Suda Çözünen Vitaminler Nelerdir?

Suda çözünen vitaminler suda erirler ve vücutta depolanmazlar. Bundan dolayı bu vitaminleri yiyecekleriniz vasıtası ile almanız önemlidir. Bu yazımızda bu konu ile ilgili daha fazla şey öğrenebilirsiniz!

Vitaminler vücudumuzun düzgün çalışması için gereklidir. Genel olarak, yağda çözünen ve suda çözünen vitaminler bulunmaktadır, bu vitaminler isimlerinden de anlaşılabileceği üzere nerede çözündüklerine bağlı olarak gruplara ayrılmış durumdadır. Bazı minerallerin aksine çok az etki ederler. Buna ek olarak vücutta da üretilemezler. Bundan dolayı bu vitaminleri beslenme düzeninize eklemelisiniz.

Genel olarak, vitaminlerin ana fonksiyonları gıda oksidasyonunu, metabolik reaksiyonları ve gıdalar aracılığıyla sağlanan enerjinin kullanılması ve salınmasını aktifleştirmektir. Bundan dolayı, bu organik besinlerin hücrelerin canlılığı açısından önemini görmek son derece kolaydır. Bundan dolayı bu vitaminleri mutlaka yediğiniz yiyecekler ile beslenme düzeninize eklemelisiniz.

Vitaminler

Her hücre amino asitleri, mineralleri ve diğer bileşikleri proteinlere, hormonlara ve enzimlere dönüştürme fonksiyonuna sahiptir. Bazı vitaminler sonuçta ortaya çıkan bu bileşiklerin birer parçasıdır, ki bu da vücudun doğru şekilde çalışması için elzemdir. Şu anda bilinen 13 farklı vitamini iki gruba ayırabiliriz:

• Suda çözünen vitaminler. Bu vitaminler suda erir. Bundan dolayı vücut bu vitaminleri depolayamaz. Bu sebeple bu vitaminlerin günlük bir bazda tüketilmesi gerekir, çünkü fazla olan kısmı ter ve idrar aracılığı ile vücuttan atılır.
• Yağda çözünen vitaminler yağda erirler. Bundan dolayı vücudun yağ hücrelerinde ve karaciğerde depolanırlar. Ancak bu vitaminleri çok fazla tüketmek sağlığınıza zararlı olabilir. Bundan dolayı vitamin takviyelerine her zaman dikkat etmeli ve bu konuda doktorunuza ya da eczacınıza danışmalısınız.

Hadi şimdi ilk gruptaki vitaminlere daha yakından bakalım.

Suda Çözünen Vitaminler

Bu vitamin grubu suda çözünen ve vücutta depolanmayan vitaminleri içermektedir. Bu vitaminlerden bazıları şunlardır:

B1 Vitamini ya da Tiamin

Bu vitamini kabuklu yemişlerde, tam tahıllarda, baklagillerde, bira mayasında ve buğday ruşeyminde bulabilirsiniz. Bu vitaminin ana fonksiyonu karbonhidratların içerdiği enerjinin salınımını sağlamaktır.

Bundan dolayı B1 vitamini eksikliği şunlara sebep olabilir:

• Kan şekeri seviyesinde hatırı sayılır bir düşüş ya da hipoglisemi.
• Yorgunluk ve sinirlilik.
• Kas güçsüzlüğü.
• Konsantrasyon eksikliği.

B2 Vitamini ya da Riboflavin

Bu vitamin yağların, proteinlerin ve karbonhidratların oksidasyonunu katalize eder. Genel olarak bu vitamini alabileceğiniz bazı iyi kaynaklar süt, karaciğer, fasulye, mercimek, peynir ve kabuklu yemişlerdir.

Suda çözünen vitaminler grubuna dahil olan bu vitaminden yeterince almamak görsel bozukluklara ve ağız ve boğaz mukozasında enflamasyona neden olabilir. 

B3 Vitamini, Niasin ya da Nikotinik Asit

Bu vitamini çoğunlukla baklagillerde, kabuklu yemişlerde, tahıllarda ve bira mayasında bulabilirsiniz. Fonksiyonu ise yiyecekleri enerjiye dönüştürmektir.

B3 vitamini eksikliğinden dolayı ortaya çıkan bir hastalık olan pellagra da bahsedilmeye değer bir hastalıktır. Bu durumun özellikleri ciltte lekeler belirmesi ve sindirimsel ve sinirsel bozuklukların ortaya çıkmasıdır.

B5 Vitamini ya da Pantotenik Asit

Bu bağışıklık sisteminin bir parçasıdır ve vücudun enfeksiyonlardan korunmasına yardımcı olur. Buna ek olarak yağ, protein ve karbonhidrat metabolizmasında da rol oynar. Bu vitamini tüm hayvan ve bitkilerde ve ayrıca bira mayasında da bulabilirsiniz.

Suda çözünen vitaminler listesine dahil olan bu vitaminin eksikliği bağışıklık sisteminin zayıflamasına sebep olarak enfeksiyonların gelişmesine davetiye çıkarır.

B6 Vitamini ya da Pridoksin

Bu vitamin aminoasit metabolizmasında ve hemoglobin sentezinde rol oynar. B6 vitamini eksikliği beslenme düzenindeki problemler ile kendisini gösterir.

Muz, avokado, tam tahıllar ve sebzeler en zengin B6 vitamini kaynaklarıdır.

B8 Vitamini ya da Biyotin

Bu vitamin birçok bitkisel ve hayvansal gıdada bulunur, bundan dolayı insanlar genellikle B8 vitamini eksikliği yaşamaz. Bu vitamin karbondioksit oluşumu veya kullanımında bir rol oynayan belirli enzimlere bağlanır, bu nedenle koenzim işlevi görür.

B9 Vitamini ya da Folik Asit

Bu vitamin fetüsler gibi yeni dokuların hücrelerindeki DNA sentezi için elzemdir. Ayrıca kırmızı kan hücrelerinin sentezi için de gereklidir. Eksikliği anemiye neden olur.

Mercimek, fasulye, sebzeler ve karaciğer en zengin B9 vitamini kaynaklarıdır.

B12 Vitamini ya da Siyanokobalamin

B12 vitamininin ana kaynağı karaciğerdir. Bu vitamin kırmızı kan hücrelerinin sentezi için elzemdir. Bir minerali de içeren tek vitamindir, bu mineral kobalttır ve vitamin de adını buradan alır.

Dahası, bu vitamini üreten herhangi bir bitki ya da hayvan yoktur, sadece bazı mikroorganizmalar tarafından üretilir. Bu vitaminin eksikliği de anemiye yol açar.

C Vitamini ya da Askorbik Asit

Son olarak, C vitamini bağ dokulardaki proteinlerin oluşumunda ve kemik kıkırdaklarının yenilenmesinde bir rol oynar. Bundan dolayı bu vitaminin eksikliği bağ dokuda yırtıklara, deri altı kanamaya ve iyileşmede zorluklara yol açabilir.

Neyse ki C vitamini almak çok kolaydır: sayısız meyve ve sebzede bulunur, özellikle narenciyeler ve yapraklı yeşil sebzelerde vardır.

Sonuç Olarak

Sizin de görebileceğiniz üzere vitaminler sağlığınız için hayati olan maddelerdir. Sadece suda çözünen vitaminler ve özelliklerinden bahsettiğimiz için yağda çözünen vitaminlerin de önemli olduğunu aklınızda tutun – ancak bu başka bir yazımızın konusu!

Önerilen beslenme ihtiyaçlarınızı karşılayabilmek için sağlıklı beslenme alışkanlıklarına sahip olmanız gerektiğini unutmayın.