Göz Renginde Değişmeler Endişe Sebebi Olabilir
Göz renginde değişmeler, herkesi alarma geçirecek nadir bir fenomendir. Gözler, yüzün sürekli bakılan en çarpıcı kısımlarından biridir.
Birçok kişinin kontakt lensler ve diğer prosedürler yoluyla irisinin rengini değiştirmeyi denediği doğrudur. Ancak bu, aniden ve kasıtlı olmadan gerçekleştiğinde genellikle bir patolojiden kaynaklanır. Ancak bazı durumlarda, aynı zamanda iyi huylu bir şey de olabilir.
Durum ne olursa olsun, her zaman bir uzmana danışmanız esastır. Bu yazıda göz renginde değişmeler yaratan başlıca nedenlerden bahsedeceğiz.
Göz renginde değişmeler yaratan hastalıklar
Doğduğumuzda, gözlerimizin rengi genellikle gri-mavi arasıdır. Bu, o göz rengiyle doğan tüm insanların hayatlarının geri kalanında mavi gözlü olacağı anlamına gelmez. Aslında genellikle tam tersi doğrudur.
Yaşamın ilk birkaç ayında göz renginde böyle değişmeler olması normaldir. Bebeklerde henüz irise renk veren pigment gelişmemiştir. Bu nedenle zaman geçtikçe gözleri nihai rengini alır.
Ancak göz renginde değişmeler yetişkinlikte meydana geldiğinde bu, endişe verici bir durum olabilir. Çoğu durumda altta yatan bir patolojinin belirtisidir. Aşağıdaki bölümlerde en sık rastlanan nedenleri listeleyeceğiz.
Çiller nedeniyle göz renginde değişmeler
Göz rengindeki değişikliklerden bahsetmeye başlamadan önce melaninin ne olduğunu açıklamamız önemlidir. Melanin, vücudumuzda, hem deride hem de gözbebeklerinde bulunan bir pigmenttir. İrisin rengini ve cildin tonunu belirler.
Bu madde, melanosit adı verilen hücreler tarafından üretilir. Bu hücrelerin hem deride hem de gözlerde olması, çillerin veya benlerin gözlerde de ortaya çıkabileceği anlamına gelir. Çiller, ‘oküler nevi’ olarak bilinir.
Deridekilere çok benzerler ve melanin üreten hücrelerin iyi huylu çoğalması sonucu oluşurlar. Retinanın etrafında ortaya çıktıklarında ‘koroidal nevi’ adını alırlar.
Çillerde veya derideki benlerde olduğu gibi, ‘oküler nevüs’ de hayatın herhangi bir döneminde ortaya çıkabilir. Bu nedenle göz renginde meydana gelen değişmelerin en sık rastlanan nedenlerindendir.
Sorun şu ki genellikle iyi huylu olmalarına rağmen kötü huyluya dönüşme riskleri de vardır. Yani melanoma dönüşebilirler. Bu, görmeyi etkileme olasılığı daha yüksek olan çok daha agresif bir tümördür.
“Recent Results in Cancer Research”te (Kanser Araştırmasında Güncel Sonuçlar) yayınlanan bir çalışmaya göre oküler melanom nadir görülür. Yine de tahminlere göre, Amerika Birleşik Devletleri’nde her yıl yaklaşık 2000 kişiyi etkilemektedir.
Lisch nodülü
Lisch nodülleri iriste oluşan 1 – 2 milimetre arası boyuttaki küçük iyi huylu tümörlerdir. Genellikle görmeyi etkilemeyen topaklar olarak ortaya çıkarlar.
Meksika Oftalmoloji Dergisi’nde (Mexican Journal of Opthalmology) yayınlanan bir makaleye göre, nörofibromatozisin en sık görülen oftalmolojik bulgusudur. Bu, sinir dokusundan tümörlerin oluşmasından meydana gelen genetik kökenli bir hastalıktır.
Periferik sinirlerden omuriliğe ve hatta beyine kadar her yerde ortaya çıkabilirler. Çoğu durumda iyi huylu olmalarına rağmen semptomlara neden olurlar ve kötü huylu olma riski taşırlar.
Bu hastalığın tanısı genellikle çocukluk çağında konur. ‘İntraoküler nevi’ gibi Lisch nodülleri de görme becerisine zarar verir ve göz renginde değişikliklere neden olur.
Fuchs distrofisi
Fuchs distrofisi, nadir görülen bir hastalıktır. Öyle ki ‘Orphanet’ platformuna göre yaygınlığı 1 milyon kişide 1 ila 9 kişi arasında değişir. Genç yetişkinleri etkiler ve göz renginde değişikliklere neden olur.
Bir gözün rengi değişerek diğerinden daha açık bir renk alır. Bu durumun nedeni bilinmemektedir ancak Kolombiya Oftalmoloji Derneği Dergisinde (Journal of the Colombian Society of Ophthalmology) herpes simpleks virüsü, kızamıkçık virüsü veya herpes zoster ile ilgisi olabileceğinden bahsedilmiştir.
