Alzheimer Başlangıcı - Durdurmak Mümkün Müdür?
Alzheimer, son yıllarda artan tanı sayısı nedeniyle, en endişe verici hastalıklarından biri haline gelmiştir. Bu hastalığı tetikleyen ve ona sebep olan faktörler kesin olarak bilinmemektedir. Bununla birlikte kesin olan bir şey var ki, Alzheimer, semptomları hızla gelişmekte olan bir hastalıktır.
Bu hastalık, hasta ve aile üyeleri üzerinde ciddi tahribatlara yol açar; bu yıkıcı süreci durdurmak mümkün mü sorusunun ortaya çıkış nedeni de tam olarak budur. Bu yazıda, bu sorunun yanıtına odaklanıyoruz.
Alzheimer hastalığı nedir?
Beyin, çok işlevli bir merkez olarak hareket eder. Genel olarak, vücuttaki tüm organların kontrolünden sorumludur. Kas, kemik, organ ve bezlerde tepkilere neden olan sinyalleri göndermek için dışarıdan gelen uyaranları yorumlar.
Yürümek, çeşitli bilgileri ezberlemek ve hatta susamış olmak bile beyin sayesinde mümkün olur. Bununla birlikte, beyin yaştan etkilendiği bir noktaya gelebilir.
Alzheimer hastalığı, sinir hücrelerini ve bunun sonucunda da direkt olarak beyni etkileyen, en yaygın hastalıklardan biridir.
Demans’ın birkaç semptomunu da içeren, nörodejeneratif bir hastalıktır. Genel olarak, yaşlanma ile ilişkilidir. Bununla birlikte, eğer ilgili risk faktörlerine sahiplerse, genç yaştaki bireyleri de etkileyebilir. Tıbbi açıdan, “demans” terimi, bilişsel fonksiyon kaybı ya da hafıza kaybı gibi semptomları içeren, klinik vakalar için kullanılır.
Yaşlandıkça, sahip olduğumuz sinir hücreleri yavaş yavaş bozulur; bu hücreleri yenilemek mümkün olmadığı için de ölürler. Bu durum, birçok beyin fonksiyonunda azalmaya neden olur. Bu nedenle yaşlı insanlar demans’a karşı daha savunmasızdır.
Alzheimer’ın semptomları
Alzheimer ile birlikte, sinir ve beyin hücrelerinin şiddetli bozulmalarının ana semptomu olarak, demans ortaya çıkar. Bu yıkıcı süreç ilerledikçe, birçok hasta, günlük davranışlarında ve kişiliklerinde belirgin bir değişim sergiler. Daha ileri durumlarda ise ciddi kişilik bozuklukları ortaya çıkabilir.
Uluslararası Alzheimer Derneği, “Alzheimer’ın 10 işaretini” içeren bir liste oluşturmuştur. Bu liste, hastalarda en sık görülen semptomları ayrıntılarıyla anlatmaktadır. Bu semptomlar:
- Günlük aktiviteleri gerçekleştirmeyi daha zor hale getiren hafıza problemleri,
- Basit problemleri çözme zorluğu,
- Normal rutin görevleri yerine getirme zorluğu,
- Zamansal veya mekansal farkındalık kaybı,
- Görüntüleri yorumlarken zorluk çekmek,
- Dili yazılı ya da sözlü kullanırken yaşanan problemler,
- Nesneleri tuhaf yerlere koymak ya da bir şeylerin yerini bulmada zorluk çekmek,
- Karar vermede zorluk veya muhakeme kaybı,
- Girişkenlik ya da motivasyon kaybı,
- Ruh hali, davranış ya da kişilikte meydana gelen değişiklikler.
Alzheimer’ın nedenleri
Doktorlar arasında, Alzheimer’ın ana sebepleri söz konusu olduğunda henüz bir fikir birliği yoktur. Bununla birlikte, yaşlanmanın yanı sıra aşağıda verilen risk faktörleriyle karşılaşırlar:
- Tütün,
- Alkolizm,
- Uyuşturucu gibi toksik maddelerin tüketimi,
- Dengesiz beslenme,
- Yerleşik yaşam tarzı,
- Aşırı kilolu ya da obez olmak,
- Kötü uyku alışkanlıkları (kalitesiz uyku ya da az uyku),
- Sinirsel anoreksi gibi yeme bozuklukları,
- Atardamar hipertansiyonu gibi kalp damar problemleri,
- Kaza, travma ya da bir hastalığın neden olduğu beyin yaralanmaları.
