Huzursuz Bağırsak Sendromuna Karşı Nane Yağı

Nane yağı, huzursuz bağırsak sendromuna karşı olası etkileri geniş ölçekte araştırılmış doğal bir üründür. Peki, çalışmalarda neler bulundu? 

Nane yağının özellikleri, huzursuz bağırsak sendromu olan insanlardaki etkileri nedeniyle çalışılmıştır. ‘BMC Tamamlayıcı Tıp ve Terapiler’ (BMC Complementary Medicine and Therapies) gibi yayınlardaki güncel çalışmalara göre, bu, ağrıyı ve bu hastalığın belirtilerini yatıştırabilen güvenli ve etkili bir tedavi yöntemidir.

Peki, hakkında başka ne biliyoruz? Bu iddiayı destekleyen başka çalışmalar var mı? Bugünkü yazımız bu konuyla ve nane yağının faydalarıyla ilgili daha fazla bilgi sağlayacak. Ayrıca bu amaçla nasıl kullanılabileceği hakkında da yönergeler verecek.

Huzursuz bağırsak sendromu için bir rahatlatıcı olarak nane yağı

İnsanlar, bu bitkiyi her türlü iyileştirici amaçla antik çağlardan beri kullanıyorlar. Hem yapraklarını hem de esansiyel yağını içeceklerde, özlerde ve soğuk algınlığı, baş ağrısı veya sindirim sorunları gibi koşullara destekleyici olarak hizmet veren merhemlerde kullanıyoruz.

Ancak bilim adamları son zamanlarda nane esansiyel yağının, huzursuz bağırsak sendromuna (İBS) karşı terapatik potansiyele sahip olduğunu belirlediler. Özellikle, ağrı, kabızlık, iltihap ve şişkinlik gibi belirtileri kontrol etmeye yardımcı olur.

Hatta “The BMJ” isimli yayında yayınlanan bir inceleme çalışmasında nane yağının İBS tedavisinde bir plasebodan daha etkili olduğu sonucuna varıldı. Ayrıca etkileri lifin etkilerini geride bırakıyor gibi görünüyor ve antispazmodik ilaçların etkileriyle karşılaştırılıyor.

Peki ama neden etkili? Araştırmacılar, bu maddenin antispazmodik aktivitesi olduğunu öne sürüyorlar. Yani nanenin aktif bileşiklerinden biri olan mentol bağırsaktaki düz kası yatıştırıyor. Böylece karındaki şişkinliği, ağrıyı, tamamlanmamış boşaltım hissini, kabızlığı ve ishali azaltmaya yardımcı oluyor.

Sindirim ve Karaciğer Hastalığı isimli yayında paylaşılan randomize yapılmış kontrollü bir çalışmada, nane esansiyel yağı ile dört haftalık tedavinin İBS’nin karında yarattığı karakteristik belirtileri rahatlatmada faydalı olduğu bulunmuştur.

Bunun yanında tıp dergisi ‘Alimentary Pharmacology & Therapeutics’de yayınlanan bir araştırmaya göre bu yağın, visseral duyarlılık modülasyonu, antimikrobiyal aktivite ve anti-enflamatuvar etki gibi İBS’ye karşı başka etki mekanizmaları olduğu gözlenmiştir.

Nane yağı güvenli midir?

Çoğu çalışmada nane yağının güvenli olduğu belirlendi. Ancak daha yapılması gereken çok araştırma var. Bu yüzden bu sonuçları ciddiye almayın. Bunun ilk tercih edilen tedavi yöntemi olmadığını ve nane yağını tercihen tıbbi gözetim altında sorumlu bir şekilde tüketmeniz gerektiğini unutmayın.

Bunun nedeni nane ve türevlerinin büyük dozlarda tüketilmesinin olumsuz etkilere sebep olmasıdır. Örneğin, araştırmacılar vitamin, mineral ve ilaçların emilimine engel olduğunu gözlemlediler.

Bunun yanında ağızdan alındığında mide ekşimesini, ağız kuruluğunu ve mide bulantısını tetikleyebilir. Ayrıca nadir durumlarda alerjik reaksiyonlara neden olur.

İBS’yi nane yağı ile iyileştirmek

Şimdiye kadar nane yağı ve huzursuz bağırsak sendromu üzerine yapılan çalışmalarda nane yağının kapsül formu üzerinde duruldu. Nane yapraklarından hazırlanan nane çayını -bu infüzyon oldukça güvenli olsa bile- içmenin aynı etkiyi gösterdiğine dair bir kanıt yoktur.

Nane kapsülleri, genellikle mide asitlerinin parçalanmasını engelleyen enterik bir kaplamaya sahiptirler. Bu, bağırsaklara ulaşana kadar çözünmemeleri ve böylece yukarıda bahsettiğimiz mide asiditesi gibi zararlı yan etkilerden kaçınılabilmesi içindir. Genel olarak dozlar şunlardır:

• Yetişkinler: 0,2 ml – 0,4 ml nane yağı, günde üç kez
• 8 yaş ve üzeri çocuklar: 0.1 ml – 0.2 ml nane yağı, günde üç kez

Antasitlerle aynı anda tüketmemeniz gerektiğini unutmayın çünkü antasitler enterik kaplamayı kıracaktır. Bunun yanında kapsülü bütün olarak yutmak gerekir, bu yüzden nane yağını tek başına kullanmayın. Uygun doza uymanız gerekir ki zaten her kapsüldeki doz dikkatle ölçülür.

Huzursuz bağırsak sendromu olan hastalar için tavsiyeler

Huzursuz bağırsak sendromu, multidisipliner yaklaşım gerektiren bir hastalıktır. Bu nedenle belirtilerini yatıştırmak için nane yağı gibi takviyeleri kullanmadan önce bir doktora danışmalısınız.

Hem doktorlar hem de beslenme uzmanları ve hatta psikologlar, semptomları azaltmak ve komplikasyonlardan kaçınmak için başvurabileceğiniz etkili yöntemler konusunda size rehberlik edebilirler.

Ayrıca beslenme programınızı değiştirmeniz ve sağlıklı alışkanlıklar edinmeniz gerekir. Bu nedenle aşağıdakileri göz önünde bulundurun:

• Optimum miktarda lif tüketin
• Glutenden kaçının
• “Düşük-FODMAP” diyetini benimseyin
• Fiziksel olarak aktif olun
• Stresli durumlardan kaçının
• Düzgün uyku hijyeni alışkanlıkları edinin
• Yeterince su -ve diğer sağlıklı içecekler- tüketin
• Doktorunuz tarafından önerilen herhangi bir tedaviyi izleyin
• Psikolojik terapiye katılın

Huzursuz bağırsak sendromu için yardımcı tedaviler ilerlemeye devam ediyor. Bu nedenle, artık belirtilerinizi yönetmek için nane yağı gibi takviyeleri kullanmanız mümkün. Öncesinde her zaman doktorunuza danışın.