Kardiyopulmoner Arrest: Bilmeniz Gereken Her Şey
Kardiyak arrest olarak da bilinen kardiyopulmoner arrest kişinin solunumunun ve kan dolaşımının aniden durduğu bir durumdur. Kurbanın hayatını riske atan kritik bir andır.
Bildiğiniz üzere oksijen yaşam için elzem bir moleküldür. Hücreleriniz oksijeni enerji elde etmek ve işlevlerini yerine getirebilmek için “yakıt” olarak kullanırlar. Kardiyopulmoner arrest gerçekleştiğinde ise oksijen vücudun geri kalanına ulaşamaz.
Bu sebepten dolayı, eğer bu durum devam ederse, dokular zarar görmeye başlayacaktır. Bununla birlikte, bir kardiyopulmoner arrest potansiyel olarak geri döndürülebilir bir durumdur. Yani, eğer hızlı hareket ederseniz bu durumdan muzdarip olan kişinin hayatını kurtarabilirsiniz.
Bu yazımızda bu konuda daha fazlasını açıklayacağız.
Bu yazımız da ilginizi çekebilir: Kalp Krizini Önlemek İçin 6 İpucu
Kardiyopulmoner Arrest Nedir?
Kardiyopulmoner arrest kardiyak aktivite ve solunumun ani bir şekilde kesilmesinden oluşur. Farklı nedenleri olabilse de en yaygın nedeni kalpte görülen elektriksel bir bozukluktur.
Bu bir acil durumdur ve önceden de söylediğimiz üzere, potansiyel olarak geri döndürülebilirdir. Eğer hemen tedavi edilmezse bu durum, kişinin ölümüne yol açar. Ancak, eğer hızlı davranırsanız bunun gerçekleşmesi zorunlu değildir.
Ana fikir kalp “yeniden canlandırılabilene” kadar vücudun dokularına giden oksijen akışını sürdürmektir. Problem şudur ki, kalbin yeniden başlaması için bir defibrilatöre ihtiyaç duyulur. Bu kalpteki elektriksel aktivitenin normale dönmesini sağlayan bir cihazdır.
Ancak bu bir problemdir, çünkü kardiyak arrestlerin %80’i hastanelerin ya da sağlık merkezlerinin dışında gerçekleşir. Hatta, örneğin İspanya’da, ülkenin ünlü sağlık sistemine rağmen her 100 kişiden sadece 6 tanesi bu durum ile karşı karşıya geldiklerinde ne yapacaklarını bilirler.
Bu sebepten dolayı, ne yapmanız gerektiğini aşağıda açıklayacağız.
Bu yazımızı da okumak isteyebilirsiniz: Kalp Krizi Esnasında Ne Yapmalısınız?
Bir Kardiyopulmoner Arrest Durumunda Ne Yapılması Gerekir?
Kardiyak arrest ile karşılaştığınızda temel yaşam desteği sağlamanız gerekir. Bu, kişinin solunum ve dolaşım fonksiyonlarını başka şeyler ile desteklemeyi içerir. Bu da acil durum servisleri olay yerine ulaşana kadar oksijen akışı ve kan dolaşımını sürdürmek anlamına gelir.
Kardiyak arrestten muzdarip bir kişi bilinçsiz olacaktır, kişinin nabzı olmayacaktır ve kişi nefes almayacaktır. Öncelikle, mümkün olan en kısa zamanda acil sağlık hizmetleri ile iletişime geçmelisiniz.
Sonrasında, kişinin güvenli bir yerde olduğundan emin olmaya çalışmalı ve bilinçlerinin yerine gelip gelmediğini görmek için onlara dokunmalısınız.
Resüsitasyona başlamadan önce, yardım edebilecek en az iki kişinin bulunması idealdir. Bir kişi resüsitasyondan sorumlu olmalı, diğer kişi ise onların talimatlarını takip edebilmek için telefonda sağlık uzmanları ile konuşuyor olmalıdır.
Bir kişiyi tamamen hayata döndürmek için defibrilatöre ihtiyaç vardır. Pek çok halka açık yerde yarı-otomatik defibrilatörler bulunmaktadır. En iyi seçenek bunlardan birini bulmaya çalışmak ve ambulansı beklerken bunu kullanmaktır.
Kardiyopulmoner Resüsitasyon (CPR)
Ne olursa olsun, acil sağlık hizmetlerinin gelmesini beklerken resüsitasyon yapmaya başlamalısınız. Öncelikle kişiyi sert bir yüzeye yüzü yukarıya bakacak biçimde yatırmalısınız ve başını hafifçe arkaya itmelisiniz. Kişinin hava yollarını açık tutmak için bir elinizle alnını, diğer elinizle ise çenesini tutmalısınız.
Bunu yaptıktan sonra kişiye göğüs kompresyonu yapmalısınız. Kendinizi onların üzerine gelecek şekilde yerleştirin, ve kollarınız tam olarak ileriye uzanmış halde ellerinizi kişinin göğsüne yerleştirin. 30 güçlü, ritmik kompresyon yapmalısınız.
Bundan sonra ağızlarına kuvvetli bir şekilde üfleyerek onlara oksijen sağlamaya yardımcı olun. Protokol iki nefes verdikten sonra kompresyonlara devam etmenizi söyler. Bu basit bir tekniktir ancak güç ve ritim gerektirir. Bu sebepten dolayı ideal olarak bir kişi resüsitasyonu yapan kişinin yerine geçmeli ve buna devam etmelidir, ki ilk kişi dinlenebilsin.
Hatırlamanız gereken şey şudur, resüsitasyonu doğru bir şekilde yaparak kişinin hayatını kurtarabilirsiniz. Bu tip bir ilk yardımı öğrenmek için pek çok ders ve yol vardır. Bunlardan birini uygulamayı bir değerlendirin!
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Cómo actuar ante una parada cardíaca | Asociación Española de Enfermería en Cardiología (AEEC). (n.d.). Retrieved April 14, 2020, from https://www.enfermeriaencardiologia.com/como-actuar-ante-una-parada-cardiaca/
- parada cardiaca – Sociedad Española de Cardiología. (n.d.). Retrieved April 14, 2020, from https://secardiologia.es/etiquetas/parada-cardiaca
- Parada Cardiorrespiratoria (PCR) – Fundación io. (n.d.). Retrieved April 14, 2020, from https://fundacionio.com/soluciones-io/viajarseguro/consejos-viajeros/primeros-auxilios/parada-cardiorrespiratoria-pcr/
- ¿Qué es una parada cardiorespiratoria? | Aula de Pacientes. (n.d.). Retrieved April 14, 2020, from https://www.saludcastillayleon.es/AulaPacientes/es/guia-primeros-auxilios/parada-cardiorespiratoria-adulto/parada-cardiorespiratoria