Tiroid Uyarıcı Hormon Düşüklüğünün Nedenleri
Tiroid uyarıcı hormon (Thyroid Stimulating Hormone – TSH) tiroid bezinin olası işlev bozukluklarında rol oynayan bir moleküldür. Bundan dolayı, doktorlar bu organ ile ilgili belirli semptomları algıladıklarında kandaki TSH seviyelerini ölçen bir test talep ederler.
Düşük TSH üzerinde daha fazla çalışılması gereken bir değişikliğin göstergesidir. Bu nedenle, bu inceleme genellikle birbirini takip eden birkaç testin ilkidir.
Bu yazımızı da beğenebilirsiniz: Tiroid Nodülleri: Belirtileri ve Nedenleri
Tiroid Uyarıcı Hormon Nedir?
TSH, tiroid uyarıcı hormon ya da teknin olarak tirotropin anlamına gelir. Bu, tirotropin salgılayan hormon (thyrotropin-releasing hormone – TRH) olarak bilinen başka bir hormon sayesinde hipotalamustan aldığı uyarının sonucunda hipofiz bezi tarafından salınır.
Kanda TSH olduğunda iki hormon daha üretmek üzere tiroid bezinin hücreleri ile temasa geçer:
- T3 ya da triiyodotironin. Bu T4’ten çok daha aktiftir ve dokular üzerinde etki yaratan hormondur. Yani, dokuların metabolizmalarını düzenler.
- T4 ya da tiroksin. Bu, dokular üzerinde minimum etkiye sahiptir. Daha ziyade bir T3 rezervidir çünkü T4 dokulara ulaştığında T3’e dönüştürülebilir, ki bu da son eylemi gerçekleştiren hormondur.
T3 ve T4 dokulara protein, karbonhidrat ve yağ metabolizmasını kontrol etmek üzere gidecektir. Buna ek olarak, bu hormonlar bebeklerde de çok önemlidir, çünkü bebeğin beyin dokusunun normal gelişimine yardımcı olurlar.
Kandaki Tiroid Uyarıcı Hormon Seviyeleri Neden Düşer?
18 ve 93 yaşları arasında 4550 civarında insanı içeren ve 2017 yılında yayınlanan bir çalışmaya göre, hipotiroidizm prevalansı %9.1 idi. Benzer şekilde, hipertiroidizm prevalansı ise %0.8’di.
Bu hastalıkların ikisi, birlikte, nüfusun neredeyse %10’unu etkilemektedir ve bu hastaların tamamında anormal bir TSH sonucu bulmak olasıdır. Bahsedilen hormon üç farklı şekilde düzenlemeler yapar:
- Hipotalamus tarafından salgılanan TRH miktarı
- Gerekli olduğunda TSH’yi depolamak ve salgılamaktan sorumlu olan hipofiz bezi
- Tiroid hormonlarından olumsuz geri bildirim
Olumsuz Geri Bildirim Nedir?
Tiroid hormonu üretimi yüksek olduğunda bu hormonların kandaki sayıları artar. Hem hipofiz bezi hem de hipotalamus bu artışı tespit eder, ve bu da TRH ve TSH üretimlerini azaltmalarına yol açar. Olumsuz geri bildirim derken bahsettiğimiz şey budur.
Yani hormonlar, stabil kan seviyelerine sahip olabilmek adına kendilerini düzenlerler. Bu mekanizma olmasaydı sürekli olarak hipertiroidizm ya da hipotiroidizm modlarına girerdik.
Kandaki TSH Seviyeleri
Kandaki normal TSH seviyeleri 0.4 ila 4 mIU/L arasındadır. Eğer bu değerler daha yüksek ya da daha düşük ise bu, bir tiroid disfonksiyonu bulunduğunu gösterir.
Spesifik olarak, düşük TSH kanda hipofiz üzerinde olumsuz geri bildirim yaratacak kadar T3 ve T4 olduğunu ve bunun da üretimi engellediğini gösterir. Buna genellikle hipertiroidizm adı verilir.
Ayrıca ikincil hipotiroidizmin bir sonucu olarak görülen düşük TSH de bulunmaktadır ve hipofiz bezinde bir disfonksiyon olduğunda gerçekleşir, çünkü bezin bir tarafı hasar görmüş olabilir, ya da bir şey – örneğin bir beyin tümörü – düzgün çalışmasını engelliyor olabilir.
