Kilo Verdiren İlaçlar Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Kilo verdiren ilaçlar konusunda birçok efsane ve yanlış bilgi vardır. Ne yazık ki, ilaç endüstrisi etkili olmayan veya sağlığa zararlı çeşitli maddeleri kilo verme konusunda popüler hale getirmiştir. Sonuçta kilo verdiren ilaçlar da ilaçtır. Bu yüzden, bir doktor tarafından, birçok çeşitli faktöre dayanarak değerlendirilerek, spesifik kişi ve durum için uygun olup olmadığı konusu düşünülüp karar verilerek yazılmalıdır.
Kilo verdiren ilaçların mucizevi bir şey olmadığını da unutmamak gereklidir. Kilo vermek efor gerektiren kompleks bir süreçtir. İlaç yardımcı olsa bile, kişi bunu sağlıklı bir diyetle ve egzersiz ile desteklemezse tek başına çok anlamsızdır.
Kilo Verdiren İlaçlar
Söylememiz gereken ilk şey şudur ki, doktorlar asla estetik amaçlarla kilo verdiren ilaçları yazmazlar. İkincisi, bu ilaçların hiçbirinin sistematik ve kontrollü bir diyet ve egzersiz planından daha etkili olduğu kanıtlanmamıştır.
Bu ilaçların çoğunun merkezi sinir sistemi üzerinde etkisi olduğunu ve açlığı ve tokluğu düzenleyen kompleks hipotalamik devreleri inhibe ettiğini bilmek önemlidir. Diğer bir deyişle, bu ilaçlar açlık hissinizi azaltır. Öte yandan, diüretik ve laksatif etkileri olan ilaçlar metabolizmayı hızlandırır. Piyasada, markette veya eczanelerde satılan, herhangi bir bilimsel kanıta dayanmayan, sözde “yağ yakıcı” ürünler de vardır.
Bu yazımızı da okuyun: Sağlıklı Bir Şekilde Kilo Vermek İçin 6 Kahvaltı Önerisi
Kilo Verdiren İlaçlar için Hasta Profili
Kilo verdiren ilaçlar herkes için uygun değildir. Öncelikle, hamile ve bebek emziren kişiler bunları kullanmamalıdır. Ayrıca uzmanlar küçük yaştaki çocukların da bunları kullanmamasını önermektedir. Bu ilaçlar hiçbir durumda tıbbi öneri olmadan alınmamalıdır.
Doktorlar bu ilaçları kişiler şu kriterleri sağlıyorsa önerir:
- Kişiye obezite tanısı konmuşsa. Doktor hastayı obez olarak sınıflandırır çünkü kilosu boyu ve vücudunun olması gereken ideal kilodan %20 daha fazladır. Genellikle bu, BMI veya vücut kitle indeksinin 30 veya daha yüksek olduğu anlamına gelir.
- Kişinin BMI’si düşük fakat bağlantılı bir hastalığı var ise. BMI’nin 27-30 arası olduğu ve kişinin diyabet, uyku apnesi veya hipertansiyon gibi hastalıklardan muzdarip olduğu durumlar vardır. Bu durumlarda kilo verdiren ilaçlar yazılması bazen uygun olabilir.
Fakat, bu ilaçlar asla ilk tercih edilen tedavi yöntemi olmamalıdır. Doktorlar bu ilaçları ancak kişi 3-6 ay arası bir süre boyunca diyet uygulayıp, egzersiz planı takip etmişse ve %5’ten daha fazla kilo veremiyorsa yazarlar. Ayrıca kişinin bu konuda motive olması ve kilo vermeye kendini adaması çok önemlidir.
Kilo Verdiren İlaçların Yan Etkileri
Her ilaçta olduğu gibi, kilo verdiren ilaçların da kişiye göre değişen çeşitli yan etkileri vardır. En yaygın görülen ve hafif belirtiler gösterenler ishal, kabızlık veya mide bulantısıdır ve bunlar zamanla azalmaya yatkındır.
Fentermin, benzfetamin, dietilpropion ve fendimetrazin gibi bazı ilaçlar uyumakta zorluk, gerginlik, huzursuzluk, baş ağrısı ve kan basıncında artış gibi şeylere sebep olabilir. Çok az durumda aşağıdaki gibi bazı yan etkiler belirtilmiştir:
- Gözlerde veya ciltte sarı pigmentasyon
- Koyu renk idrar
- Açık renk dışkı
- Kaşınan cilt
- Karın ağrısı
- İştah kaybı
Daha fazlasını öğrenin: İdeal Kiloya Ulaştığınızda Karşılaşacağınız 5 Şey
Bu İlaçlara Karşı Alınacak Önlemler
Kilo verdirdiği söylenen bazı ürünlerin bilimsel olarak desteklenmedikleri için güvenli olmadıklarını akılda tutmalısınız. Yani reçetesiz bir şekilde satılmaktadırlar. Bu ürünlerden bazılarının, özellikle de efedra, efredin veya kafein içerenlerin, nöbet, kalp krizi, atak ve ani ölüm ile bağlantılı olduğu bazı raporlar vardır. Bu yüzden bu ilaçları almadan önce doktorunuza danışmanız çok önemlidir.
Kişi reçetelenmiş ilacı almayı bırakırsa, ilaç etkisini tamamen kaybedecektir. Bu yüzden diyet yapmayan ve düzgün bir yaşam tarzını takip etmeyen kişilerin ilacı bıraktığında tekrar kilo alması muhtemeldir. Bu yüzden kalıcı bir şekilde kilo vermek isteyenlerin sağlıklı bir diyet ve rutin bir şekilde egzersiz yapması gereklidir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Ortega FB, Lavie CJ, Blair SN. Obesity and Cardiovascular Disease. Circ Res. 2016 May 27;118(11):1752-70.
- Xie Z, Chen F, Li WA, Geng X, Li C, Meng X, Feng Y, Liu W, Yu F. A review of sleep disorders and melatonin. Neurol Res. 2017 Jun;39(6):559-565.
- Duan S, Xie L, Zheng L, Huang J, Guo R, Sun Z, Xie Y, Lv J, Lin Z, Ma S. Long-term exposure to ephedrine leads to neurotoxicity and neurobehavioral disorders accompanied by up-regulation of CRF in prefrontal cortex and hippocampus in rhesus macaques. Behav Brain Res. 2020