Sorun şu ki, bu patoloji genellikle küçük kümelenmeler gibi semptomlara neden olur. Bunlar görme alanında ortaya çıkan ve havada uçan sineklere benzeyen küçük noktalardır. Bunun yanı sıra katarakta ve glokoma yol açabilirler.
İridokorneal endotelyal sendrom
Bu, korneanın şişmesine, glokoma ve iriste değişikliklere neden olan bir göz sendromudur. Son bahsettiklerimiz gözlerin renginde değişikliğe neden olanlardır. Yani korneanın belli hücreleri irise doğru göç eder ve hem iriste hem de göz bebeğinde deformasyona neden olur.
Bunun yanında hücrelerin bu göçü, gözün içindeki sıvının normal dolaşımını değiştirir. Biriktiklerinde kürenin içindeki basınç artar ve bu durum glokoma neden olur. En sık görülen belirtiler bulanık görme, göz rengi değişiklikleri ve hatta ağrıdır.
Bunu da okuyun: Oküler Nevuslar – Göz Çilleri Tehlikeli Midir?
Pigment dispersiyon sendromu
Normalde irise renk veren pigment irisin arkasında yer alır. Bazı insanlarda irisin farklı bir morfolojisi vardır ve gözün diğer bölgelerine sürter. Böylece pigment yavaş yavaş serbest kalır ve daha sonra aslında bulunmaması gereken diğer alanlara yayılır.
Bu durumda önceki bölümde bahsettiğimiz şeye benzer bir şey gerçekleşebilir. Pigment, göz içi sıvısının dolaşımını engelleyebilir. Bu nedenle glokomun oluşması mümkündür. Bunun yanı sıra göz renginde de değişiklikler vardır.
Göz renginde travma kaynaklı değişmeler
Travma, göz rengindeki değişikliklerin en yaygın nedenlerinden biridir. İçe doğru delinerek gerçekleşen bir yaralanma, doğrudan yüze gelen keskin bir darbe ya da gözün kan damarlarına zarar veren herhangi bir ajan olabilir.
Bu tür yaralanmalar genellikle görmeyi değiştirerek çift görmeye veya görme kalitesinin azalmasına neden olur. Bunun yanında ışığa duyarlılık oluşması da yaygındır. Fenomenin açıklaması, damar dışına çıkan kanın, aslında olmaması gereken kısımlarda birikmesidir.
Göz renginde değişmeler olduğunda doktora gidilmelidir
Yazıda da bahsettiğimiz gibi bir hastalığın semptomu olabilecekleri için göz rengindeki tüm değişiklikler bir göz doktoru tarafından muayene edilmelidir. Bunun yanı sıra kalıcı görme hasarı oluşma riski de vardır.
Bu nedenle bu bozuklukla ilgili herhangi bir şeyden şüphelenirseniz bir uzmana danışmanız esastır. Gözler, vücudun, özel bakım ve dikkat gerektiren çok hassas bir parçasıdır.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Neurofibromatosis – Síntomas y causas – Mayo Clinic. (n.d.). Retrieved October 19, 2020, from https://www.mayoclinic.org/es-es/diseases-conditions/neurofibromatosis/symptoms-causes/syc-20350490
- Cuevas, M., & Morantes, S. (2018). Iridociclitis Heterocrómica de Fuchs: Una Uveítis Subdiagnosticada. Revista Sociedad Colombiana de Oftalmología (Vol. 48). Retrieved from https://scopublicaciones.socoftal.com/index.php/SCO/article/view/74
- Orphanet: Iridociclitis heterocrómica de Fuchs. (n.d.). Retrieved October 19, 2020, from https://www.orpha.net/consor/cgi-bin/OC_Exp.php?lng=ES&Expert=263479
- Walkden, Andrew, and Leon Au. “Iridocorneal endothelial syndrome: clinical perspectives.” Clinical Ophthalmology (Auckland, NZ) 12 (2018): 657.
- Sánchez, Rocío, et al. “Trauma ocular.” Cuadernos de Cirugía 22.1 (2018): 91-97.
- Londoño, M. V. M., Imay, M. T., González, M. C. G., Nakamura, W. K., Reyes, C. E. E., & de la Vega, G. I. (2014). Nódulos de Lisch y ultrabiomicroscopia. Revista Mexicana de Oftalmologia, 88(4), 189–193. https://doi.org/10.1016/j.mexoft.2014.05.004
- Tucker, M. A., Hartge, P., & Shields, J. A. (1986). Epidemiology of intraocular melanoma. Recent Results in Cancer Research. Fortschritte Der Krebsforschung. Progrès Dans Les Recherches Sur Le Cancer, 102, 159–165. https://doi.org/10.1007/978-3-642-82641-2_14
- Mataix, J., et al. “Nevus coroideos.” Annals d’oftalmologia: òrgan de les Societats d’Oftalmologia de Catalunya, Valencia i Balears 26.3 (2018): 18.
- Santos-Bueso, E., et al. “Línea de Scheie como primer signo de síndrome de dispersión pigmentaria.” Archivos de la Sociedad Española de Oftalmología 94.3 (2019): 138-140.