Sonuç olarak, üçüncül hipotiroidizm asıl suçlu olabilir. Bu hipotalamusun çalışmaması ve TRH üretmeyi bırakması anlamına gelir. Bundan dolayı, TSH üretmesi üzere hipofiz bezine sinyal gönderemez.
İlk vakada, periferik tiroid hormonlarının aşırı üretimi söz konusu olduğunda kanınızda daha yüksek seviyelerde T3 ve T4 olacaktır, bu da metabolizmanın çok fazla çalışıyor olduğunu gösterecektir. Bundan dolayı, vücut enerji elde etmek üzere vücuttaki tüm yağ ve şekerleri yakmaya başlayacaktır.
Daha fazlasını öğrenin: Hipotiroidizm İçin Üç Tamamlayıcı Tedavi
Tiroid Uyarıcı Hormon Dengesizliklerinin Tedavisi
Hipertiroidizm
Hipertiroidizmin semptomlarından bazıları gerginlik, çarpıntı, hiperaktivite ve terlemede artıştır. Ayrıca, sıcağa karşı aşırı duyarlılık, iştah artışı ve kilo kaybı da söz konusudur.
Eğer hipertiroidizminiz olduğunu düşünüyorsanız doktorunuza danışın. Onun, TSH, T3 ve T4 seviyelerinizi kontrol etmek için kan testleri yapabilmesi gerekir. Eğer Tiroid Uyarıcı Hormon seviyeleri düşük ve tiroid hormonları yüksekse hipertirodizmi onaylayacaklardır.
Bu, tiroid tümöründen antikor üretiminin tiroid hücrelerini aşırı heyecanlandırdığı bir otoimmün hastalığına kadar değişebilir. Herhangi bir semptomu azaltmak ve kontrol etmek için ilaçlar bulunmaktadır.
Hipotiroidizm
Semptomlar yukarıdakilerin aksidir ve yorgunluk, kilo alımı, soğuğa karşı intolerans ve hipotermi hipotiroidizme işaret eder. Hipofiz bezine hasar veren ya da bezi baskılayan ve TSH salınımını engelleyen bir beyin tümörünüz olabilir. Ayrıca, bunun nedeni bezin kendisinde T3 ve T4’ün düşük seviyelerde üretilmesi de olabilir.
Hipotiroidizm bağlamında düşük TSH ciddi bir probleme işaret eder – bu durum hipofiz bezinin hasar görmesi ile ilişkilidir. Onun yerine, eğer TSH normal ya da yüksek ise, problem tiroid bezi olabilir.
Okuduğunuz için teşekkür ederiz.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Valdés S, Maldonado-Araque C, Lago-Sampedro A, et al. Population-Based National Prevalence of Thyroid Dysfunction in Spain and Associated Factors: [email protected] Study. Thyroid. 2017; 27(2):156‐166.
- Hipertiroidismo – Trastornos endocrinológicos y metabólicos – Manual MSD versión para profesionales. (n.d.). Retrieved May 24, 2020, from https://www.msdmanuals.com/es-es/professional/trastornos-endocrinológicos-y-metabólicos/trastornos-tiroideos/hipertiroidismo?query=hipertiroidismo
- 9 efectos fisiológicos de la hormona tiroidea. (n.d.). Retrieved May 24, 2020, from https://www.elsevier.com/es-es/connect/medicina/9-efectos-fisiologicos-de-la-hormona-tiroidea
- Generalidades sobre la función tiroidea – Trastornos endocrinológicos y metabólicos – Manual MSD versión para profesionales. (n.d.). Retrieved May 24, 2020, from https://www.msdmanuals.com/es-es/professional/trastornos-endocrinológicos-y-metabólicos/trastornos-tiroideos/generalidades-sobre-la-función-tiroidea
- Mu, T. (n.d.). Evaluación clínica inicial de la Función Tiroidea La determinación inicial debe ser la TSH sérica.
- Sempere E, Feliu M, Hernández R, Navarro A. Prevalencia del hipotiroidismo tratado en la población adulta. Atención Primaria. 2005; 35 (3): 163.
- Fernández M. Hipo e hipertiroidismo. Farmacia Profesional. 2003; 17(3): 37-41.
- Arroyo J, Gil P, Llauradó G, Caixás A, et al. Hipotiroidismo primario: consideraciones para una buena utilización del tratamiento con levotiroxina. Medicina clínica. 2011: 136 (5): 207-214.