Evde Soğan Yetiştirmek
Hepimizin mutfağında soğan vazgeçilmez bir gıdadır. Yemeklerimize çok güzel bir aroma verir ve birçok tarifte kullanılırlar. Ayrıca sağlığımıza çok faydalı birçok özelliğe sahiptir. Sizi bu yazımızda evde soğan yetiştirmeyi öğrenmeye davet ediyoruz!
Soğan Yetiştirme ile İlgili Teknik Bilgiler
Soğan, yüzyıllardır yetiştiricilikte kullanılan bir bitki türüdür. Vücudumuz için birçok yönüyle faydalılardır. Soğanları gerekli koşulları sağladığınız sürece bahçede veya saksıda yetiştirebilirsiniz. Evde soğan yetiştirmek için gerekli koşullar şunlardır:
- Soğanları doğrudan toprağa ekin.
- Soğan yetiştirme mevsimleri ilkbahar, yaz ve kıştır; sonbahar değildir.
- Soğanı yetiştirmek toplamda 4 ay sürer, tohumların ekiminden, toplamaya kadar geçen süre budur.
- Saksıda yetiştirmek istiyorsanız, içinde en az 3 litre su olmalı ve saksı en az 20 santimetre derinliğinde olmalıdır.
- Bahçede yetiştiriyorsanız, her bitkinin birbirinden uzaklığı 15 cm olmalıdır; her sıranın arasındaki uzaklık da 40 cm olmalıdır.
- Toprağın türü ile alakalı olarak, soğanın gübreye ve besin değeri yüksek toprağa ihtiyaç duyduğunu bilmelisiniz. Genellikle turba kömürü, alüvyon ve biraz kumdan oluşan toprağı severler. Aşırı kumlu veya killi toprağı sevmezler.
- Soğanın topraktan aldığı elementler potasyum ve fosfordur, fakat nitrojeni almazlar. Bu yüzden, soğanı ekmeden önce iyi bir katman gübre koymak önerilir.
- Soğanlar güneş alan yerleri severler, özellikle de çiçek soğanı yapılanmaya başladığı haftalarda.
- Soğanlar yaşam döngüsü boyunca çiçek soğanı yapılanmadan önceki zamanı hariç, çok az miktarda suya ihtiyaç duyarlar. Toplamadan 20 gün önce su vermeyi durdurmak da önerilenler arasındadır.
- Soğanları yapraklarının üst kısımları sarı renge büründüğünde toplayabilirsiniz. Bu soğanın olgunlaştığı anlamına gelir. Çiçek soğanını dokusuna zarar vermeden çıkarmak için küçük bir tırmık veya çatal kullanın.
- Daha sonra birkaç gün yarı gömülü bırakın. Ardından, saksıdan veya bahçeden çıkararak 2 hafta güneş altında kurumasını bekleyin.
- Soğanları yabani otlardan uzak tutmak çok önemlidir. Bitkiyi ani nem değişimlerine de maruz bırakmayın çünkü soğan için zararlı olabilir.
- Çiçek soğanının büyüme evresindeki ideal sıcaklık 15 ve 25°C arasıdır. Çilek, havuç, salatalık ve domateslerle birlikte büyüyebilirler fakat baklagillerle bir arada ekmeyin.
İlginizi çekebilir: Bahçenizde Kolayca Yetiştirebileceğiniz 10 Bitki
Evde soğan yetiştirmenin 3 dönemi
Yaz Sonu
Eğer bahçede sıra halinde ekilmişse, her bir bitkiyi birbirinden ayrı tutmak önemlidir. Saksı içinde ekilmişse, tohumlar rastgele ekilmelidir. Tohumları 1.5 cm gübre ile kaplayın ve yavaşça bastırın.
Kış
Kışın çok sert ve karlı geçtiği bölgelerde, önce fideleri büyütmek ve daha sonra onları serada, kapalı bahçe avlusunda veya evin içinde bırakmak önerilir. Böylelikle, yazın transplantasyon yapabileceğiniz minik soğanlar elde edeceksiniz. Ardından bu soğanları kuru toprak içine koyup sıraları da fidelerin büyüklüğüne göre ayarlayabilirsiniz.
