Alopesi Areata: Semptomlar, Nedenleri ve Tedavisi

Alopesi areata, yuvarlak şekillerde saç dökülmesine neden olan bir kafa derisi hastalığıdır. Hayati tehlikesi yoktur ancak hayat kalitesini etkiler.

tarafından incelendi ve onaylandı. Doktor Leonardo Biolatto.

Tarafından yazılmıştır Leonardo Biolatto

Son Güncelleme: 27 Mayıs, 2022

Alopesi areata (saçkıran) çok sık rastlanmayan ancak tıp camiasında bilinen patalojik bir vakadır. Dermatolojinin uzmanlık alanıyla ilgisi vardır. Bu anabilim dalının deri hastalıklarını incelemesi nedeniyle onlar için sıradışı bir vaka çeşidi değildir.

Hastalık, vücudun belirli bir bölgesinde oluşan saç dökülmesidir. En çok etkilenen bölge kafa derisidir. Ancak sakalda ya da alt ve üst eklemler yerlerinde tüylü deride öbek öbek dökülme ile de kendini gösterebilir. Şimdi nedenleri ve semptomlarına, bir tedavisi olup olmadığına bakalım.

Kadınlarda ve erkeklerde Alopesi Areata

Farklı yaşlardan hem erkeklerde hem de kadınlarda Alopesi Areata’ya rastlanabilir. Ancak yetişkin erkeklerde daha fazladır. Bununla beraber eğer ailede bu hastalıktan muzdarip birileri varsa, çocuklarda da bu hastalık görülebilir.

Tıp biliminde, sadece bir çeşit alopesi areata yoktur, birden fazla. Integral Medicina dergisinden alıntılanan bir araştırmada alopesi areata türlerinin sınıflandırması aşağıda verildiği gibidir:

• Tek bir yüzeyde: En sık rastlanan türdür. Vücudun sadece bir bölgesinde saç dökülür.
• Yüzeyde çoklu bölgede: Öncekinden farklı olarak, birden fazla alanda dökülme görülür.
• Alopesi totalis: Tüm saç derisini etkileyen ve kelliğe neden olan saç derisinde meydana gelen dökülme tipidir.
• Alopesi universalis: Saç kökünden kismi dökülmeye ek olarak, insanlar, kaşlar ve kirpikler de dahil yüzdeki tüm tüylerini kaybeder.
• Diffüz Alopesi: Belli bir bölgeye yerleşmeyen tüm saçlı deriyi etkileyen saç dökülmesidir.
• Koyu saçlarda alopesi: Bu en nadir görülen biçimdir. Saç dökülmesi beyaz saça ayrıcalık tanır ve sadece pigmentli saçları etkiler. Kişi günden güne acımasız bir şekilde saçlarının beyazladığı hissine kapılır.

Alopesi Areata’nın oluşma nedenleri

Alopesi Areata‘nın neden oluştuğu hakkında kesin bir bilgi yoktur. Ancak, Amerika Birleşik Devletleri merkezli Ulusal Tıp Kütüphanesi tarafından yapılan yayınlar olası sebebin bir otoimmün hastalık olabileceğini göstermektedir. Bağışıklık sistemi yabancı maddelere saldıracağına kendi vücuduna saldırır.

Bağışıklık sistemi yanlışlıkla saç köklerini tehlikeli veya yabancı cisim olarak algılar ve onlara saldırır. Saç köke saldırarak desteğini kaybeder, güçsüzleşir ve besin kaynağını kaybeden saç dökülür.

Alopesi Areata’dan muzdarip insanlar üzerinde yapılan histopatolojik araştırmalar, dökülme yaşanan bölgedeki saçlı deri hakkında çokca veri topladı. Beyaz kan hücreleri saç köklerinin çevresinde birikerek saç gelişimini durduruyor ve beklenen saç dökülmesi gerçekleşiyor.

Alopesi areatalı bir grup insanın, romatoid artrit veya çölyak hastalığı gibi diğer otoimmün hastalıklarla ilişkili olduğu ortaya çıkmıştır. Bazen saç dökülmesi diğer hastalıkların ilk belirtisidir ve bir süre sonra bu dökülmenin ardında yatan hastalık tamamen kendini gösterir.

Bazı durumlarda rastlanan vakalarda, bir aile üyesinin ölümünün, kronik bir hastalığın veya bir kaza atlatma gibi zor bir dönemden geçtikten sonra bu kişilerde alopesi areata oluşumu gözlendiği için stresli durumlarla da bir bağlantı olduğuna inanılmaktadır.

Buna karşın, stresin alopesi areata üzerindeki etkisi bilimsel olarak kanıtlanamamıştır ve halen bir tartışma konusu olmaya devam etmektedir. Ayrıca yayınlanan makalede de belirtildiği gibi Alopecia Areata hakkında yeni histopatolojik bulgulara rastlanmıştır.

Belirtiler

Meksika’da yayımlanan Dermatoloji dergisi, Alopesi Areata’nın ağrıya, yanmaya veya kaşıntıya neden olmaması gereken bir hastalık olduğunu belirtiyor. Saç dökülmesi, hastalığın olağan görünümlerindeki tek semptomdur. Ayrıca etkilenen bölgede kızarıklık veya ciltte soyulma görülmemelidir.

Tek semptomun saç dökülmesi olma özelliği, hastalığı diğerlerinden ayıran bir özellik olduğu için önemlidir. Areata formundan farklı olarak ağrı veya gözle görülür iltihaplanmanın olduğu farklı alopesi çeşidi vardır.

Tipik olarak, saç derisinde yama şeklinde dökülmeler meydana gelir. Bu yamalar 1 ile 4 santimetre arasında olabilir ve bir veya daha fazla bölgede olabilir. Yuvarlak ve pürüzsüz olma eğilimindedirler.

Dökülmelerin görüleceği diğer alanlar sakal, kaş, kirpik, alt ve üst uzuvlardaki kıllar ve kasık kıllarıdır. Tırnakların embriyolojik yapısı saçla benzer olduğundan, bazen tırnaklarda olan çatlak ve kırılmalar Alopesi belirtisi olarak görülür.

Tüm kafa derisinde saç dökülmesine yol açan total Alopesi’de, gelişim nispeten hızlıdır: ilk yama oluşumundan saç çıkmasının tamamlanmasına kadar geçen süre sadece altı aydır.

Alopesi areata tedavisi

Hastaların sağlığını tehlikeye atan ya da ciddi sonuçları olan bir hastalık olmasa da, psikolojik yönü aynı açıdan son derece önemlidir. Hastaların kendilerine olan özgüvenleri azalmıştır ve sosyal etkileşimlerini en aza indirgemişlerdir.

Bu sorundan muzdarip çoğu insan hiçbir tedavi yöntemi uygulamasa bile kısa sürede saçlar kendiliğinden yerine gelebilir. Birkaç ay içinde saç kökü tekrar çalışır ve kelleşen bölgede yeniden saç çıkar. Hastaların yarısında tüm saçları dökülmüş olsa bile tedavi olmaksızın bir yıldan daha kısa sürede eski haline kavuştuğu tahmin edilmektedir.

Buna karşılık yama oluşan çok sayıda ve gelişimi hızlı ise, bir doktor tarafından incelenmesi tavsiye edilir.  Eski haline gelmesi için ne kadar sürelik bir tedavi yöntemi uygulanacağını öngörmek mümkün değildir. Buna karar verecek kişi sağlık hekimidir.