Alzheimer’ı durdurmak mümkün mü?
Alzheimer başlangıcını engellemek söz konusu olduğunda, genellikle belirtilerin ilerleyişini yavaşlatmaktan bahsediyoruz. Bununla birlikte, bu yıkıcı süreci yavaşlatmaktan daha önemli olan şey, ilk etapta ortaya çıkmasını engellemektir. Sonuçta, demans vakalarında yıkıcı sürecin gelişimi çok hızlıdır.
Alzheimer’ı önlemek demek, hastalığın risk faktörlerini günlük hayatınızdan tamamen çıkarmak demektir. Bu nedenle aşağıda, aklınıza ve bedeninize özen göstermek amacıyla günlük hayatınızda yapabileceğiniz değişiklikler öneriyoruz:
- Dengeli bir diyet benimseyin. Aşırı yemekten ve boş kalorilerden uzak durun.
- Düzenli egzersiz yapın (günde en az 30 dakika).
- Aşırı kilolu olmak veya kalp damar problemlerinden kaçınmak için sağlıklı bir vücut ağırlığına sahip olun.
- C vitamini ve antioksidan açısından zengin gıdalar tüketin. Bunlar arasında turunçgiller, kırmızı meyveler, yeşil yapraklı sebzeler, kuru yemişler, yüksek omega 3 ve 9 içeriği olan balıklar, ve benzerleri vardır.
- Günlük stres seviyenizi, fiziksel egzersiz, meditasyon, yoga, hobi gibi aktivitelerle azaltın.
- Rahatlamak ve eğlenmek için zaman ayırın. Sonuçta, kendinizi iş ile aşırı yüklemek sağlık ve bilişsel yetenekleriniz üzerinde negatif bir etkiye sahiptir.
- Günde sekiz saat uyuyun ve uykunuzun kaliteli olduğundan emin olun.
- Sağlıklı ilişkiler sürdürün ve pozitif ortamlarda zaman harcayın.
- Öz güveninizi koruyun, olumsuz düşüncelerden kaçının ve gerekli olduğunu düşünüyorsanız psikolojik tedaviye başvurmaktan çekinmeyin.
- Alkolü kontrollü bir şekilde tüketin, sigara içmeyin ve zehirli maddeler tüketmeyin.
Tüm bunların yanı sıra , menopoza giren kadınlar östrojen hormonu takviyeleri hakkında bir doktora danışmalıdır. Bilim adamları, doğal östrojen üretiminin azalması durumunda Alzheimer’ın başlangıç riskinin daha da olası hale geldiğine inanıyorlar.
Öne çıkan görsel: © wikiHow.com
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Huang, Y., & Mucke, L. (2012). Alzheimer mechanisms and therapeutic strategies. Cell. https://doi.org/10.1016/j.cell.2012.02.040
- Víctor Isidro Carretero; Cynthia Pérez Muñano; Vanesa Sánchez-Valladares Jaramillo; Ana Balbás Repila. Guía práctica para familiares de enfermos de alzhéimer. Centro Alzheimer Fundación Reina Sofía. https://www.fundacionreinasofia.es/Lists/Documentacion/Attachments/13/Guia%20practica%20familiares%20de%20enfermos%20de%20Alzheimer_final.pdf
- Yadong Huang; Lennart Mucke. 2012. Alzheimer Mechanisms and Therapeutic Strategies. Cell. https://www.cell.com/cell/fulltext/S0092-8674(12)00278-4?_returnURL=https%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS0092867412002784%3Fshowall%3Dtrue#articleInformation
- Las 10 Señales. Alzheimer’s Association. https://www.alz.org/alzheimer-demencia/las-10-senales
- Información básica sobre la enfermedad de Alzheimer. Alzheimer’s Association. https://www.alz.org/national/documents/sp_brochure_basicsofalz.pdf