Ağrı Kesicilerin Yaygın Sınıflandırılması
Analjezi kelimesinin anlamı, “ağrısızlıktır.” Bu nedenle ağrı kesicilerin sınıflandırılması genellikle “analjezik ilaçlardır.”
Uluslararası Ağrı Araştırmaları Derneğine göre, ağrı “rahatsızlık verici bir duyu ve duygusal deneyimdir.” Bu dernek, gerçek veya potansiyel yaralanmalarla ilgileniyor.
Ağrının, akut ve kronik olmak üzere iki türü vardır. Belirttikleri duygusal deneyim ve duyusal deneyim bakımından bu iki ağrı türü farklılık gösterir. Bu nedenle, ağrı kesiciler farklı sınıflandırılmalıdır.
Akut ağrı, doku yaralanmasından kaynaklanır ve yara iyileştikten sonra kaybolur. Kronik ağrıya sebep olan spesifik doku yaralanmasını bulmak zordur.
Öte yandan, kronik ağrı daha uzun sürer. Migren ve osteoartrit kronik ağrının örnekleridir. Daha önce de belirttiğimiz gibi, akut ve kronik ağrıda duygusal bileşen farklıdır.
- Akut ağrıda, rahatsızlık, anksiyete ve öfke hissetmek yaygındır.
- Kronik ağrıda, depresyona meyil görülür.
Bu duygusal semptomlar genellikle tedavi edilebilir.
Ağrı kesicilerin sınıflandırılması: Primer Analjezik İlaçlar
Ağrı kesicilerin ana hedefi ağrıyı azaltmaktır. Ağrıların farklı türleri olduğundan, ağrı kesiciler de üç başlık altında toplanabilir.
Ateş düşürücü analjezik
Ağrı kesici ilaçların başka fonksiyonları da vardır. Bunların büyük bir çoğunluğu ateş düşürücü ve iltihap karşıtı ilaçlar olsa da, bu grup istisnadır. Ateş düşürücü ilaçların bir örneği, parasetamoldür. Bu ilaç iltihabı azaltmaz, sadece ateşi düşürür ve ağrıyı azaltır.
Nonsteroid Anti-Inflamatuar İlaç
Bu ilaçların başarısı, siklooksijenaz enzimi bloke etmelerinden kaynaklanır. Ayrıca, nonsteroid anti-inflamatuar ilaçlar, siklooksijenazın inflamatuar süreçlerle alakalı maddeleri sentezlemesini engeller.
Bu ilaçlara örnek olarak aspirin ve ibuprofen verilebilir. Bununla birlikte, siklooksijenazların farklı türleri vardır ve bu türlerin hepsini özel olarak bloke eden analjezik ilaçlar vardır. Bunlar, seçici siklooksijenaz inhibitörler olarak bilinir. Selekoksibin ve rofekoksib bunlara örnektir.
Opioid Analjezikler
Opioid analjezikler, opioid reseptörlerini harekete geçiren ilaçlardır. Opioid reseptörü harekete geçtiğinde, genellikle sinir aktarımı engellenir. Böylece, harekete geçen opioid reseptör ağrının sinir aktarımını azaltır.
Etkisine ve diğer karakteristiklerine bağlı olarak farklı opioid türleri vardır. Bunlardan bazıları:
- Salt agonistler: Bunlar en etkili olanlardır ve en iyi örnekleri morfin, kodein ve metadondur.
- Kısmi agonistler: Kısmi agonistler, daha az etkilidir. Bu ilaçlara örnek olarak Bupernorfin verilebilir.
- Agonist-antagonistler: Bunlar, belirli opioid reseptörleri harekete geçirir ve diğerlerini engeller. En iyi örnek pentazosindir.
- Karma: Bu ilaçlar, pek çok opioidten farklıdır. Örnek olarak tramadol verilebilir.
Bu opioidlerin genellikle mide bulantısı, kabızlık veya sedasyon gibi istenmeyen etkileri olur.
Bu yazımızı da okuyun: En İyi 9 Doğal Ağrı Kesici Yöntemler
Ağrı Kesicilerin Sınıflandırılması: Sekonder Analjezik İlaçlar
Sekonder ağrı kesicilerin ana hedefi, ağrıyı azaltmak değildir. Aslında, bu ilaçlar diğer semptomları hafifletmek için tasarlanmıştır ancak yine de bazı ağrı türlerini yatıştırabilir.
Antidepresanlar
Daha önce de açıkladığımız gibi, ağrı, özellikle de kronik ağrı ile ilişkili olarak depresif semptomlar görülebilir. Antidepresanlar bu bakımdan oldukça faydalıdır. En çok kullanılan antidepresanlardan bir tanesi amipriptilindir.
Ayrıca okuyun: Depresyonla Mücadeleye Yardımcı Zihinsel Yöntemler
Antiepileptik
Antiepileptikler sinir aktarımını azaltır. Bu ilaçları kullanırken, ağrının sinir aktarımı azalır. Karbamazepin ve lamotrigin bu ilaçlara örnek verilebilir.
Kas Gevşeticiler
Kas gevşeticiler, kas ağrısını hafifletebilir. Eğer ağrının kaynağı kas ile ilgiliyse, bu ilaçlar etkilenen kası gevşeterek ağrıyı azaltır. En yaygın kas gevşeticiler diyazepam, gabapentin ve topiramattır.
Lokal Anestezi ilaçları
Lokal anestezi ilaçları, uygulandıkları bölgedeki sinir aktarımını engeller. Böylece lokal anestezi uygulayarak ağrıyı azaltmak ve ortadan kaldırmak mümkündür.
Bununla birlikte, bu ağrı kesiciler ağrıya sebep olan dürtünün daha yüksek sinir merkezleriyle birleştiği yapılarda da etkili olabilir. Bu şekilde, ağrı en azından kısmen açık olmayacaktır. En popüler lokal anestezi ilaçları lidokain ve pilokarpindir.
Kortikoyidler
Son olarak, bu ilaç grubu da nonsteroid anti-inflamatuar ilaçlar gibi iltihabın azalmasını sağlar veya oluşmasını önler. İnflamasyon azaldığında, sebep olduğu ağrı da azalır. En çok bilinen kortikoyid prednizondur.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Power, I. (2011). An update on analgesics. British Journal of Anaesthesia. https://doi.org/10.1093/bja/aer126}
- Lötsch, J., & Geisslinger, G. (2011). Pharmacogenetics of new analgesics. British Journal of Pharmacology. https://doi.org/10.1111/j.1476-5381.2010.01074.x
- Phillips, W. J., & Currier, B. L. (2004). Analgesic pharmacology: II. Specific analgesics. The Journal of the American Academy of Orthopaedic Surgeons. https://doi.org/10.5435/00124635-200407000-00003