Çok Kullanılan ve Araba Sürmeyi Etkileyen İlaçlar
Sık kullanılan ve araba sürmeyi etkileyen ilaçlar hangileri, biliyor musunuz?
Pek çok yaygın ilaç, bunların farkında olmayan insanlar için tehlikeli olabilecek yan etkilere sahiptir. Bu etkilerden bazıları bulantı, kusma ya da karın ağrısı olabilir. Ayrıca, araba sürmeyi ya da ağır iş makineleri kullanmayı ciddi anlamda engelleyen bir durum olan uykuya neden olabilirler.
Piyasada bulunan tüm ilaçlar yan etkilerin tetiklenmesine neden olabilir. Ancak bu yan etkiler sıklık ve ciddiyet açısından değişkenlik gösterir. Yan etkiler, bir hasta bir ilaç ile tedaviye başladığında bekleyebileceği istenmeyen ve hedeflenmeyen olaylar olarak tanımlanabilir. Bu yazımızda, yan etkileri dolayısıyla araba sürmeyi etkileyen ilaçlar hakkında konuşacağız.
Araba Sürmeyi Etkileyen İlaçlar Grubundaki Dört İlaç
1. Benzodiazepinler ve Araba Sürmek
Benzodiazepinler merkezi sinir sistemini etkileyen ilaçlardır. Sakinleştirici, antikonvülsan ve hipnotik etkilere neden olabilirler. Bu sebepten dolayı anksiyete, insomnia ve epilepsi ya da alkol yoksunluğu gibi diğer hastalıkların tedavi edilmesinde yaygın bir şekilde kullanılırlar.
Özellikle de pratisyen hekimler tarafından en fazla reçete edilen psikotropik ilaçlardır. Genel olarak, anksiyolitik alan hastaların %15’i ve nüfusun 18 ila 79 yaşları arasında olan kısmına dahil olup birkaç günlük ya da haftalık süre için benzodiazepin reçete edilen hastaların %1.6’sı ilacın daha kronik ve neredeyse süresiz bir kullanımına geçiş yaparlar.
Belirtilen dozdan daha fazla ilaç kullanmış olan hastalar, özellikle de bunu alkol eşliğinde yaptılarsa sedasyon, hareket koordinasyonu kaybı ve solunum depresyonu yaşayabilirler. Ayrıca, bu ilaçlar dikkat, konsantrasyon ve motor fonksiyonlarda bir düşüşe bile neden olabilirler, ve bu durum terapötik dozlarda bile gerçekleşebilir. Bu yan etkiler araba sürmeyi ciddi şekilde etkiler.
Dahası, benzodiazepinler depresyonu tetikleyebilirler, ki bu durum halihazırda bu duygudurum bozukluğundan muzdarip olan hastalarda daha yaygın bir şekilde görülür.
Bir hasta bu ilaçları aldıktan sonra, eğer ilaçları aniden keserse yoksunluk sendromu yaşayabilir. Bu da anksiyete, asabilik, titremeler ve halüsinasyonlar gibi semptomlara yol açabilir. Uzun süreli, düşük dozlu benzodiazepin tedavisi reçete edilmiş hastalar ise ilacı kestiklerinde anksiyete ve insomnia yaşayabilirler. Bu da ilacın eksikliğine, ya da aslında tedavi edilen semptomların tekrarlanmasına bağlı olabilir.
2. Araba Sürmeyi Etkileyen İlaçlar, Birinci Nesil Ya Da Klasik Antihistaminler
Diğer antihistaminlerin aksine birinci nesil antihistaminler kan-beyin bariyerini geçebilirler. Bu gerçek dolayısıyla şu tip merkezi yan etkilere sebep olabilirler:
- Sersemlik
- Bulanık görme
- Görme bozuklukları
- Halüsinasyonlar
Bu ilaçların neden olabileceği tüm yan etkiler dolayısıyla, uzmanlar araba sürmeniz gerektiğinde bu ilaçları almamanızı şiddetle tavsiye ederler.
Ancak, eğer hasta ebastin, lotatadin ya da setirizin gibi ikinci nesil antihistaminiklerden birini alırsa etki farklıdır. Yine de, bu ilaçlar da bir dereceye kadar merkezi sinir sistemi üzerinde bir dizi yan etkiyi tetikleyebilir, yani bu ilaçlar da araba sürme becerisini, daha az ölçüde olsa da, etkileyebilir.
Genel olarak, herhangi bir alerji ilacı alırken dikkatli olmak önemlidir.
Bu yazımızı da okumalısınız: Doğal Antihistaminikler ile Alerjilerinizi Kontrol Altına Alın
3. Antidepresanlar
Eğer antidepresan alıyorsanız da araba sürmekten kaçınmalısınız. Önceki durumlarda olduğu gibi, bu ilaçlar da sersemliğe neden olabilirler. Ayrıca, depresyon ve insomniadan muzdarip olan hastalar üzerinde yürütülen çalışmalara göre, bu ilaçların kullanılması uyku problemlerini iyileştirmektedir. Bu da, bu ilaçların uykuya dalmanızı daha kolay hale getirebileceği anlamına gelmektedir.
Hasta depresyondan muzdarip olmasa bile, elde edilen pozitif sonuçlar dolayısıyla doktorların insomnia tedavisi için düşük dozlarda, uykuyu destekleyen etkileri olan bir antidepresan reçete etmesi giderek daha da yaygın hale gelmektedir. Tıp uzmanları, herhangi bir ilaç kullanıldığında ortaya çıkabilecek olası yan etkiler ve dikkat edilmesi gereken şeyler hakkında hastaları uyarmalıdır.
4. Antiepileptik İlaçlar
Son olarak bu ilaçların da yan etkileri vardır, örneğin:
- Sersemlik
- Kafa karışıklığı ya da baş dönmesi
- Hafıza kaybı ya da konsantrasyon kaybı
Araba sürmek üzerindeki bu tehlikeli etkilerine ek olarak, epilepsinin kendisi de hastaların motor fonksiyonları ile bilişsel fonksiyonlarını etkileyebilir.
Keşfedin: Sersemliğe Neden Olabilen İlaçlar
Araba Sürmeyi Etkileyen İlaçlar Hakkında Farkındalık Sahibi Olmak Önemlidir
Sebep olabilecekleri aşırı uykululuk durumu dolayısıyla araba sürmeyi etkileyen ilaçlar hakkında bilgi sahibi olmak gereklidir. Bu gerçeğin farkında olmamak ciddi bir kazada bulunma riskinizi arttırabilir. Bu problem hakkında herhangi bir sorunuz varsa hem doktorunuza hem de eczacınıza danışın. Her şeyden önemlisi, asla kendi kendinize ilaç almayın. Eğer halihazırda benzodiazepin ya da antidepresan alıyorsanız kazaları önlemeye yardım etmek için araba kullanmak yerine başka alternatifler arayın.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- MJ, Antonijoan, R., García-Gea, C., Clos, S., Grasa, E., & Giménez, S. (2003). Fármacos que pueden producir somnolencia excesiva. Vigilia-Sueño.
- Josefina Velert, Lucrecia Moreno1 , Luis Salar, M.a Teresa Climent, S. A. (2006). Estudio sobre la adecuación de la prescripción de Benzodiazepinas en la Comunidad Valenciana. E-Farmacéutico Comunitario.
- Caro, I., Aguas, M., Ayestarán, A., & Pascual, B. (2007). Antiepilépticos. Revista Multidisciplinar de Gerontologia. https://doi.org/10.1016/s1245-1789(14)67013-x
