. Arch Gynecol Obstet, 295:891-895. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2825576
  • Ford N, Shubber Z, Jao J, Abrams EJ, Frigati L, Mofenson L. Safety of cotrimoxazole in pregnancy: a systematic review and meta-analysis. J Acquir Immune Defic Syndr. 2014;66(5):512–521. doi:10.1097/QAI.0000000000000211

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.