İlkbahar
Soğanları ilkbaharda ekmek ancak arkasından gelen yaz yağmurlu ve serin olacaksa veya soğanları saklayacak yeriniz yoksa önerilir. Her bir bitkinin arasında 10 cm bulunmalıdır. Fideler 10 cm uzunluğuna geldiğinde saksıya ekilmelidir.
Yaz, tohumlar yerine çiçek soğanlarını toplamak için en iyi zamandır. Her bir sırada 15 cm’de bir delik açmanız gerekir, daha sonra bu deliklere çiçek soğanlarını yerleştirmelisiniz. Ardından üzerini toprakla kapatın ve bastırın.
Saksıda Soğan Nasıl Yetiştirilir
Evde bahçeniz yoksa veya bahçenizde soğan ekecek yeriniz kalmadıysa, soğanı balkonda, terasta veya avluda bir saksıda yetiştirebilirsiniz. Düşündüğünüzden daha kolaydır, bitki yetiştiriciliği konusunda çok tecrübeli olmanıza gerek yoktur. Sadece toprağı güzelce hazırlamalısınız, saksıyı koyacağınız yeri ve saksıyı iyi seçmelisiniz.
İlk yapılacak şey saksıya koymak için iyi bir organik toprak satın almaktır. Bunu bir fidelikten alabilirsiniz. Böyle bir şansınız varsa en siyah olanını seçin çünkü ne kadar siyah olursa içinde o kadar çok gübre var demektir.
Ne olursa olsun, kesinlikle yapay gübreler kullanmayın. Bitkilerin daha hızlı büyümesini sağlasalar bile, sağlığınız için hiç iyi bir seçenek olmayacaktır. Zaten evinizde sebze yetiştiriyorsanız tabii ki daha sağlıklı şeyler yemek istediğiniz için bunu yapıyorsunuzdur.
Toprak kuru, “kek kıvamında” ya da çok açık bir renkteyse gübre ile zenginleştirilmiş koyu siyah renk bir toprakla karıştırabilirsiniz. Soğanı ekmeden önce toprağın içindekilerin iyice yerleşmesi için 2 hafta bekleyin.
Saksılar en az 20 cm derinliğinde ve 30 cm genişliğinde olmalıdır. Tohum ekecekseniz her bir deliğin arasında 15 cm ara bırakmalısınız, çünkü büyüdükçe soğanların daha fazla yere ihtiyaçları olacak. Fide kullanıyorsanız, bunları daha önceden hazırlamak ve 10 cm uzunluğa eriştikleri zaman saksıya almak en iyi yöntemdir.
İlk iki ay süresince ektiğiniz soğanları iki günde bir sulamalısınız ve çok güneş alan bir yere koymalısınız. Dört aydan sonra daha kolay bir şekilde yetiştirebilirsiniz. Soğanların ne durumda olduklarını kontrol ederek neye ihtiyacı olup neye olmadığını anlayabilirsiniz. Bu işte uzmanlaşmak için gözlem yapıp tecrübe kazanmalısınız.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Lanzotti, V. (2006). The analysis of onion and garlic. Journal of Chromatography A. https://doi.org/10.1016/j.chroma.2005.12.016
- Future People. (2014). The Research Onion. Future Ideas. https://doi.org/10.1007/s13398-014-0173-7.2
- Griffiths, G., Trueman, L., Crowther, T., Thomas, B., & Smith, B. (2002). Onions – A global benefit to health. Phytotherapy Research. https://doi.org/10.1002/ptr.1222
- Olfati, J. A., Peyvast, G., Sanavi, M., Salehi, M., & Mahdipour, M. (2010). Effect of defoliation on the yield and quality of garlic. Journal of Herbs, Spices and Medicinal Plants. https://doi.org/10.1080/10496475.2010.481917