Renk Körlüğü Olan Bir İnsan Nasıl Görür?

Renk körlüğü renkleri algılayışınızı değiştiren genetik bir hastalıktır. Renk körlüğü olan insanlar bu hastalığı farklı şiddetlerde yaşayabilir ve beyinleri renkleri farkı şekillerde yorumlayabilir. Bu konuda daha fazla şey öğrenmek istiyor musunuz? Okumaya devam edin!

Renk körlüğü renkleri algılayışınızı değiştiren bir hastalıktır. İnsan gözü objelerin rengini gözün retinasına giden ışık dalgaları ile yorumlayabilir.

Retinada, koniler denen özelleşmiş hücreler vardır. Konilerin içerisinde pigment vardır ve bu pigmentlerin kırmızı, yeşil ve maviyi algılamak için üç farklı türü vardır. Bu üç pigmentin kombinasyonu geniş bir renk yelpazesi sağlar ve dünyayı siyah beyaz değil de renkli görmenize olanak tanır.

Işık dalgasındaki bilgi konilere ulaştığında sinyal optik siniriniz boyunca devam eder. İki göz kürenizin arkasında birer tane olmak üzere iki optik siniriniz vardır. Bunların yolları optik kiazmada birleşir ve beyne ulaşır, bu şekilde nöronlar bilginin son yorumunu yapar.

Renk körlüğü söz konusu olduğunda, kişi renkleri normal bir şekilde algılamaz. Işık dalgası aynı olsa da, renk körü bir kişide bilgi yanlış şekilde yorumlanır. Bu durumun erkeklerin yaklaşık %8’ini ve kadınların %0.5’ini etkilediği tahmin edilmektedir.

Renk Körlüğü Nedir?

Renk körlüğü olarak bilinen bozukluk genetik bir hastalıktır. Cinsiyet kromozomlarından biri olan X kromozomu yoluyla taşınır. Bundan dolayı erkeklerde kadınlara kıyasla daha yaygındır.

Renk körlüğü, renkleri ayırt etmedeki yetersizlik olarak tanımlanır. Bu tanımın altında hastalığın pek çok varyantı bulunur, bunlar aralıktaki neredeyse algılanamaz ışık değişikliklerinden bir rengin diğeri ile değişmesine kadar farklılık gösterir.

Genel olarak, renk körlüğünün üç klasik formu vardır: 

• Monokromatizm: Bu hastalığın en az yaygın olan formudur. Ayrıca hasta için en fazla komplikasyona neden olanıdır, çünkü normalde fotofobi ve göz titremi gibi farklı semptomlar ile ilişkilendirilir. Mono kısmı, üç koni tipinden – yeşil, kırmızı ve mavi – sadece birinin çalışmasına atıfta bulunur.
• Dikromatizm: Önceki formun aksine bu renk körlüğünün en yaygın formudur. Üç koni türünden biri çalışmaz, diğer ikisi ise çalışır. Göremediğiniz renge bağlı olmak üzere dikromatizmin üç farklı türü vardır. Problem kırmızı konide olduğunda protanopi, yeşilde olduğunda döteranopi, mavide olduğunda ise tritanopi olarak adlandırılır.
• Trikromatizm: Bu üç koninin de çalıştığı, ancak bazı konilerin değiştiği ve renk farklılıklarına karşı düşük bir hassasiyete neden olduğu durumdur.

Renk Körlüğünün Diğer Nedenleri

Renk körlüğü X kromozomu ile bağlantılı bir genetik hastalık olsa da diğer durumlarda bir semptom olarak da ortaya çıkabilir. Bu hastalıklar arasında şunlar vardır:

• Katarakt: Katarakt göz kürenizin merceğindeki bir opaklıktır. Bu opaklık gördüğünüz her şeyin parlaklığını azaltır, yani renk algınızı etkileyebilir. Cerrahi bir şekilde düzeltebileceğiniz bir durumdur.
• Parkinson: Parkinson hastalığından muzdarip olan insanların hepsi renk körü değildir ancak bu hastalık retinadaki ışık dalgalarını yakalayan sinir hücrelerini etkileyebilir.
• Kallman sendromu: Parkinson gibi, bu da her zaman renk körlüğüne neden olan bir hastalık değildir. Bununla birlikte, bazı insanlar için semptomlardan bir tanesidir. Kallman sendromunda ana problem hipofiz bezindedir.
• Leber hastalığı: Bu genetik olarak miras alınan optik bir nöropatidir. En çok etkilenen renkler kırmızı ve yeşildir.
• İlaçlar: Renk körlüğü bazı ilaçların bir yan etkisi olabilir. Bu problem ile en çok ilişkilendirilen ilaç epilepsiyi tedavi etmek için kullanılan tagabindir. Ancak hastalar ilacı kullanmayı bıraktıklarında normal görüşleri geri döner.

Renk Körlüğü Olan Bir Kişi Nasıl Görür?

Renk körü bir insanın sadece grinin tonlarını ya da siyah beyaz görmediğini açıklığa kavuşturmamız gerekir. Ancak tonlarda bir desatürasyon görebilirler.

Ayrıca renkleri de karıştırabilirler, bu da değişmiş konileri olmayan insanlar tarafından genellikle yanlış anlaşılabilir ve kafa karışıklığı sanılabilir. Ancak, renk körü bir kişi için bu bir kafa karışıklığı değildir, daha ziyade renkleri yorumlamanın farklı bir yoludur.

Oftalmologların muayenehanelerinde bu hastalığı teşhis etmek için yaptıkları testler son derece çeşitli ve özneldir. Hasta ne gördüğünü ve gördüğünü düşündüğü renkleri söylemelidir, ki bunlar norm ile karşılaştırılabilsin. En ünlü test renkli noktalardan oluşan sayıların bulunduğu kartlardan oluşan Ishihara testidir. Noktaların renk farkı son derece küçüktür ve renk körlüğü olan insanların bu renkleri ayırt etmekte zorlanacağı varsayılır.

Renk Körü Olduğumu Düşünüyorsam Ne Yapmalıyım?

Eğer renk körlüğünden muzdarip olabileceğinizi düşünüyorsanız bir göz doktoruna görünmeniz önemlidir. Doktor uygun testleri yapacak ve renk algınızda bir farklılık olup olmadığını belirleyecektir. Genel olarak, endişelenmeniz için bir sebep yoktur. Renk körü olan kişilerin büyük çoğunluğu son derece normal bir yaşam sürmektedir.